Almanya’da bilhassa Berlin Utanç Duvarı’nın yıkılması ile başlayan, bazı kesimlerin yanıltması neticesinde basında Türkler ve Türkiye hakkında negatif haberler yayınlandı, maalesef bu devam ediyor.

Buna karşı aydınlar neler yapılabilir diye düşünürken, şans eseri o yıllarda Dr. Onur Öymen gibi bir elçimiz vardı. Bazı dernek kuruluşlarında destekleyici rol alıyor, Almanca iyi bildiği için Almanlara konferans veriyordu.

Bununla tarihin geleceğe yön verme gücünü gösteriyordu. Bu yazıya kaynak olan iki ciltlik kitapta onun teşviki ile Anadolu Yayınevi tarafından yayınlandı. Yazarı Diplom Mühendis Mimar S. Eriş Ülger bir şeyler yapmak gerektiği anda belgesel kitabı derledi.

Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk on beş yılda icra edilen reformlar tüm dünyayı etkileyecek nitelikteydi. Ama alman Türk ilişkilerinde 1910 – 1944 arası ayrı bir önemi vardır. Elbette İkinci Paylaşım Savaşı’ndan sonra ilişkiler önemini kaybetmedi. Ama bu yazımda kitabın 1. cildinden örnekler vereceğim. Kitabın tanıtımı yapıldığı tarihte Berlin ADD başkanı yanılmıyorsam Nalan Arkat idi. Tanıtıma Dr. Can Ünver’in kısa bir konferansı ile başlandı, müzikle renk verildi. Katılan Almanların çoğu Türk alman dostluğunu bilen, yaşayan nesildi. Bunu genç nesiller için tekrarlanmasını düşünerek yazıyorum.

17 Haziran 1920, Deutsche Tageszeitung (Berlin),

Sevr’de Konferans:

Osmanlı Dostlarımızın Kurtuluş Savaşı, başlığı yazıda Türkiye’nin paylaşılmasının hata olduğunu, yapılacak hatanın din savaşına dönüştürülme tehlikesine karşı uyarılıyor. İtilaf Devletleri Avusturya Macaristan paylaşımında yaptıkları hatayı tekrarlamamalı. Zaten M. Kemal Paşa’nın orduları bütün cephelerde kazanmaya başladı, bu nedenle Sevr Antlaşması’nı imzalamayacak bir Türkiye anlatılıyor.

Makale şöyle sona eriyor: “Osmanlının son yıllarında askeri dostumuz, yeni dostlarımız Türkler ve Araplar emin olmalıdır ki işgalci İngiliz hükmüne karşı onların yanındayız. Yoktan var edilen ordusunun başarılarını sempati ile takip ediyor, yabancı baskıya karşı hürriyetlerine kavuşmalarını candan arzu ediyor, destekliyoruz. Kurtuluşları, kendi kendilerini idare etme hakkı bütün diğer baskı, esaret altında olan ülkelere de örnek olacağı bilicindeyiz.”

 

12 Kasım 1938 tarihinde Atatürk’ün biyografisi Türk ticaret odası Almanya ilişkileri haber yapan dergide yazılıyor.

Millî Landpost gazetesinde Herbert Melzig imzalı makalede, aynı tarihte Mustafa Kemal’in eşi bulunmaz önderliği ve eserlerinden övgü ile bahsediliyor.

Aşağı yukarı 40 adet çeşitli gazeteden, 200’e yakın makale ve haber derlenmiş. Gazetelerin yayınlandığı şehirlerarasında başta Berlin olmak üzere Köln, Hamburg, Münih, Frankfurt, Viyana ve Zürih. Bu yazıları okurken iyi niyet, dostluk, sempati duyguları hâkim oluyor. Bu gün her fırsatı negatif anlamda Türkler ve Türkiye hakkında yazan, gösteren alman basın ve medyasının tutumunu anlamakta insan zorluk çekiyor.

Yabancı basından Atatürk hakkında bir kaç söz:

 

Dünya’nın ona daha ihtiyacı vardı. Churchill – Times

 

Hiçbir ülke Atatürk’ün eserini Almanya gibi takdir edemez. Türkiye ve Almanya Birinci Paylaşım Savaşı’nda birlikte kaybetmişti. Türkiye şefini önce bulmaktan şanslıydı.

Korrespondenz – Almanya

 

Dünya’da hiç bir reform Atatürk’ün eseri gibi olağanüstü değil. Saily Telegraf – İngiltere

 

Her ülke kendi büyük heykelini diker. Ama Mustafa Kemal Atatürk için dağlar dikilmeli. Katimerini – Yunanistan

 

Tarih bize geleceğe ışık tutması, deneyimlerden faydalanması için gerekli. Geçmişin küllerini deşerken Türkiye Almanya şu andaki ilişkilerini gözden geçirmeli.

Türkiye’de aydınlar, Bayan Dr. Angela Merkel ile Sarkozy’nın Türkiye – AB ilişkileri ilerlemesini bloke etmeselerdi, Türkiye’de bugünkü negatif gelişmeler olmayacağına inanıyorlar. Bayan Merkel gibi akıllı bir kadının politikada yaptığı hata tarih bilgisinin yetersiz olduğundan kaynaklanıyor olabilir.

 

 Alman basınında Atatürkİyi bir önder tek başına bir şey başaramaz, onun arkasında gidecek bir halk olmazsa. Benim gibi söz eden, eli kalem tutan bilhassa kadınlar Atatürk’e çok şey borçludur. Kelimelerle anlatılmaz, onun çizdiği yolda birlikte yürüdük. Ama Atatürk’ü bir peygamber gibi yapıp, salonlarda ona övgü yağmuruna tutma, yalnız sözlerinin tekrar tekrar söylenmesini doğru bulmuyorum.

Biz yurtdışı Türkleri ile Türkiye Türkleri aynı metotları kullanmadan, birbirini tamamlayıcı davranışlarda bulunmalıdır. Bu gün burada olsaydı bize ne tavsiye ederdi?

Çocuklarımız karar mekanizmalarına adım adım ilerliyorlar. O halde birinci neslin ter ve emekleriyle doğru yol çizilmiştir. Atatürk erken ölmeseydi, Türkler işçi olarak dış ülkelere gitmezdi. Bilim insanları, uzmanlar ülkeye getirilir, anavatanda iş alanları açılırdı, diye düşünüyorum.

Buna rağmen Atatürkçü düşünceleri davranışlara aktarmakta fayda var, sakız gibi herkes her an sözlerini tekrarlayıp, o düşünceyi din haline getirmesinin bir anlamı olmaz, sadece bıkkınlık yaratır. İnadına değil inanarak eylem yapmak doğru olur.

 

5 Mart 1924 tarihinde Hamburg Correspondent gazetesinde Almanya ile Türkiye Cumhuriyeti arasında yapılan ticaret antlaşması hakkında yazılmış.

M. Kemal Atatürk’ün enerji ve gücüne güvenilmesi gerektiğine imza atılıyor. Başlanan Bağdat tren yolundan savaşta maalesef başkaları faydalandı. Zararın neresinden dönersen kârdır misali, bu ticari antlaşma maddeleri hemen eyleme geçirilmelidir. Her iki ülkenin silah ve askeri antlaşmasından ticaret antlaşmasının çok daha gelecek için etken olduğu vurgulanıyor.

 

Düşünce yasak şiddet, baskı ve silahla yok edilemez.

 

Sömürge ve emperyalizm yeryüzünde silinmeye mahkûmdur. Onun yerini çağdaş, uyum içinde dünya milletleri dostça birlikte çalışırken cilt rengi, din ve ırk farkının bir rolü olmayacaktır.

 

Hoşça kalın!

İlter Gözkaya – Holzhey 

Emekli Öğretmen 

Faydalandığım ve bütün Atatürkçü dernek ve şahısların, dış işleri temsilciliklerin kitaplığında bulunması gereken kitap, 2 cilt:

 

Dipl.-Ing. Architekt S. Eriş Ülger,

Atatürk und die Türkei in der deutschen Presse,

Schulbuch-Verlag Anadolu

ISBN 975-17-1147-9