3

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Çoğu zaman ister bireysel ve ister takım sporlarında olsun, sporcuların alacakları başarılı sonuçlar, hiç kuşkusuz Fiziksel hazırlıklarının yanı sıra Psikolojik yani zihinsel olarak ta hazır olmalarından geçtiği gerçeğini göz ardı etmemeliyiz. Durum böyle olunca da psikolojik hazırlıklarını yapmayan ya da yapamayan sporcuların bir tarafı hep eksik kalır ve müsabaka esnasında birçok şeyi yanlış yapar ya da istenilen davranışları sahaya yansıtamaz. Bu eksikliği görebilmek ve bu anlamda sporculara destek vermek sadece spor psikologlarının sorunu olmadığını bu sporcularla çalışma yapan antrenörlerinde sorunu olduğunu buradan paylaşmadan geçemeyeceğim.

Peki nedir bu zihinsel antrenman? Ve ne işe yarar derseniz, biz sporun psikolojik boyutu ile uğraşan insanlar olarak şöyle bir açıklama yapabilmekteyiz;

Zihinsel antrenman; psikolojik metotlar yardımıyla fiziksel davranış şartlarının sistematik olarak optimize edilmesi (iyileştirme, düzeltme ve geliştirilmesi) durumunu anlatır. Sistematik denildiğinde fiziksel antrenmanda olduğu gibi zihinsel antrenmanlarda da bir sistematiğin olduğunu düşünmeliyiz. Bu durum aşağıda da belirtmeye çalışacağımız dört bölümden oluşmaktadır.

1. Öncelikle Zihinsel antrenmanın öncelikle hedefe yönelik olması gerekir, yani çok özel taleplerin yerine getirilmesi yolunda seçilir ve uygulanır. Daha açık anlatırsan hangi sporcunun neye ihtiyacının olduğu saptanmalıdır.

2. Zihinsel antrenman planlandığı biçimde uygulanır, Bunun da anlamı şudur: Fiziksel hazırlık eğitiminde de olduğu gibi, oradaki bir antrenman planı nasıl oluşturuluyorsa psikolojik antrenman planı da oluşturulmalıdır. Tabi ki yapılan bu planlamalar birbirine uyumlu olmalıdır. Psikolojik antrenman kendisini çoğunlukla diğer antrenman programlarına entegre etmek sureti ile yaşama geçirilirse yarar sağlar.

3. Zihinsel antrenmanlar sürekli olarak tekrarlanmalıdır. Aksi takdirde bir alıştırma formunun sadece bir defa veya arada sırada uygulanması çok az veya hiç etki göstermeyeceğini bilmeniz gerekir ve antrenmanları tıpkı maratoncuların arada bir jogging yaparak maratoncu olunmayacağı gerçeğini bilerek uygulamalıyız.

4. Zihinsel antrenmanlar sürekli olarak kontrol altında tutulmalıdır. Antrenmanların akışı esnasında oluşabilecek etkiler sürekli olarak gözlemlenmelidir. Böylece sonuçta ortaya çıkan başarı ve başarısızlık durumlarının değerlendirilmesi daha kolay olur ve bu sayede yeniden planlama yaparken daha dikkatli olunması mümkün hale gelir.

Bireysel ya da kollektif davranış bozukluklarının düzeltilmesi, tekrar optimal düzeye getirilebilmesi, zihinsel antrenmanlar aracılığı ile mümkün olabilmektedir. Takım içi davranış bozukluklarının en önemli belirleyici davranışı, takım bireyleri arasındaki iletişimdir. Bu iletişim ideal durumlarda o kadar iyidir ki, oyuncuların birbirleriyle “kör anlaşılır’’ olurlar veya birbirleri ile bütünleşmiş “takım ruhu”na sahiptirler.

Zihinsel antrenman ile davranışların ön koşullarının anlamı belirtilmekte ve özellikle bunların en uygun hale getirilmesine uğraşılmaktadır. Çoğu durumda hedef bireysel performansın maksimalleştirilmesine yönelik olmaktadır. Bunun yanı sıra örneğin, sakatlanma durumlarında performans kaybına uğramamak ta söz konusu olabilmelidir.

Zihinsel antrenmanların bir başka katkısı hiç kuşkusuz sporcuların neyi ne kadar yapabilecekleri hakkında geniş bilgi sunar ve bunun aracılığı ile de müsabaka davranışlarında olumlu davranışlar izlenir Örn. Zamanı geçirmek amacı ile rakip takıma olumsuz veya eziyet edici davranışlara girmez, düşürdüğü rakibini kolundan tutup kaldırır ve buna benzer olumlu davranışlar gösterir.

Kuşkusuz Fair-Play de olmazsa olmazlardan olan, rakibiniz yoksa siz zaten müsabaka yapamazsınız! Kuralından yola çıkarsak; her ne olursa olsun bükemediğiniz eli öpmelisiniz! Kısacası neden kaybedip neden kazandığımızın analizini yaparsak bir sonraki müsabakaya daha iyi hazırlanabileceğimizi unutmamalıyız.

Saygılarımla

Prof. Dr. Seyhan HASIRCI