0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Bir zamanlar destanlar vardı… Mahalle aralarında destancılar tarafından seslendirilerek satılırdı. Yazılan bu destanlar her türlü toplumsal –ki çoğunlukla hüzünlü, sonu acı biten– olayları yansıtırdı. Elinde bir tomar basılı kağıt taşıyan destancılar, bütün şehri, ara sokakları, pazar yerlerini dolaşarak o dönemin baskı tekniği ile oluşturulmuş, üzerinde yaklaşık 20-30 dörtlük bulunan bu sarı, yeşil, pembe veya mavi renkli, kağıt ve matbaa mürekkebi kokan destan sayfalarını benim hatırladığım dönemlerde 25 kuruşa satarlardı. Bu destancıların kimileri  yöresel söylemleriyle canlı olarak kendileri seslendirir, kimileri ise daha önce seslendirterek bir kasete kayıt yaptırdıkları destanı, boynuna astıkları bir kaset çalar vasıtasıyla son sesine kadar açarak herkese dinletmeye çalışırlardı. İşin komik ve ilginç tarafı ise para verip almak istemeyenlerin satıcının arkasında gün boyu dolaşarak tamamını dinleme sevdaları idi. Ki onlardan biri de bendim. Bunlar benim çocukluk yıllarımın siyah-beyaz sayfalarında kalan anılarda saklı idi.

Aradan yıllar geçti. Gördüğüm eğitim ve tecrübelerim beni o günlere sürükler oldu. Neden o güzelim halk edebiyatının değerli ürünleri artık görülmüyordu? Neden bunlar unutulmuş, bir kenara bırakılmış, bu alanda eserler verilmiyordu? İşte bu düşünceler sonucu olgunlaşan fikirlerim doğrultusunda bu destanı yazmaya cür’et ettim. Çok şükür hedeflediğim doğrultuda 255 dörtlükten oluşan SUNA GELİN DESTANI’nı  yazarak tamamladım. Bunu da Türk edebiyatına armağan ettim. Beğeni, değer verilmesi, edebiyat alanında yerini alması siz değerli okuyucularımın ilgisi ve desteğine kaldı.

Bu konuda aslında mütevazı olmamam gerekiyor. Buna rağmen yine de kendi eserim olması nedeniyle fazla yorum yapmayacağım. Aşağıya, destan hakkında görüşlerini belirten Türk Halk Edebiyatı ve kendi alanlarının uzmanları olan değerli kişilerden alıntılar ekleyeceğim. Umarım yeterince açıklayıcı bilgi verecektir.

***

Halk şiirimizdeki destan geleneğinin tüm özellikleri ve İnceliklerinin yanında, dilin sade ve tertemiz oluşu, akıcı bir üslup, konunun bir tür efsane olması gibi ana çizgiler mükemmel…

Duygulanmamak mümkün değil. Ama ben kendimi zorlayarak duygudan ve burnumun direği sızlamadan da yer yer okumayı başardım.

Ne diyeyim ki? Dört dörtlük demek hayli kolay bir değerlendirme olur. Edebiyatımız bu destanla yepyeni bir cevher daha kazandı.

Geleneksel ölçülerde tipik bir halk destanı olmasının yanı sıra arka planda tasavvuf ehline de, HAKKI arayanlara da ışık tutan ve hiç sönmeyen bir fenerdir. Bu ikinci yönüyle çok daha titizlikle tekrar tekrar okunup çözülmeli/anlaşılmalıdır.

Suna Gelin Destanı gelenekselliğin yanında tasavvufî ögelerle zenginleştiği için, çok farklı bir yere oturtulacaktır.

Prof. Dr. Nevzat GÖZAYDIN

Bu gelin başka gelin… 

Türk edebiyatında hikâye ve roman Tanzimat Dönemi’nden sonra okurla buluştu. Daha önce saray edebiyatında mesnevi, halk edebiyatında destan bu açığı kapatmaya çalıştı. Ancak, mesnevi sanatsal ögelere ağırlık verirken duygusallığı ve içtenliği kaybetti. Destan ise gerek dili gerek içtenliği ile toplumun vazgeçilmezi oldu. İşte elimizde değerli öğrencim ve meslektaşım Melan’ın, esin kaynağı olan babasının etkisi ile bizlere ulaştırdığı yepyeni bir destan. 

Bir solukta okunacak yapıtın sanatsal ögeleri Melan’ın gördüğü eğitimin izlerini de taşımaktadır. Bunu bize sunan yazara teşekkür artık boynumuza borç olmuştur. 

Doç. Dr. Kayahan ERİMER

Bilmem Fakir Baykurt’un Tırpan’ını okudunuz mu? Orada da, böyle bir aşk destanı var. Ama; o bir roman. Orada kurgu, destanı manzum olarak kurgulamaktan daha kolaydır. Destanı manzum olarak yazmak, bu kadar çok dörtlüğü, girişi, gelişmesi ve sonucuyla mantıklı bir zincire dönüştürmek, kim bilir, ne kadar zordur. Ancak; adınız Melânî’yse ve bir duygu adamıysanız olacak bir iştir bu. Her babayiğidin harcı değil o iş. Kutlarım kardeşim. Çok duygulandım okurken.

Hasan ARSLAN

Emekli Türkçe Öğretmeni 

Yazarlar ve sanatçılar olmasaydı; yaşamın da tadı olmazdı.

Roman, öykü ve şiir gibi bereketli bir alan değil destan, zor bir alan. Sanat ve edebiyat dergilerinin tümünde (aşağı yukarı her sayısında) yeni bir ozanın adına, yeni bir şiire rastlamak mümkün ama; destan türünde yeni bir “ad’a” rastlamamız ne yazık ki, çok ender oluyor. 

Bu yaşamın ortaklığında; halkıyla, doğasıyla, giderek katı gerçekleriyle bütünleşen bir yazar. Tahsin Melan; Gorki’nin, yazarlar için öğütlediği, “Hayatı derinliğine inceleyiniz ve gözleyiniz.” deyişiyle özdeşleşiyor bir yerde. Çünkü bu yaşamın içinden geliyor. Yazdığı destanın olayını iyi biliyor, tanıklığını yaptığı olayı ve ortamı güçlü bir algıyla en ince ayrıntılarına dek yansıtmaya çalışıyor. 

Akıcı bir anlatı, okurken gizini, aşkını, sevincini hoş bir müzik eşliğinde kulağınıza fısıldar âdeta. 

Yaşamı masaya yatırmak önemli değil, ama masaya yatırılan yaşamın sanatsal ameliyatı önemli. Tahsin Melan, kurgusu, dili ve gözlemlerindeki derinlikle bu ameliyatı başarıyla sonlandırıyor. 

Taki Akkuş

Edebiyat Bilimcisi, Eğitimci Yazar

Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesindeki öğrenciliğimin ilk yıllarından itibaren kendisini tanımaktan onur duyduğum, ilk günden itibaren bilgi, görgü ve tecrübesine olan saygımdan dolayı daima “hocam” diye hitap ettiğim, bir Türkçe sevdalısı olan dostum Tahsin Melan’ın bu çok kıymetli “Suna Gelin” adlı destanını keyifle okudum. 

Daha önce şiirlerini okuyor, tiyatro eserlerini izliyorduk. Bu eserinde ise Türk edebiyatının unutulmaya yüz tutmuş destan türünün fevkalade bir örneği ile karşımıza çıkıyor.  Ruhundaki ve dilindeki edebî zenginliği, zihniyetindeki Türk diline, edebiyatına ve kültürüne hizmet fikrini açık olarak ortaya koyduğu bu eser vesilesiyle değerli hocam Tahsin Melan’ı canı gönülden kutlarım. 

Uzun yıllardan beri yurt dışında Türkçenin bayrağını dalgalandıran hocamın çalışmalarında ve hizmetlerinde başarılarının devamını dilerim. Böyle değerli bir evlât yetiştiren Zühtü Melan’ın da ruhu şâd olsun. 

Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN

Türk Dil Kurumu Başkanı

***

Saygılarımla.

Tahsin MELAN

————————————————————————————————————————————

Not: SUNA GELİN DESTANI ile ilgili ayrıntılı bilgileri www.tahsinmelan.com  bağlantılı sayfalarımda bulabilirsiniz.