0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İstanbul seçim sonuçları sağdan sola, soldan sağa, aşağıdan yukarıya, yukarıdan aşağı sayıldı. Büyük Belediye Başkanı CHP’nin adayı Ekrem İmamoğlu, matematik öğretmenlerine sık sık minnettar olduğunu bildirerek teşekkür etti. Böylece bütün öğretmenlerin kalbini çaldı. İlkokulun bir insan yetiştirmenin temel taşı olduğuna vurgu yaptı. Aynı zamanda öğretmenlere sorumluluklarını hatırlattı.

Çok önemliydi, zira defalarca birinci sınıf okuttum. İlkokulda hesabı sevdirilememiş ise öğrencinin, sınıf büyüdükçe o dersten korkusu da büyür.

Sayılarla ilgili makale yazmayı zihnimde plânlarken, lise bitirme sınavına giren bir öğrenciden bir haber duydum. Sınav korkusundan matematik sınavına gideceğine sınıfın yarısı doktora gidip rapor almış.

Bu durumda anaokulu ve ilkokul birinci sınıfta öğretimde hata aramak ve metod değişimi şart oluyor. Oyunla öğretmede öğrenci farkına varmadan öğrenir.

Van-Erciş Yatılı Bölge Okulu’ndan bir öğrencim ellialtı yıl sonra, sosyal medyada altmışbeş rakamı görünce hep seni hatırlarım, diye yazmıştı. O zaman son şehir olan Van’ın plakasıydı.

Sayıların diliyle tarihte, geçmişte olan olayları hatırlarız. Her yapılan işte tarihi kaydetmek tarihe bir not düşürmek anlamına gelir. 17 Nisan Köy Enstitülerin kuruluşu, 23 Nisan Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak hemen hatırlarız. Özel hayatımızda doğum, evlenme günleri akla yer eder.

Matematik, Latin harfleri kullanan bütün dillere Yunancadan girmiştir. Sayıların ve geometri şekillerinin özelliklerini, aralarındaki ilişkileri inceleyen bilimdir.

Şirince Matematik Köyünü kuran Prof. Dr. Ali Nesin, matematik hiçbir şeye yaramaz, demişti. Bu cümlede bir sözcüğüne vurgu yapıyor. Yani, matematiğin olmadığı hiç bir bilim dalı düşünülemez.

Fizik, kimya, dijital internet dünyası sayısız işlenemez. Bu satırları okurken çevrenize bakınız. Göreceksiniz ki, geometri kullanılmadan ev eşyaları, mutfak gereçleri inşa edilmesi mümkün değildir.

Doğada bitkilere bakınca yaprakların, dal ve çiçeklerin belli bir sistemle tekrarlandığı görülür. Geometri şekilleri kavramadan marangoz olunmaz.

Karşılaştırma öğrenciye neden niçin sorularını sormayı öğretir. İleride her duyduğuna araştırmadan inanmamasını sağlar.

Matematik mantıklı düşünmeyi öğretir. Sayılarla problem çözme, yetişkin olunca hayatta karşılaşılan sorunların çözümünde karar verme yeteneğini geliştirir.

Hiç okuma yazma bilmeyen cahil bir insan dahi hesapsız, sayısız bir hayat geçiremez. Loto, tavla gibi oyunlarda bu fevkalâde bilimin içinde olduğunu bilmeden uygular.
Bir sayısı tek anlamına gelir. Tek olan yalnız Allah’tır. İnsan yalnız demokrasiyi yürütemez. Baş olma yeteneği olan iyi bir iş bölümü yapar, bilirkişilere görev vermekle topluma faydalı olabilir.

İki sayısı insanı yalnızlıktan kurtarır. Çift olur, birlikte hareket ederler. Aynı zamanda zıt anlamları ifade eder. Siyah beyaz, iyi kötü, güzel çirkin gibi.

Aritmetikte dört işlemin temelini atan mısırlı bilimkadını Hypatia kilisede derisi soyularak, her dönemde başa belâ olan bilim karşıtı caniler tarafından, kadından bilimci olmaz diyerek öldürülmüştü. Ama insanlığa bıraktığı eseri ebediyen yaşıyor. Bugün de maalesef teröristler din iman adına, masum insanları dua edilen cami ve kilise gibi kutsal mekânlarda öldürüyorlar.

Ana babalar, öğretmenler matematikten korkan veya bu dersi sevmeyen bir öğrenci görür, duyar, şahit olursa hemen önlem almalı, nedenini araştırmalıdır. Çünkü hesapsız olanın kitabı da olmaz. Hayatında bir bütün oluşturamaz, ileride paylaştıramaz.

Uygulama dersinde öğretmenim öğrenmeyi, ortaya konan bir tasda verilen çorbaya benzetirdi. Her öğrenci midesi aldığı kadar yiyecektir. Bir pastayı paylaşırken eşit dağıtabilmeli.

İstanbul’un nimetlerini ganimet yapmak yok, paylaşmak var.
                                              Ekrem İmamoğlu

Bölünmez prim sayıları yalnız kendisine tam bölünür. Basın hürriyeti, söz ve insan hakları da bölünmesi mümkün değildir.
Biri büyük biri küçük boylu iki arkadaş restoranda balık sipariş ederler. Garson bir büyük bir de küçük balık servis edince, büyük olanı büyük balık tabağını alır. Küçük olan arkadaşına ayıp ettin, der. Arkadaşı pekiyi sen önce hangisini alırdın, diye sorar. Küçük olan ayıp olmasın, diye küçüğü alırdım, der. O vakit büyük balığı alan, o halde netice aynı kalır, diye cevap verir.

Nasrettin Hoca’ya yerkürenin ortası neresi olduğu sorulur. Cevap hazırdır, durduğum yerdir, inanmazsanız ölçebilirsiniz, der.

Hıristiyan dinine mensup olanlar onüç sayısını uğursuz bulurlar, bu nedenle otellerde odalara bu numarayı vermezler. Türkiye’de de yüz sayısı verilmez. 
Araştırma neticelerinde verilen istatistik grafiklere sayılar çok büyük anlam kazandırır, sosyal ve ekonomi tartışmalarının anlaşılmasını sağlar. Masallarda en fazla görülen sayılar üç yedi ve kırk rakamlarıdır. 

Sayılarla hesap yapma kıvrak düşünmeyi, hazır cevap vermeyi de öğretir. Muhakeme yapmayı alıştırmayla geliştiren insan, çok okursa fikir tartışmalarında isabetli argüman bulmayı geliştirir.

Sayısız, hesapsız mimarlık ve hiçbir sanat dalı düşünülemez.

Hoşça kalın, ama sayısız kalmayın!

İlter Gözkaya-Holzhey                

Not:
Ali Nesin’in Matematik Köyü ile ilgili makaleme bu gazetede benim arşivime bakınız: Matematik Hiçbir İşe yaramaz, 20.10.2008
Antik Mısırlı Matematik Bilimkadını hakkında makaleme arşivde bakınız: Mısırlı Bilim Kadını, 7.3.2015