0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Halk oylamasından ”Evet” çıktı

Anayasanın bazı maddelerinde değişiklik yapan kanuna ilişkin referandumda kullanılan oyların sayımı tamamlandı

Halk oylamasında sandıkta "Evet" oyu kullananların oranı yüzde 58, "Hayır" oyu kullananların oranı ise yüzde 42 olarak belirlendi. 

Geçici sonuçlara göre 63 ilde "Evet", 18 ilde ise "Hayır" oyları yüzde 50 barajını aştı. Büyükşehirlerden 11’inde "Evet" oyları tercih edilirken, 5 ilde de "Hayır" çıktı.

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ NE
GETİRİYOR?

Anayasada bazı değişiklikler
öngören kanun bugün yapılan halk oylamasında kabul
edildi.
Anayasa değişikliği şu düzenlemeleri
içeriyor:
Kadın-erkek eşitliği konusunda alınacak tedbirler,
Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamayacak.
Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul
ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik
ilkesine aykırı sayılmayacak.
Herkes kendisi ile ilgili kişisel
verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olacak. Bu hak, kişinin
kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirmeyi, bu
verilere erişmeyi, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep
etmeyi ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını
öğrenmeyi de kapsayacak. Kişisel veriler ancak kanunda öngörülen
hallerde veya kişinin açık rızası ile işlenebilecek.
Yurt
dışına çıkma hürriyeti ancak suç soruşturması veya
kovuşturması nedeniyle ve hakim kararıyla sınırlandırabilecek.
Her
çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça
aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki
kurma ve sürdürme hakkına sahip olacak. Devlet, her türlü
istismara karşı çocukları koruyucu tedbirleri alacak.
Aynı iş
kolunda birden fazla sendikaya üye olunabilecek.
Memurlara ve
diğer kamu görevlilerine toplu sözleşme yapma hakkı tanınacak.
Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması
halinde, taraflar Kamu Görevlileri Kuruluna başvurabilecek. Kurul
kararları kesin ve toplu sözleşme hükmünde olacak. Toplu
sözleşme emeklilere de yansıtılacak.
Greve katılan işçilerin
ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu grev
uygulanan iş yerinde neden oldukları maddi zarardan sendika sorumlu
tutulamayacak. Siyasi amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grevi ve
lokavtı, genel grev ve lokavt, iş yeri işgali, iş yavaşlatma,
verim düşürme ve diğer direnişlere ilişkin yasaklar
kaldırılacak.
”Kamu Denetçiliği Kurumu” (ombudsmanlık)
oluşturulacak. Kurum, TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak
ve idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. Kamu
başdenetçisini, TBMM, gizli oyla ve 4 yıl için
seçecek.
Milletvekilliğinin düşürülmesi uygulaması
kaldırılacak.
TBMM Başkanlık Divanı 2. dönem sonuna kadar
görev yapacak.

YÜKSEK ASKERİ ŞURA
KARARLARI

Yüksek Askeri Şuranın terfi
işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her
türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu
açılacak.
İdari yargı, idari eylem ve işlemlerin hukuka
uygunluğunun denetimi ile sınırlı olacak, ”yerindelik denetimi”
yapılamayacak.

TOPLU SÖZLEŞME HAKKI

Memurlara verilen uyarma ve kınama
cezaları yargı denetimine açılacak.
Adalet hizmetleri ile
savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığınca
denetimi, adalet müfettişleri ile hakim ve savcı mesleğinden olan
iç denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise
adalet müfettişlerince yapılacak. 

ASKERİ YARGI

Askeri yargının görev alanı
yeniden belirlenecek. Askeri yargı, askeri ve disiplin mahkemeleri
tarafından yürütülecek. Askeri mahkemeler, asker kişiler
tarafından işlenen askeri suçlar ile bunların asker kişiler
aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak
işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak.
Devletin
güvenliğine, anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı
suçlara ait davalar, her durumda adliye mahkemelerinde
görülecek.
Siviller, savaş hali dışında askeri mahkemelerde
yargılanamayacak.

ANAYASA MAHKEMESİNİN
YAPISI

Anayasa Mahkemesi yeniden
yapılandırılacak. Halen 11 asıl 4 yedek üyeli Anayasa Mahkemesi,
17 asıl üyeden oluşacak. Anayasa Mahkemesinin mevcut yedek üyeleri
”asıl üye” sıfatını kazanacak.
Anayasa Mahkemesine kişisel
başvuru yapılabilecek. 
TBMM, 2 üyeyi, Sayıştay Genel
Kurulunun her üyelik için göstereceği 3’er; 1 üyeyi ise baro
başkanlarının avukatlar arasından göstereceği 3 aday arasından
gizli oyla seçecek.
Cumhurbaşkanı; 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi
Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yargıtay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare
Mahkemesince her üyelik için gösterilecek 3’er aday içinden; en
az ikisi hukukçu olmak üzere 3 üyeyi ise YÖK’ün, kendi üyesi
olmayan yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri arasından
göstereceği 3’er aday içinden seçecek. Cumhurbaşkanı, 4 üyeyi
de üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, 1. sınıf hakim ve
savcılar ile en az 5 yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi
raportörleri arasından belirleyecek.
Anayasa Mahkemesi iki bölüm
ve Genel Kurul halinde çalışacak. Bölümler, başkanvekilinin
başkanlığında 4 üyenin katılımıyla toplanacak. Genel Kurul
ise mahkeme başkanının veya başkanın belirleyeceği
başkanvekilinin başkanlığında en az 12 üye ile toplanacak.
Bölümler ve genel kurul, kararlarını salt çoğunluk ile
alacak.
Siyasi partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve
itiraz davaları ile Yüce Divan sıfatıyla yürütülecek
yargılamalara genel kurul bakacak.
Anayasa Mahkemesi, Anayasa
değişikliğinin iptali ile siyasi partilerin kapatılmasına ya da
devlet yardımından yoksun bırakılmasına toplantıya katılan
üyelerin üçte ikisinin oyuyla karar verebilecek.
Şekil
bozukluğuna dayalı iptal davaları Anayasa Mahkemesince öncelikle
incelenip karara bağlanacak.
Anayasa Mahkemesi, Yüce Divan
sıfatıyla baktığı davalar dışında kalan işleri dosya
üzerinden inceleyecek. Ancak, bireysel başvurularda duruşma
yapılmasına karar verilebilecek. Mahkeme, gerekli gördüğü
hallerde sözlü açıklamalarını dinlemek üzere ilgilileri ve
konu üzerinde bilgisi olanları çağırabilecek, siyasi partilerin
kapatılmasına ilişkin davalarda Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcısından sonra kapatılması istenen siyasi partinin genel
başkanlığının veya tayin edeceği bir vekilin savunmasını
dinleyecek.
Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından gizli oyla ve
üye tamsayısının salt çoğunluğu ile 4 yıl için bir başkan
ve iki başkanvekili seçilecek. Görev süresi bitenler yeniden
seçilebilecek.
Anayasa Mahkemesi üyeleri 12 yıl için
seçilecek. Bir kişi iki defa üyeliğe seçilemeyecek. 12 yıldan
önce yaş sınırını dolduran üye emekliye ayrılacak.

YÜCE DİVAN

Meclis Başkanı, Genelkurmay
Başkanı, kuvvet komutanları ile Jandarma Genel Komutanı da
görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divanda yargılanacak.
Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu
yapılabilecek. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucu verdiği
kararlar kesin olacak.
Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare
Mahkemesi üyeleri için ”hakimlik teminatı” geçerli olacak.

HSYK’NIN YAPISI

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
(HSYK) yeniden yapılandırılacak. HSYK’nın halen 7 olan üye
sayısı 22’e, 5 olan yedek üye sayısı ise 12’a çıkarılacak.
HSYK 3 daire halinde çalışacak.
Adalet Bakanı, HSYK Başkanlığı
görevini sürdürecek. Adalet Bakanlığı Müsteşarı da kurulda
yer almaya devam edecek.
Kurulun, 4 asıl üyesi, yüksek öğretim
kurumlarının hukuk dallarında görev yapan öğretim üyeleri ve
avukatlar arasından Cumhurbaşkanınca; 3 asıl ve 3 yedek üyesi,
Yargıtay üyeleri arasından Yargıtay Genel Kurulunca; 2 asıl ve 2
yedek üyesi, Danıştay üyeleri arasından Danıştay Genel
Kurulunca; 1 asıl ve 1 yedek üyesi, Türkiye Adalet Akademisi Genel
Kurulunca kendi üyeleri arasından; 7 asıl ve 4 yedek üyesi,
birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren
nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları arasından
adli yargı hakim ve savcılarınca; 3 asıl ve 2 yedek üyesi idari
yargı hakim ve savcıları arasından idari yargı hakim ve
savcılarınca dört yıl için seçilecek. Süresi biten üyeler
yeniden seçilebilecek.
Kurulun ”meslekten çıkarma” cezasına
ilişkin kararlarına itiraz edilebilecek, ancak diğer kararlarına
karşı yargı mercilerine başvurulamayacak.
HSYK’nın mevcut
asıl ve yedek üyelerinin görevleri seçildikleri sürenin sonuna
kadar devam edecek.

GEÇİCİ 15. MADDE

”Ekonomik ve Sosyal Konsey” Anayasa
kapsamına alınacak.
12 Eylül dönemindeki Milli Güvenlik
Konseyi üyeleri ile bu dönemde kurulan hükümetler ve Danışma
Meclisi’nde görev alanların yargılanmasını önleyen geçici 15.
maddesi yürürlükten kalkacak. 

(aa)