İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Merih Göltaş, Türkiye’de her yıl ortalama 2 bin orman yangını çıktığını belirterek, bu sayının yıllar içinde istikrarlı bir şekilde arttığını vurguladı. İklim değişikliğinin etkisiyle Türkiye’de orman yangınlarının hem sıklığı hem de şiddeti ciddi ölçüde artıyor. Göltaş, yaz aylarında yoğunlaşan bu yangınların nedenlerini, iklim değişikliğinin yangınlar üzerindeki etkilerini ve alınması gereken önlemleri detaylı olarak açıkladı.

Son yıllarda orman yangınlarının hem sıklığında hem de şiddetinde belirgin bir artış olduğunu ifade eden Dr. Göltaş, bu artışın temel sebeplerinden birinin iklim değişikliği olduğunu belirtti. Türkiye, Akdeniz iklim kuşağında yer aldığı için orman yangınlarına oldukça yatkın bir bölge. 1988-2000 yılları arasında ortalama yangın sayısı 1.900 civarındayken, 2000-2011 yılları arasında bu sayı 2.100’e yükseldi. 2011’den itibaren ise yıllık yangın sayısı 2.700’e yaklaştı. Bu veriler, yangınların her yıl artış gösterdiğini ortaya koyuyor.

Nüfus Artışı ve İnsan Kaynaklı Faktörler Orman Yangınlarını Artırıyor

Göltaş, orman yangınlarının artmasının nedenlerinden birinin nüfus artışı ve buna bağlı olarak ormanlar üzerindeki baskıların artması olduğunu belirtti. Turizm, sanayi tesisleri ve tarım faaliyetleri, ormanlar üzerindeki baskıyı artırıyor. İklim değişikliği ise bu durumu daha da kötüleştiriyor. Ekstra hava koşulları yangınların büyümesine ve kontrol altına alınmasının zorlaşmasına neden oluyor.

İklim Değişikliği ve Orman Yangınları Arasındaki Karşılıklı Etkileşim

İklim değişikliği ile orman yangınları arasında karşılıklı bir etkileşim olduğunu belirten Göltaş, orman yangınlarının atmosfere karbondioksit salarak sera gazı etkisini artırdığını ve bunun da iklim değişikliğini tetiklediğini söyledi. Göltaş, iklim değişikliğinin yangın sezonunu uzatarak, yangınların sıklığı ve şiddetini artırdığını vurguladı.

Özellikle 2021 yılında, ekstrem hava koşullarına bağlı olarak Türkiye’de yaklaşık 140 bin hektarlık alanın yandığını belirten Göltaş, bu oranın, normalde 14 yılda yanacak alan miktarına eşit olduğunu ifade etti. Göltaş, iklim değişikliği nedeniyle artan yangınlarla mücadele etmek için yeni teknikler ve stratejiler geliştirilmesi gerektiğini belirtti.

Orman Yangınlarının Büyük Çoğunluğu İnsan Kaynaklı

Türkiye’deki orman yangınlarının yüzde 90’ının insan kaynaklı olduğunu vurgulayan Göltaş, gerekli tedbirler alındığında bu yangınların büyük çoğunluğunun önlenebileceğini söyledi. Yangınların yüzde 50’sinin dikkatsizlik ve ihmal sonucu çıktığını belirten Göltaş, sigara izmaritlerinin gelişigüzel atılmasının, ateşli pikniklerin ve havai fişeklerin orman yangınlarına sebep olabileceği konusunda uyarılarda bulundu.

Yangın Sonrası Rehabilitasyon Çalışmalarının Önemi

Göltaş, orman yangınlarının ardından yapılacak rehabilitasyon çalışmalarının önemine değinerek, yanmış ağaçların temizlenmesi ve bölgenin yeniden ağaçlandırılması gerektiğini belirtti. Yangınların önlenmesi kadar, yangın sonrası alınacak tedbirlerin de ekosistemin iyileştirilmesi açısından kritik olduğunu vurguladı.