0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yeni Ekonomik Program (YEP) nedeniyle döviz karşısında değer kaybı yaşayan Türk Lirası’nı koruma amacıyla ‘TL cinsinden mevduat hesaplarına kur farkı ödenmesine’ dayalı yeni finans ürünü soru işaretleriyle birlikte uygulamaya konuldu. Bu hesap türünde mudiler vade şartına uymazsa kur artışından yararlanamayacak, aynı zamanda hesabını vadesinden önce kapattığı takdirde, o tarihte ABD Doları’nın kuru hesabı açtığı günden daha düşükse kur düşüşünden zarara uğrayabilecek.

Planın detaylarına ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı açıklama da bazı soruları yanıtlamak yerine yeni soru işaretleri doğurdu. Kamu ve isteğe bağlı uygulamaya katılacak özel bankaların TL hesaplarına ilave faiz olarak ödenecek “kur farkı maliyetini kim, nasıl karşılayacak?” soruları şimdilik yanıtsız kaldı.

Erdoğan ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yeni finans ürünü olarak açıkladığı bu hesapla ilgili en dikkat çekici nokta ise, hesap sahipleri açısından, hesabı vadesinden önce kapatmaları durumunda dolar kuruna bağlı olarak “ceza” niteliğinde ana paralarında da kayba uğrama riski oldu. VOA Türkçe’nin sorusunu yanıtlayan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Yalçın Karatepe, bu üründen yararlanan bir hesap sahibi ihtiyaç duyduğunda hesabını vade tarihinden önce kapatmak isterse, o günkü Merkez Bankası’nca belirlenmiş dolar kuru, hesabı açtığı günden daha düşükse bunun TL olan ana parasında kayba yol açacağını söyledi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin dövize endeksli Türk Lirası mevduat hesabı düzenlemesinin ayrıntılarıyla ilgili açıklamayı duyurduğu sosyal medya paylaşımında, “Bankalarımız da gün içerisinde işlemlere başlayacaktır” bilgisi dikkat çekti. Bu durum Ziraat, Halkbank ve Vakıfbank gibi kamu bankaları tarafından müşterilerine bu yeni finans ürününü bugün sunacaklarını gösterdi.

Özel bankalarca bu sisteme nasıl katılım yapılacağı konusu henüz belirsiz görünürken; kamu veya özel bankacılık sektörü için bu kur farkı ilave ödemelerinin Hazine’den karşılanacağı iddiasına ilişkin de açıklamada bilgi verilmedi.

Türkiye’nin yeni finans ürünü nasıl işleyecek?

En az üç aylık olması şartıyla, katlamalı şekilde altı, dokuz ile 12 aylık vadeli hesap açılması halinde geçerli olacak bu yeni finans ürününde, tasarruf sahibine vadedilmiş faiz oranının yanısıra vade süresi boyunca, ABD Doları kurunda daha fazla artış olması durumunda, hesabı açtığı tarih ile kapanış tarihi arasındaki kur farkı ödemesi de yapılacak. Merkez Bankası ise her gün bankacılık sektörü için TL cinsinden vadeli hesabı olanlara kur farkı ödemesi yapılabilmesi için resmi dolar kuru açıklayacak.

Bu ürüne ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasında, “Hesaplar 3, 6, 9 ve 12 ay vadelerle açılabilecek. Minimum faiz oranı TCMB Politika Faiz Oranı olarak uygulanacak. Sisteme her banka katılabilecek. Üründe, gerçek kişilerce Türk Lirası vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak. Kur farkı hesaplamaları için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her gün saat 11.00’de Amerikan doları döviz alış kuru yayınlayacaktır. Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda hesap vadesiz hesaba dönüşecek, faiz hakkı ortadan kalkacak. Hesabın açıldığı tarihteki TCMB kuru ile kapatıldığı tarihteki TCMB kurundan, düşük olan üzerinden, hesap bakiyesi güncellenecek. Vade sonunda kur değişiminin faiz oranı üzerinde kalması halinde oluşabilecek fark müşteri hesabına Türk Lirası olarak yansıtılacaktır” bilgileri verildi.

Karatepe: “TL olarak ana parasında azalma ihtimali de var”

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasıyla birlikte Türk Lirası vadeli mevduat hesabını döviz kuruna bağlı olarak açacak vatandaşlara vadesinden önce paraya ihtiyaç duymaları halinde “ceza” gibi yaptırım da getirildi. Açıklamada, “Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda hesap vadesiz hesaba dönüşecek, faiz hakkı ortadan kalkacak. Hesabın açıldığı tarihteki TCMB kuru ile kapatıldığı tarihteki TCMB kurundan, düşük olan üzerinden hesap bakiyesi güncellenecek” ifadesi dikkat çekti. Bu ifadeyle vadesinden önce hesap kapattığı takdirde vatandaşlar açısından yatırdığı ana bakiyesini de eksik alma ihtimali olduğu ortaya çıktı.

VOA Türkçe’nin açıklamadaki bu bölümü sorduğu Prof. Dr. Yalçın Karatepe, eğer yeni üründen yararlanan vadeli hesap sahibi ihtiyaç duyduğunda hesabını vade tarihinden önce kapatmak istediği günkü Merkez Bankası’nca belirlenmiş dolar kuru, hesabı açtığından günkünden daha düşükse bunun TL kaybına yol açacağını söyledi.

Karatepe, “Diyelim ki 100 bin liranız var ve dolar kuru 13 lira iken bir yıl vadeli şekilde bankaya yatırdınız. Normalde vade sonunda 100 bin lira için faiz uygulanacak. Ancak bu hesap türünde, bu 100 bin lirayı bir de dolar karşılığında izliyor olacak. Bu hesap açıldığında 100 bin liranız 7 bin 692 dolar ediyor. Ama vadesinden önce erken bozdurduğunuzda banka hangi kur düşükse onu kullanacak. Yani mesela hesabı kapattığınız gün dolar kuru 12 lira olursa o zaman paranız 7 bin 692 dolar üzerinden hesaplanarak 92 bin lira kabul edilecek. Yani vadesinden öncesinde çektiğinizde ve çektiğiniz günkü dolar kuru yatırdığınız günkü kurdan daha düşükse bu örnekte olduğu üzere Türk lirası olarak yatırdığınız ana parayı da kaybedeceksiniz” diye anlattı.

Ziraat Bankası’nın sözleşmesinde de yer alıyor

Ziraat Bankası da bugün itibariyle Bakan Nebati’nin açıklaması doğrultusunda banka müşterilerine yönelik kur farkı ödemeli vadeli TL hesabı ürününe ilişkin sözleşme metnini hazırladı.

VOA Türkçe’nin edindiği bu sözleşmede de vatandaşlar açısından ana para kaybı anlamına gelecek vade şartına uymama durumundaki yaptırım meselesi, altıncı maddede yer aldı. “Hesap bakiyesi güncellenecektir” ifadesiyle vatandaş tarafından yatırılmış ana para için de döviz kuruna bağlı hesaplama yapılacağı vurgulandı.

Banka, vatandaşa düşük kura bağlı ödeme yapacağı için vadesinden önce hesabı bozdurduğunda kur artmış olursa bu sefer de hesap açılışındaki kur kabul edileceğinden vatandaş kazanç elde edemeyecek ama en azından zarar etmeyecek.

VOA tarafından geçilen Kur Endeksli Hesapta Ana Parada Kayıp Riski haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Kur Endeksli Hesapta Ana Parada Kayıp Riski haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan Kur Endeksli Hesapta Ana Parada Kayıp Riski haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.