“Akdağ Dayanışma Derneği” tarafından Berlin Alevi Toplumu Cem Evi’nde, “Cumhuriyeti Sonsuza Dek Yaşatacağız” başlığıyla bir panel düzenlediğini haber olarak okuyuculara bildirildi.
Habere fotoğraflarıyla Hüseyin İşlek de can kattı.
Panelin moderatörlüğünü www.ha-ber.com
Sefa Bey’in, tüm panel boyunca konuya çok iyi hâkim olduğu, donanımlı ve yoğun tarih bilgisine sahip olduğu dikkatlerden kaçmadı.
Panelde Cumhuriyetin 100. yılında sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasal gelişmeler ele alındı.
Açılış konuşmasında Yüksel Alkan, dernek hakkında bilgi verdikten sonra, konuşmacıların kısaca biyografilerini okudu.
Berlinlilerin çok iyi tanıdığı karikatürist Erdoğan Karayel, yüz yıllık Cumhuriyet sürecindeki gelişmeleri sanatı aracılığıyla görsel örneklerle izah etti. “Bir karikatür, bir kitaba bedeldir” sözü zihinlerde kaldı.
Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan; Ekim 1923 yılından önceki tarihi kısa bir özetle izleyicilere aktardı:
“Cumhuriyet kurulmadan önce, kurulma esnasında ve sonrasında reformlarının başarısı, Mustafa Kemal Atatürk’e inanan yoldaşlarıyla mümkün oldu. İnanan bir lider ilk adımı atar, ona inananlarla birlikte yola devam eder. Birlikten kuvvet doğar. Bu kuvvet enerjisiyle başarıya ulaştırır.
1933 yılından itibaren Almanya’da “nazi” zulmünden kaçmak zorunda kalan bilim insanlarını Türkiye koruma altına alarak hayatta kalmalarını sağladı. Onların bilgilerinden faydalandı.
Siyasi, toplumsal reformların yanında eğitim, hukuk, ekonomi, tarım ve teknoloji gibi sayısız alanlarda emeği olan, “Almanca” konuşan bilim insanlarını anmak, tarihî bir borç ve sorumluluktur.
Başkent Ankara’nın imarı Almanca konuşan bilim insanların elinde gelişti. Anıtkabir plânlama komisyonunda da görev alan vardı.
“Cumhuriyet’in ve Başkent’in 100. Yılında Alman faşizminden kaçan, ülkenin kurucusu Atatürk’ün devrimci dehasıyla davet edilen bilim insanlarının izleri yaşamımızın içinde yer alıyor. Bir yapıda, bir heykelde, müzikte, tiyatroda, kütüphanecilikte, sanatta, hukukta, mimarlıkta, eğitimde, ekonomide, sağlıkta, hastanede, araştırmada, müzede, okulda, arkeolojik kazıda, kentte, ulaşımda, gökyüzünde her an her yerde rastladığımız tanıdık yüzler gibi.”
Tezcan Hanım, bu konuda çok yönlü “Trene bindiler; Cumhuriyete geldile” başlığıyla bir makale de yazmış. Hiçbir yerde, gazete makalelerinde ve medyada böyle faydalı ve öğretici bir yazıya rastlamadım.
Makale kesinlikle Almancaya çevrilip Alman medyasında da yayınlanmalı. Almanca Konuşan Bilim İnsanlarının “Ankara Günlüğü” sergisi Almanya’ya da getirilmelidir.
Bu tarih Hitler zamanına denk geldiği için Almanya’da tabu olarak değerlendiriliyor. Ama o tarih aynı zamanda Almanya’nın da tarihidir. Savaştan sonra Almanya yıllarca Nobel ödülü alamadı. Çünkü bilim açık kapı bulduğu yere, ülkeye gider.
Bu panel gibi Almanya’da çok önemli etkinlikler yapıldı. Hepsi bir arşivde derlenip, gelecek nesillere ışık olmalı ve yol göstermelidir.
Tezcan Karakuş Candan, Türkiye Cumhuriyeti’nin temelinin sağlam olduğuna, Laik Cumhuriyet’in hiçbir güç veya güçler tarafından yıkılamayacağına da dikkat çekti. Konuşmasını tamamladığı şu söz oldukça anlamlı ve umut vericiydi. “Devrimciler, Atatürkçüler, İlericiler, Aydınlar yaşadığı ve mücadele ettiği sürece Cumhuriyet yaşayacaktır.”
Soru cevap bölümünde önerdiğim iki noktayı tekrar yazmak istiyorum. Almanya’da sayısız Türk dernekleri var. Didim’de yazlığı olan veya her yıl orada tatilini geçirenler de bir dernek kurmalı. Bu öneriyi yaptığım ev sahibi Berlin Cemevi ile birlikte çalışabilirler. “Didim Cemevi” çok güzel etkinliklere imza atıyor.
İkinci önerim; Erdoğan Karayel gibi mizah alanında aktif olan sanatçımız, çocuk torun ve öğrencilerimizi ayrımcılığa karşı “mizah” yoluyla cevap vermeleri konusunda bir panel veya konferans düzenlemeli. Her panel soru cevap bölümünde gelecek panele konu hazırlar.
İkinci, üçüncü nesil karşılaştıkları ayrımcılığa rağmen, nasıl başardıklarını Almanca çok güzel kitaplar yazdılar ve yazmaya da devam ediyorlar. Toplantılarda daha bilinçli örnekler verilebilir.
Makalemin konusu olan bu panele ve diğer etkinliklerde Türkiye’den konuşmacıların davet edilmesini çok önemli buluyorum.
Hoşça kalın!
İlter Gözkaya-Holzhey
eMail: [email protected]
Not:
Panel ile ilgili haberi tekrar okuma için adres:
https://www.ha-ber.com/cumhuriyeti-sonsuza-dek-yasatacagiz/369084/
Tezcan Karakuş Candan’ın yazdığı Trene Bindiler; Cumhuriyete Geldiler makalesini okumak için adres:
https://kisadalga.net/yazar/trene-bindiler-cumhuriyete-geldiler_83841