0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İsrailliler, merkezci Başbakan Yair Lapid ile sağcı eski başbakan Benjamin Netanyahu’yu karşı karşıya getiren ve bir sonraki hükümetin şeklini belirleyecek bir dizi küçük partinin yer aldığı sıkı bir yarışta, dört yıl içindeki beşinci seçimlerinde oy kullanıyor.

Genel seçimlerde eski Başbakan Benyamin Netanyahu, liderliğe yeniden dönmeye çalışırken, hızla yükselen aşırı sağcı blokun koalisyon ortağı olması bekleniyor.

Yıllarca süren çıkmazın ardından seçmenlerin bıkkınlığı seçime katılımı azaltabilir. Ancak aşırı milliyetçi Dini Siyonizm bloğuna ve ateşli eş lider Itamar Ben-Gvir’e artan destek kampanyayı hareketlendirdi.

İsrail Merkez Seçim Komisyonu Başkanı Orly Ades, yerel saatle 14.00 itibarıyla katılımın yüzde 38,9 ile son 23 yılın en yüksek seviyesinde olduğunu, ancak bu erken katılımın sonuçları nasıl etkileyeceğinin belirsizliğini koruduğunu söyledi.

İsrail’in en uzun süre görev yapan başbakanı Netanyahu, reddettiği yolsuzluk suçlamaları nedeniyle yargılanıyor. Ancak sağcı Likud partisinin hala parlamentodaki en büyük parti olması bekleniyor.

Ancak geçen hafta yapılan son kamuoyu yoklamalarına göre Netanyahu ve partisi Likud, 120 sandalyeli Knesset’te çoğunluk için gereken 61 sandalyenin hala altında.

Anketler Likud ve müttefikleri aşırı sağcı Dini Siyonizm partisi ile dindar Birleşik Tevrat Yahudiliği ve Shas partilerinin 59-60 sandalye kazanarak 120 sandalyeli Knesset’te çoğunluğu elde edemeyeceğini gösteriyor.

Lapid’in merkezci “Gelecek Var” partisi ve aralarında Savunma Bakanı Benny Gantz’ın Ulusal Birlik, Birleşik Arap Listesi ve solcu İşçi ve Meretz partilerinin de bulunduğu muhtemel ortakları 56 sandalye kazanabilir.

Sol kanat Arap liderliğindeki Müşterek Liste partisi hükümete katılmayacağını açıkladı; ancak Lapid’in Netanyahu karşıtı kampı güçlendirmesine yardımcı olabilir.

Güvenlik ve artan fiyatlar, son seçimlerden sonra kurulan sağcı, merkezci ve Arap partilerden oluşan iktidar koalisyonundan ayrılmalarla tetiklenen süreçte seçmenlerin endişelerinin başında geliyor.

Ağustos ayında Gazze’de İslami Cihad grubuyla yaşanan kısa süreli çatışmadan haftalar sonra başlayan Likud kampanyası, işgal altındaki Batı Şeria’da aylardır devam eden şiddet olayları, neredeyse her gün yaşanan baskınlar ve çatışmalarla birlikte ilerledi.

Ancak bu çatışmaların, 2019’da rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarıyla itham edilmesinden bu yana İsrail’in siyasi sistemini tıkayan çıkmazı hukuki mücadelelerle daha da zorlaştıran Netanyahu’nun gölgesinde kalan kampanya üzerinde çok az doğrudan etkisi oldu.

Kudüs’te oyunu kullanan Netanyahu, rakipleri için oy kullananların olası .yüksek katılımı konusuna değinerek, “Size biraz endişeli olduğumu söylemiştim ama umarım günü gülümseyerek bitireceğiz” dedi.

Netanyahu’nun yasal sorunları devam ederken, Ben-Gvir ve aşırı sağcı lider Bezalel Smotrich, Likud’un geleneksel şahin tabanını eritti. Bir zamanlar marjinal olan Dini Siyonizm şimdi parlamentodaki üçüncü büyük parti olmaya hazırlanıyor.

Daha önceki bazı tutumlarını yumuşatmış olsa da İsrail ve ABD’nin terörist izleme listelerinde yer alan Kach isimli grubun eski bir üyesi olan Ben-Gvir’in Netanyahu liderliğindeki bir koalisyon hükümetine katılma ihtimali, Washington’u endişelendiriyor.

Oyunu yaşadığı Batı Şeria’daki Kiryat Arba yerleşiminde kullanan Ben-Gvir gazetecilere, “Burada, tek bir oyla, umarım Netanyahu başbakan olur ve sağcı bir hükümet kurulur” dedi.

Merkezde yer alan Başbakan Yair Lapid, Türkiye ve Lübnan gibi ülkelerle diplomatik ilerlemelerin yanısıra çalkantılı küresel ortamı nispeten iyi bir şekilde atlatan İsrail ekonomisinin güçlü performansı üzerine kampanya yürüttü.

Tel Aviv’deki bir seçim merkezinin dışında destekçileri tarafından kuşatılan Lapid,”Bu seçim geçmişle gelecek arasında bir seçimdir, bu nedenle çocuklarımızın ve ülkemizin geleceği için bugün gidip oyunuzu kullanın” diye konuştu.

Sandıklar kapandıktan sonra net bir kazanan çıkmaması ihtimali güçlü olduğundan, haftalar sürecek koalisyon görüşmeleri muhtemelen başarısızlıkla sonuçlanacak ve yeni seçimlere gidilecek.

Netanyahu çoğunluğu kazanırsa beklentiler

Netanyahu’nun bloğu, Knesset’teki 120 sandalyenin 61’ini ya da daha fazlasını kazanırsa, muhtemelen İsrail tarihinin en sağcı koalisyon hükümetini kuracak ve aşırı milliyetçi Itamar Ben-Gvir’in Yahudi Gücü partisinin yanısıra yerleşimci yanlısı Dini Siyonizm’i de içine alacak.

Böyle bir oluşum Filistinliler’i kızdırabilir ve İsrail’in ABD, diğer müttefikleri ve diplomatik ilişkilerinin olduğu Arap ülkeleriyle ilişkilerinde sınav niteliğinde olabilir.

Bazı analistler, Netanyahu’nun az bir çoğunlukla böyle bir hükümet kurmasının uzun ömürlü olmayacağını söylüyor.

Son kamuoyu yoklamalarında Netanyahu karşıtı küçük partilerden birkaçı seçim barajına takıldı. Bunlardan herhangi biri barajı aşamaz ve Knesset’e giremezse bu, Netanyahu’nun zafer şansını arttıracaktır.

Lapid çoğunluğu sağlarsa beklentiler

Lapid’in müttefik partilerden oluşan bloku Netanyahu’nun önüne geçerse, muhtemelen şu anda başında olduğu koalisyon hükümetine benzer, soldan sağa her kanattan bir koalisyon hükümeti kurmaya çalışacak.

Eylül ayında Lapid, Filistinliler’le iki devletli bir çözümü destekledi. Ancak görüşmeler için umutlar hala zayıf ve İsrail işgali altındaki Batı Şeria son yılların en kötü şiddet olaylarına sahne oldu.

Lapid’in şansı, İsrail’in Arap azınlığı arasında özellikle yüksek katılım ve Likud’un geleneksel kalelerinde düşük katılımla artabilir.

Netanyahu ya da Lapid için net bir çoğunluk sağlanamazsa ne olacak?

Net bir çoğunluk sağlanamazsa Netanyahu ya da Lapid, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilebilir. Biri başarısız olursa diğeri şansını deneyebilir. Hatta çifte başarısızlık durumunda merkezci Gantz gibi üçüncü bir adaya da hükümeti kurma şansı verilebilir. Tıkanıklık aşılamazsa bir seçim daha yapılacak. Her iki durumda da Lapid yeni bir başbakan yemin edene kadar geçici hükümetin lideri olarak görevde kalacak.

Lapid ya da Gantz Likud koalisyonuna katılır mı?

Uzak ama imkansız bir senaryo değil. Her ne kadar hem Lapid hem de Gantz, reddettiği yolsuzluk suçlamaları nedeniyle yargılanan Netanyahu’nun altında görev yapmayı reddetmiş olsalar da İsrail siyasetinde her şey olabilir.

Uzun süredir devam eden siyasi çıkmazı aşma ihtiyacı, iki merkezci lideri, ateşli Ben-Gvir’in yer almayacağı bir koalisyonda Netanyahu’nun Likud Partisi’ne katılmaya ikna edebilir.

VOA tarafından geçilen Seçim Yorgunu İsrail’de Oy Kullanma Süreci Başladı haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Seçim Yorgunu İsrail’de Oy Kullanma Süreci Başladı haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan Seçim Yorgunu İsrail’de Oy Kullanma Süreci Başladı haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.