0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

”ANADİL – ANADİLİ”

Bu konuyu yazmak gereğini neden duydum?
Bildiğiniz gibi, Hükümetin ”açılım” konularının en önemlisi, ”Kürt Açılımı” adını verdiği açılımdır.
Önce; açılım sözcüğünün sözlük anlamına bakalım. Türk Dil Kurumu’nun sözlüklerinde bu sözcük yok. Bunun altını çizelim. Ben; ”Öztürkçe” sözcüğünü sevmem. Sözcük ya Türkçe’dir ya da değildir. Türkçe’nin özü yoktur, olmaz. Ama; ”açılım” sözcüğü için Ali Püsküllüoğlu’nun Öz Türkçe Sözlük adını verdiği sözlüğünün 45. sayfasında şu açıklama var:
Açılım: 1. Açılma işi, 2. Bir yıldızla gök ekvatoru arasındaki uzaklık

Hükümet sözcüğün 1. anlamında ele alıyor Kürt Açılımı konusunu.
Bu açılım sürecinde bizim Kürtler, anadilde eğitim istiyorlar. Anadilde eğitim konusunda Sayın Özdemir İnce’nin doğrusunu, eğrisini son derece açık olarak anlattığı sayısız yazısı var. Meraklıları arar, bulur ve okurlar.
Ben; daha önce de sayısız kez yazdığım, ama; görüyorum ki, anlaşılmasını sağlayamadığım anadil ve anadili sözcükleri konusuna bir kez daha değinmek zorunda sayıyorum kendimi.
Türkçe sözlüklerin ”A” harfiyle başlayan sözcüklerin yer aldığı sayfalarına bakan herkes dilimizde anadil ve anadili olarak iki ayrı bileşik adla karşılaşacaklardır. Yani; anadil ve anadili sözcüklerinin anlamları ayrı olan iki ayrı sözcük olduklarını göreceklerdir.
Bu sözcüklerin karşılarında, Türkçe sözlükte şu açıklamalar var.
anadil: Başka diller türetmiş olan dil
anadili: İnsanın çocukken anasından, evindekilerden ve soyca bağlı olduğu topluluktan öğrendiği dil
Bu durumda bizim Kürtlerin çocukları için istedikleri anadilde eğitim (!) midir, yoksa anadilinde eğitim (!) midir? Sizce hangi istek doğrudur? Doğru isteği bulduysanız anadil ve anadili arasındaki anlam ayrımını da yakaladınız demektir. Bu da beni, inanın, çok mutlu eder.
İsteğin doğruluğu, yanlışlığı konusundaki saptamama geçmeden önce, bir de, eğitim, öğretim ve öğrenim sözcüklerinin sözlük anlamlarına bakalım.
Eğitim: 1. Belli bir konuda, bir bilgi ve bilim dalında yetiştirme ve geliştirme işi, eğitim işi, 2. Yeni kuşakların toplum yaşamında yerlerini alabilmeleri için gerekli bilgi, beceri ve anlayışı elde etmelerine, kişiliklerini geliştirmelerine yardım etme
Öğretim: 1. Belli bir amaca göre gereken bilgileri verme işi, 2. Öğrenmeyi kolaylaştıracak etkinlikleri düzenleme ve gereçleri sağlama, yol göstericilik yapma
Öğrenim: 1. Herhangi bir meslek, sanat ya da iş için gerekli bilgi, beceri ve alışkınlıkların elde edilmesi amacıyla yapılan çalışma
Bu açıklamalardan sonra Kürtlerin çocukları için istemlerinin adı; ”Anadili öğretimidir.” demek, en bilimsel olanıdır. Doğru olan da, her zaman, bilimsel olandır.
Kürtçe; bir kez, bilimsel tanımı gereği, anadil değildir. Ama; Kürt çocuklarının analarından öğrendikleri anadilidir. Anadil değildir, çünkü ondan yeni bir dil türetemezsiniz.
Türkçe ama; anadildir. Ondan türemiş birçok başka dil vardır çünkü. Özbekçe, Kırgızca, Kazakça, Uygurca Türkçe’den türeyen dillerdirler.
Buradaki olumlu gelişme, Türkiye’nin Kürt sorununun tartışılmaya başlanmasıdır. Gerçi tartışma, yapılması gereken ortamlarda sürdürülmemektedir. Tartışmanın en küçük sivil toplum örgütünden başlayarak toplumun her katmanında yapılması doğru olandır. Ancak bu yolla, matematikteki adıyla ”en küçük ortak kat” bulunabilir. Amaç; ”en büyük ortak bölen”i değil, ”en küçük ortak kat”ı bulmaksa eğer tartışmadan kaçmamalı, tam tersine konuyu bütün ayrıntılarıyla tartışmalıyız.
Ne demişti o büyük kurtarıcı ve kurucu?
”YAŞAMDA EN GERÇEK YOL GÖSTERİCİ BİLİMDİR.”
Türkçe’sini anlamayanlara bir de Osmanlıca’sı:
”HAYATTA EN HAKÎKÎ MÜRŞİT İLİMDİR.”
KEŞKE; BİR KÜRT ÇOCUĞU OLARAK, KÜRTÇE’SİNİ DE BİLSEYDİM.
Bu konu; seçmeli ders olarak, ANADİLİ ÖĞRETİMİ adıyla, öğretim programlarında yerini alırsa ülkemin Kürtlerinin çocukları onu kendi anadillerinde de en doğru biçimde söyleyebilirler.
Kürt çocukları için anadil eğitiminin bir getirisi yoktur, olamaz. Ama; anadillerini onlara en doğru biçimde öğretmek ve kullanmalarını sağlamak devletin görevidir. Bu; salt, Kürt çocuklar için değil, anadili Türkçe olmayan tüm çocuklarımız için yerine getirilmesi zorunlu olan bir görevdir.
Ütopya mıdır?
Hayır!
Nasıl mı?
”Tartışalım!” diyorum ya…

Hasan Arslan
Türkçe Öğretmeni