Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı işgale dönük saldırı sonrası Kiev’den, Türkiye’ye, boğazların askeri gemilere kapatılması yönünde çağrılar geliyor. Dün Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal’la görüşen Ukrayna Büyükelçisi Vasyl Bodnar, bu konuda ülkesinin resmi talebini Türk makamlarına iletti.
Ankara’daki görüşme sonrası basın toplantısı düzenleyen Bodnar “Ukrayna tarafının yardım talebini ve özellikle boğazların kapatılmasına dair talebimizi Türk tarafına ilettik. Türk tarafı söz konusu talepleri değerlendirerek en kısa zamanda cevabını verecektir. Erken konuşmak istemem. Türk tarafından dayanışma tezahürünü bekliyoruz. Bize göre Montrö Sözleşmesi’nin 19’uncu maddesi uygulamaya konulmalı” dedi.
Ukrayna’nın resmi talebine bugün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bu talebi doğruladıktan sonra Türkiye’nin savaşı hukuken kabul etse dahi Rus gemilerinin kendi üslerine dönme hakkı olduğunu söyledi.
Hürriyet’ten Fatih Çekirge’ye açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanı, “Montrö Antlaşması’nın maddeleri gayet açık ve net. Bugüne kadar Türkiye Montrö Antlaşması’nı tereddütsüz her seferinde uygulamıştır. Yani Türkiye’nin taraf olmadığı bir savaşta, savaşın tarafı olan ülkelerle ilgili alınabilecek tedbirler var. Boğazlardan savaş gemilerinin geçişini Türkiye durdurabilir. Ama Montrö Sözleşmesi’nde ayrıca bir şey var. Burada savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin kendi üslerine dönme talebi olursa, o zaman ona izin verilmesi gerekiyor. Uzmanlarımız bir kere savaş hali var mı, onu çalışıyor. Savaş halini hukuken kabul edersek bu süreç başlayacak. İkincisi, savaş halini kabul edersek, Montrö bağlamında, savaş gemilerinin geçişini yasaklayacağız. Ama yasaklasak da Rusların böyle bir hakkı var. Sözleşme yapılırken Rusya, kendisince madde koydurmuş. 19., 20. ve 21. madde bunları düzenliyor. En sonunda diyor ki, kıyıdaş ülkenin gemisi kendi üssüne dönme talebiyle geçmek isterse buna izin verilir” dedi.
Türkiye’de son birkaç yıldır sürekli tartışılan Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin
19. maddesinde “Bununla birlikte, savaşan herhangi bir devletin savaş gemilerinin Boğazlar’dan geçmesi yasak olacaktır; şu kadar ki, işbu Sözleşmenin 25. maddesinin uygulama alanına giren durumlarla, saldırıya uğramış bir Devlete, Milletler Cemiyeti Misakı çerçevesi içinde yapılmış, bu Misak’ın 18. maddesi hükümleri uyarınca kütüğe yazılmış ve yayımlanmış, Türkiye’yi bağlayan bir karşılıklı yardım andlaşması gereğince yapılan yardım durumları bunun dışında kalmaktadır. Konulmuş geçiş yasağına karşın, Karadeniz’e kıyıdaş olan ya da olmayan savaşan Devletlere ait olup da bağlama limanlarından ayrılmış bulunan savaş gemileri, bu limanlara dönebilirler” şeklindeki ifadeler Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu doğruluyor.
Montrö Sözleşmesi’nin 20. maddesi Türkiye’nin savaşan bir ülke olması halinde boğazlarda dilediği gibi davranma hakkı veriyor. Bugünkü savaş durumu Türkiye’ye bu hakkı kullanma yetkisi vermiyor.
Ancak Montrö Sözleşmesi’nin 21. maddesi Türkiye için bir açık kapı bırakıyor. Zira “Türkiye kendisini pek yakın bir savaş tehlikesi tehdidi karşısında sayarsa, Türkiye’nin, işbu Sözleşmenin 20. maddesi hükümlerini uygulamağa hakkı olacaktır. Yukarıdaki fıkranın Türkiye’ye tanıdığı yetkinin Türkiye’ce kullanılmasından önce boğazlardan geçmiş olan, böylece bağlama limanlarından ayrılmış bulunan savaş gemileri, bu limanlara dönebileceklerdir. Bununla birlikle, şu da kararlaştırılmıştır ki, Türkiye, davranışıyla işbu maddenin uygulanmasına yol açmış olabilecek devletin gemilerini bu haktan yararlandırmayabilecektir” deniyor.
VOA tarafından geçilen Montrö’ye Göre Boğazlar Rus Gemilerine Kapanabilir Mi? haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Montrö’ye Göre Boğazlar Rus Gemilerine Kapanabilir Mi? haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan Montrö’ye Göre Boğazlar Rus Gemilerine Kapanabilir Mi? haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.
ALMANYA
7 saat önceALMANYA
8 saat önceGÜNCEL
9 saat önceALMANYA
10 saat önceABD
10 saat önceABD
10 saat önceABD
11 saat önce