0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Amerika kıtasında milyonlarca kişi nadir görülen “ateş çemberi” güneş tutulmasını izlemek için sabırsızlanıyor.

Halkalı güneş tutulması olarak adlandırılan bu olay, 14 Ekim günü ABD’nin batısı ile Orta ve Güney Amerika’nın bazı kesimlerinde gökyüzünü kısa süreliğine karartacak. Ay, Dünya ile Güneş arasında tam olarak hizalandığında, Güneş’in dış çevresi dışındaki yüzünü kapatacak.

Oregon’dan Brezilya’ya uzanan dar bir yol boyunca, Ay’ın etrafında beş dakika kadar parlak, alevli bir sınır görünecek.

Bu tutulma, önümüzdeki Nisan ayında Meksika, ABD ve Kanada’dan gözlemlenecek tam güneş tutulmasının bir fragmanı gibi.

Ay’ın Dünya’dan, Dünya’ya dönük yüzünün Güneş’i tamamen kapatamayacak kadar uzakta olacağı ateş çemberinin aksine, 8 Nisan 2024’te Ay, Güneş’i tamamen kapatacak bir mesafede olacak.

Aralık 2019’da Suudi Arabistan’dan gözlemlenen halkalı güneş tutulmasından bir fotoğraf.

Ateş çemberi tutulmasının izleyeceği rota ne?

Tutulmanın izdüşümü yaklaşık 210 kilometre genişliğinde bir alana düşecek. Tutulma, Pasifik Okyanusu’nun kuzeyi üzerinde başlayacak. Ve Oregon üzerinden 14 Ekim’de yerel saatle sabah saat 8.00 civarında ABD ana karasından gözlemlenmeye başlanılabilecek.

Bir saatten biraz fazla bir süre sonra ateş çemberiyle doruğa ulaşacak.

Tutulma, Oregon’dan Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas semalarına doğru ilerleyerek Idaho, California, Arizona ve Colorado’yu kapsayacak ve ardından Corpus Christi kentinden Meksika Körfezi’ne ilerleyecek.

Alevli halenin ABD üzerinden geçmesi bir saatten az sürecek.

Ateş çemberi oradan Meksika’nın Yucatan Yarımadası’nı, Belize’yi, Honduras’ı, Nikaragua’yı, Kosta Rika’yı, Panama’yı, Kolombiya’yı ve son olarak da Atlas Okyanusu’ndaki büyük finali öncesinde Brezilya’yı geçecek.

Tutulmanın tamamı, Ay’ın Güneş’i kapatmaya başladığı andan normale dönene kadar, herhangi bir noktada 2,5 ila 3 saat sürecek. Ateş çemberi kısmı, konuma bağlı olarak üç ila beş dakika sürecek.

14 Ekim’deki “ateş çemberi” tutulmanın izdüşüm rotası.

Tutulma nerelerde görülebilir?

NASA’dan gezegen bilimci Alex Lockwood’a göre, yalnızca ABD’de 6,5 milyondan fazla kişi bu ateş çemberi görünümünün yolu üzerinde, 68 milyon kişi de yaklaşık 300 kilometre civarında yaşıyor.

Lockwood, “Yani birkaç saatlik kısa bir yolculukla gökteki bu inanılmaz hizalanmaya 70 milyondan fazla kişinin şahit olmasını sağlayabilirsiniz” dedi.

Aynı zamanda, gökyüzünün açık olması durumunda, Hawaii’de oldukça az da olsa, ABD’nin her eyaletinde hilal şeklinde bir parçalı tutulma görülebilecek. Kanada, Orta Amerika ve Güney Amerika’nın büyük bir kısmı da kısmi bir tutulma görecek. Ateş çemberinin rotasına ne kadar yakın olunursa, Ay’ın Güneş’i kapattığı parça o kadar büyük görünecek.

Güneş tutulmasını göremiyor musunuz? NASA ve diğer yayın kuruluşları tutulmayı canlı yayınlayacak.

Tutulma sırasında gözlerinizi nasıl koruyacaksınız?

Lockwood, güvenli, sertifikalı güneş tutulması gözlükleri kullanıldığından emin olunması gerektiğini vurguluyor.

Güneş gözlüğü göz hasarını önlemek için yeterli değil.

Tutulma boyunca, ilk kısmi aşamadan ateş çemberine ve son kısmi aşamaya kadar uygun şekilde gözleri korumak önemli.

Tutulma gözlükleri olmayanlar için başka seçenekler de var. Karton kutuyla yapılanlar da dahil olmak üzere, kendinizin yapabileceği basit bir “projektörle” dolaylı olarak tutulmayı izleyebilirsiniz.

Tutulmayı izlemek için -cep telefonlarındakiler de dahil olmak üzere- fotoğraf makinalarının, dürbünlerin veya teleskopların ön ucuna monte edilmiş özel güneş filtreleri gerekiyor.

Ağustos 2017’de, güneş tutulmasını tutulma gözlükleriyle Los Angeles’da, Griffith Gözlemevi’nde izleyenler. Tutulma boyunca uygun şekilde gözleri korumak önemli.

Çifte şans

Teksas’ın San Antonio yakınlarındaki Kerville bölgesinde hem ateş çemberi hem de önümüzdeki Nisan ayındaki tutulma gözlemlenebilecek. Burası ayrıca NASA’nın canlı yayınına ev sahipliği yapan yerlerden biri.

Kerville Belediye Başkanı Judy Eychner , “Kerrville şehri heyecanlı mı? Kesinlikle! Ve NASA’nın burada olması da cabası!” Dedi.

Tutulmanın sanat ve müzik festivallerine denk gelmesiyle Eychner, Kerrville’in 25.000 kişilik nüfusunun ikiye, hatta dörde katlanmasını bekliyor.

Nisan ayındaki tam tutulma nerede olacak?

Nisan ayındaki tam güneş tutulması, bu tutulmanın ters yönünde ABD’yi çapraz geçecek.

Pasifik’te başlayacak ve Meksika üzerinden Teksas’a doğru ilerleyecek, ardından Oklahoma, Arkansas, Missouri, Illinois, Indiana, Ohio, Pennsylvania ve New York’un kuzey kıyıları ve New England üzerinden Kanada’yı geçip New Brunswick ve Newfoundland’a doğru ilerleyecek.

2017’de ABD’nin iki kıyısının bir ucundan diğerine geçerek gözlemlenen tam güneş tutulması bu bölgelerin neredeyse tamamını ıskalamıştı.

ABD’de başka bir ateş çemberinin görülmesi 2039 yılını bulacak ve Alaska tam tutulmanın görüldüğü tek eyalet olacak.

2024 Ekim ayında Güney Amerika’nın en güney ucunda ve 2026’da da Antarktika’da bir ateş çemberi tutulma gözlemlenecek.

NASA ve diğer kuruluşlar, bu ve Nisan 2024’teki tutulma sırasında roketler ve yüzlerce balonun da yükseldiği bir dizi gözlem etkinliği planlıyor.

NASA astrofizikçisi Madhulika Guhathakurta, “Bu, bilim açısından kesinlikle nefes kesici olacak” dedi.

Embry-Riddle Havacılık Üniversitesi’nden Aroh Barjatya, tutulma öncesinde, sırasında ve sonrasında New Mexico’nun White Sands Füze Fırlatma Merkezi’nden NASA tarafından finanse edilen üç sondaj roketinin fırlatılmasına yardımcı olacak.

Amaç, tutulmaların iyonosferde yaklaşık 320 kilometre yükseklikteki iletişimi bozabilecek atmosferik dalgaları nasıl tetiklediğini görmek.

VOA tarafından geçilen “Ateş çemberi” güneş tutulması Amerika kıtasından görülecek haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. “Ateş çemberi” güneş tutulması Amerika kıtasından görülecek haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan “Ateş çemberi” güneş tutulması Amerika kıtasından görülecek haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.