0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

New York bir kez daha Birleşmiş Milletler Genel Kurulu üst düzey toplantıları nedeniyle dünya liderlerini ağırlıyor.

Washington ya da Ankara’dan resmi bir açıklama yapılmış olmasa da Türk Amerikan ilişkileri açısından yanıtı en çok merak edilen soru Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kapsamında ABD Başkanı Joe Biden ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında bir görüşme olup olmayacağı. Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Türkiye Programı Direktörü Bülent Alirıza’ya göre ikili görüşme olsa bile bu iki ülke arasındaki sorunların çözümü için yeterli değil.

“Geçmişte Genel Kurul ikili görüşmeler için iyi bir fırsat veren bir ortam sağlıyordu. COVID yüzünden geçen sene olmadı. Bu sene de Amerika, Birleşmiş Milletler Büyükelçiliği aracılığıyla oraya gelecek olan delegasyonların minimuma indirilmesi için her ülke nezdinde bir girişim yapmıştı ve gelenlere de yani ikili görüşmeler pek yapılmasın, COVID hala büyük bir tehlike diye bir uyarıda bulunmuştu. O yüzden Biden’ın şu an itibariyle orada ikili görüşüp yapıp yapmayacağı, kaç tane yapıp yapmayacağı belli değil. Fakat görüşme olsa da şunu vurgulamak gerekiyor; Biden ile Erdoğan arasında sadece iki temas oldu. Biden’ın başkan olmasından beri 8 ay geçti. Belli ki artık yani bu ilişkiyi nasıl sürdürebileceği konusunda somut elimizde bir veri var. O da şu; ben Trump gibi devamlı olarak Türkiye Cumhurbaşkanı ile konuşmayacağım. Şimdi bu durumda alt düzeyde daha yoğun bir temas olup olmadığına bakalım. Bence yani Dışişleri Bakanlığı seviyesinde veya diğer yetkililer arasında yapılan görüşmelere bakarsak yine Trump yönetimi ile o zaman yıl boyunca Türk hükümeti ve Türkiye hükümeti arasındaki temas daha yoğundu. Fakat bu sorunların giderilmesine yardımcı olmadı. O sorunlar devam etti. Yani bu görüşme olsa da olmasa da maalesef o sorunlar devam edecek. İmaj açısından görüşmeleri 14 Haziran’daki gibi bir ivme sağlayabilir. Fakat Kongre’deki olumsuz tutum devam ettiği sürece S-400’lerin, F- 35’lerin gelmemesi ve geçen gün Savunma Bakanı Akar’ın belirttiği gibi ABD-YPG ile ilişkisi devam ettiği sürece bu konuda iyimser olmak için cidden şu anda bir sebep yok gibi geliyor bana” diyen Bülent Alirıza, geçen yıl Corona virüsü salgını nedeniyle çevrimiçi yapılan Genel Kurul’un öncelikli gündem maddesinin bu yıl da salgın olacağı görüşünde.

“COVID’in yine büyük bir damga vuracağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Gelişmiş ülkeler biliyorsunuz aşılarını yapmışlar. Hatta ek aşı konusuna geçiyorlar. Halbuki dünyanın büyük bir çoğunluğu birinci aşısını bile daha yapamamış. Ve Dünya Sağlık Örgütü’nün de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin de desteğiyle savunduğu görüş; siz kendinizi sağlık açısından güvenlik içinde hissedemezsiniz eğer dünyada bu sorun devam ediyorsa. O yüzden sanırım hemen hemen her konuşmacı bu konuya şu veya bu şekilde değinecek. Onun ötesinde malum sorunlar var. Terörizm var ama her ülke kendi açısından en önemli sorunları belirtecek” değerlendirmesinde bulunan Alirıza, Amerika’nın salgının yayılmasını önlemek amacıyla katılımın sınırlı tutulması çağrısına rağmen, liderlerin Genel Kurul’a hitap etmeyi bir avantaj olarak gördüklerini dile getirdi.

Alirıza, “Belli ki liderler burada bir avantaj görüyorlar. Fakat o kulis eskisi kadar olmayacak. Genel Sekreter’in verdiği yemek sanırım iptal. Yani artık her ülke liderinin gündemine girmiş olan her yıl bir şey var. Genel Kurul’a hitap etme var. Her lider de onu şu veya bu şekilde kullanmak istiyor. Her alanda boy gösterme gibi tabii. Çünkü canlı yayında kendi ülkelerine onu gösterecek. Bomboş olsa bile Genel Kurul ki COVID yüzünden zaten öyle olacak. Yine de ‘İşte bakın, biz tezlerimizi Birleşmiş Milletler nezdinde savunduk’ diyebilecekler. Bunu da anlayışla karşılamak lazım. Yani diplomasinin önemli bir yönüdür bu gibi çok taraflı toplantıya fakat COVID yüzünden eskisi kadar önemli değil” dedi.

Yabancı askerlerin Afganistan’dan çekilmesi ve Taleban’ın kontrolu ele geçirmesinden kısa bir süre sonra yapılan zirvede Afganistan meselesinin de öncelikli başlıklardan biri olduğuna dikkat çeken Bülent Alirıza, konunun Türk-Amerikan ilişkileri açısından da önemli olduğunu ancak ilişkilerin seyrini Beyaz Saray’ın değil Kongre’nin tutumunun belirleyeceğini ifade etti.

Bülent Alirıza, “ABD Türkiye ile Afganistan konusunu konuşacak mı? Tabii ki muhakkak. Yani sadece Türkiye’yle değil birkaç ülkeyle Afganistan’a komşu ama bu 30 Ağustos’tan önce şimdiki gibi önemli bir konu değil. Yardımcı olabilirse Türkiye oradaki tahliyelere, geriye kalanların tahliyesine, o önemlidir ama Türk-Amerikan ilişkilerini kökten değiştirebileceği iddia edilen bir konuydu hatırlarsanız Kabil Havalimanı konusu. Onun öyle olmadığı bence belli. Kabil hükümetinin, o zamanki Kabil hükümetinin yani Gani hükümetinin de onayıyla ABD ile Türkiye arasında bir anlaşmaya varılsaydı Türkiye Kabil Havalimanı’nın güvenliğini ve işletmesini Türkiye üstlenecekti, olmadı. Bundan sonra şimdi tahliye esnasında Türkiye’nin rol oynadığı belli Katar da oynamış Katar belli ki biraz daha önemli. Katar Dışişleri Bakanı oraya gitmiş. Uçuşlar 31 Ağustos öncesi uçuşlar gibi çoğunluğu Katar’a gitmiş. Ama unutmayalım. Katar ve Türkiye arasında çok yakın bir ilişki var. Bir rakip olarak görmemeli Katar’ı. Belli ki Türkiye de bir rol oynuyor. Ama burada yönetim nezdinde toplanan kredinin Kongre’yi ne kadar etkileyip etkilemeyeceğine bakalım. Türkiye’nin buradaki en önemli sorunu Kongre’deki desteğinin kaybolmuş olması. O değişinceye kadar da yönetimde kim olursa olsun, Beyaz Saray’da kim olursa olsun onun değişmesi mümkün değil” dedi.

VOA tarafından geçilen “Görüşme Olsa Bile Sorunların Çözümü İçin Yeterli Değil” haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. “Görüşme Olsa Bile Sorunların Çözümü İçin Yeterli Değil” haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan “Görüşme Olsa Bile Sorunların Çözümü İçin Yeterli Değil” haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.