İrlanda’dan Diyarbakır’a ‘Çözüm’ Süreçlerinde Kadınlar

İrlanda’dan Diyarbakır’a ‘Çözüm’ Süreçlerinde Kadınlar

ABONE OL
09:17 - 20/10/2022 09:17
İrlanda’dan Diyarbakır’a ‘Çözüm’ Süreçlerinde Kadınlar
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

 

Kuzey İrlanda’da IRA ve hükümet güçleri arasındaki yıllar süren çatışmalardan sonra başlayan barış görüşmelerinde kadınların oynadığı rol Diyarbakır’daki kadınlara anlatıldı. Görüşmelerde aktif rol alan Prof. Monica McWilliams, Kürt sorununun çözümü için, Kuzey İrlanda’daki sürecin örnek alınabileceğini savundu.

Dünya’daki çatışmaların sonlandırılması üzerine çalışmalar yapan ve merkezi Londra’da bulunan Demokratik Gelişim Enstitüsü (DPI), Kuzey İrlanda’daki barış sürecini Diyarbakır’da kadınlarla konuştu. “Kadınlar Barışı Anlatıyor” başlığıyla düzenlenen toplantıya, değişik kesimlerden birçok kadın katıldı.

İrlanda Büyükelçiliği ve Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Kadın Meclisi’nin destekleriyle düzenlenen toplantıda ilk önce, çözüm sürecinde kadınların rolünün anlatıldığı ‘Dinozorlara Elveda’ isimli belgesel film gösterildi.

Filmde, bir grup aktivist kadının, Kuzey İrlanda’daki tüm kadın gruplarına mektup yazarak yaklaşan seçimleri tartışmak üzere bir toplantıya davetiyle başlayan ‘Kadın Koalisyonu’nun kuruluşu ve barış görüşmelerine katılma öyküsü anlatıldı.

Değişik kesimlerden kadınların biraraya gelerek kurduğu ‘Kadın Koalisyonu’, altı hafta gibi bir sürede partileşerek seçimlere katıldı. Eşbaşkanlık sistemiyle örgütlenen partide Katolikler’i, tanınmış bir aktivist olan Monica McWilliams’ın, Protestanlar’ı daha çok sahada çalışan Pearl Sagar’ın temsil etmesi kararlaştırıldı.

‘Dinozorlara Elveda’ sloganını kullanan parti, iki sandalye kazanmayı başardı. Barış görüşmelerine katılma hakkı da kazanan partiyi görüşme masasında McWilliams ve Sagar temsil etti. Kadın Koalisyonu’nun aktif rol aldığı görüşmelerin sonucunda 1998 yılında Belfast’ta Hayırlı Cuma Barış Anlaşması imzalandı. Görüşmelerde yer alan Monica McWilliams da toplantıya katılanlar arasındaydı. McWilliams filmin ardından söz alarak deneyimlerini katılanlarla paylaştı.

“Hayırlı Cuma Anlaşması Türkiye’ye uyarlanabilir”

Toplantının ardından VOA Türkçe’ye konuşan McWilliams, Türkiye ve Kuzey İrlanda’nın yaşadığı sorunların benzer olduğunu söyledi. Hayırlı Cuma Anlaşması’nın Türkiye’ye uyarlanabileceğini savunan McWilliams, şiddetin uzamasının insan hayatına mal olduğunu söyledi.

Kriz zamanlarında konuşmanın sürdürülmesi gerektiğine vurgu yapan McWilliams, “Barış Antlaşması’ndan öğrenilecek şeyler var, buraya uyarlanabilir, kendi sorununuza uyarlanabilir. Herhangi bir çatışma durumuna ya da insan hakları alanında belli başlı çekişmelerin olduğu durumlara uyarlanabilir. Kadın hakları bile bu noktada değerlendirilebilir. Kadın hakları konusundaki çekişme durumlarında benzerlik olduğunu fark ettim. Bu kadar olmasını beklemiyordum. Birkaç tane mesaj paylaşacak olursam; dirayetli olmak, inadı sürdürmek gerekiyor. Özellikle kriz zamanlarında konuşmaya devam etmek ve susmamak gerekiyor. Kuzey İrlanda’dan aldığım dersler bu şekildeydi” dedi.

Kadınların kritik süreçlere dahil edilmesi gerektiğini ifade eden McWilliams, kadınların gerek karar alma süreçlerine gerek siyasi müzakerelerde hiçbir zaman yeterince dahil edilmediğini belirtti.

Kadınların süreçlere katılmak için ısrarcı olması gerektiğini savunan McWilliams, ”Barış kadınlar tarafından farklı şekillerde ele alınabiliyor, mücadele edilebiliyor. Sadece anne olduğumuz, çocuklarımız olduğu, hayatta kalmak istediğimiz için değil, daha iyi eğitim fırsatları olacağı, bunun istikrarlı bir hayatla mümkün olacağı için de. Biz masaya normalde dile getirilmeyecek meseleleri de getiriyoruz. Örneğin; entegre eğitim, gençler için kaynaklarının ayrılması, sosyal, ekonomik fırsatların yaratılması, kültürel süreçler” diye konuştu.

Kadınlar çözümün neresinde?

Türkiye’de AKP hükümeti Kürt sorununa çözüm bulabilmek amacıyla 2010 yılından itibaren çalışmalara başladı. Abdullah Öcalan’ın İmralı Cezaevi’nden gönderdiği mektubun 2013 yılında Diyarbakır’daki Nevruz kutlamalarında okunması, çözüm sürecinin başlangıcı olarak kabul edildi. Ancak süreç iki yılın sonunda başarısızlıkla son buldu.

Toplantıya katılan kadınlar da VOA Türkçe’ye yaptıkları açıklamalarda, çözüm süreçlerinde kadınların daha fazla temsil edilmesi gerektiğine vurgu yaptılar.

Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Nevin İl, kadınların yeterince temsil edilmemesi nedeniyle yol alınmadığını söyledi.

Kadınların masada olmasının birçok sorunu çözdüğünü savunan İl, şunları söyledi: “Burada gördük; süreçlere müdahil olmayan toplumun yüzde 50’sinin olmaması sorunun çözülemeyeceği anlamına geliyor. Bu bütün alanlar için böyledir. Barış süreçlerinde de müzakere süreçlerinde de böyledir. Kadınlar yer alıyor gibi görünseler de siyasi partiler adına yer aldıkları için bulundukları siyasi partinin siyasi yaklaşımlarıyla masaya oturdukları için daha objektif olamıyorlar. Halbuki bu deneyim gösterdi ki; kadınların masada oturması birçok sorunun çözülmesi anlamına geliyor. Toplumun bütün katmanları gibi kadınların da orada olması lazım.”

Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Elif Turan, erkeklerin kadınların yerine konuşmaması gerektiğine dikkat çekerek, “Dünyanın yarısı biz isek sözümüzü de söylemeliyiz. Barış konuşurken de sözümüzü söylemeliyiz. Bugüne kadar tarihi erkekler yazdı. Haliyle kadınlar hep görmezden gelindi. Kadınların tarihi yazılmadı bile. Bizim yerimize erkekler düşünmeye, konuşmaya başladı ama kadınlar buna ‘dur’ diyor. Biz de buradayız, sözümüzü söylüyoruz. Barış süreçlerinde de böyle olmalı. Erkeklerin bizim yerimize konuşmasını, düşünmesini kabul etmiyoruz. Kadınlar her zaman üstlerine düşene yaptılar ama sürece dahil edilmediler. Kadınların daha çok dahil edilmesi gerekiyor. Kadınlar daha çok çözüme odaklıdır” şeklinde konuştu.

VOA tarafından geçilen İrlanda’dan Diyarbakır’a ‘Çözüm’ Süreçlerinde Kadınlar haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. İrlanda’dan Diyarbakır’a ‘Çözüm’ Süreçlerinde Kadınlar haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan İrlanda’dan Diyarbakır’a ‘Çözüm’ Süreçlerinde Kadınlar haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.

Inal

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.