0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Uygurlar’a yönelik politikaları nedeniyle tüm dünyadan tepki toplayan Çin yönetimi, insan hakları ihlallerini yalanlayan videolar yayınlıyor. Videolarda iddiaları Çin vatandaşı Uygurlar yalanlıyor. Associated Press (AP) haber ajansına ulaştırılan bazı bilgiler, görüntülerdeki Uygurlar’ın baskı sonucu Çin yanlısı mesajlar verdiklerine işaret ediyor.

Devlet televizyonlarında, Çin Komünist Partisi’ni öven ve eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Şincan’da Uygurlar’a soykırım yapıldığı yönündeki açıklamasını kınayarak reddeden Uygurlar’ın onlarca videosu yayınlandı. Çinli yetkililer bu görüntülerin kendiliğinden ortaya çıktığını ileri sürerek, birçok videoyu yabancı medya mensupları için düzenlenen basın toplantılarında gösterdi.

AP’nin haberinde yer alan ayrıntılara göre, Ocak ayında Pekin’deki yönetimden Karamay kenti yetkililerine gönderilen bir yazılı mesajda Mandarin dilini anadili gibi konuşan Uygur bulmalarını ve eski Bakan Pompeo’nun Çin karşıtı açıklamalarına muhalif bir dakikalık bir video çekmelerini sağlamaları talep ediliyor.

Mesajda, “Pompeo’nun açıklamalarıyla ilgili net bir duruş ifade edin. Örneğin: ‘Pompeo’nun Çin aleyhtarı açıklamalarına kesinlikle karşı çıkıyorum ve bu açıklamalardan dolayı öfkeliyim’. Çin Komünist Partisi’ni, ülkeyi ve Şincan’ı sevdiğinizi, ‘Ben bir Çinliyim ve anavatanımı seviyorum, buradaki işimde ve yaşamımda mutluyum’ gidi sözlerle ifade edin” denildiği belirtiliyor.

Çinli yetkililerin bu tür mesajları gönüllü olarak paylaşabilecek, Çin yanlısı Uygurlar’a ulaşması zor değil ancak Çin’in Şincan’daki Müslüman Uygurlar’a yönelik baskıları daha önce de kanıtlandığından, birçok uzman yeniden gündeme gelen görüntülü mesajların baskı sonucu kayda alındığı görüşünde.

Diğer taraftan, her ne kadar videolarda konuşan Uygurlar’ın bu mesajları baskı altında verdikleriyle ilgili net bir kanıt olmasa da, uzmanlar Çin yönetiminin yerel yetkililerden bu tarz videolar talep ettiğine dair bir yazışmanın varlığının büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.

Şincan yerel yönetimi sözcülerinden Xu Guixiang, Pekin’den böyle bir yazılı mesaj alıp-almadıkları sorusuna doğrudan yanıt vermekten kaçınarak, “Hükümet bu tarz bir uyarı ya da talepte daha önce hiç bulunmadı” diyerek videolardaki Uygurlar’ın kendi karar ve istekleriyle Pompeo’nun açıklamalarına muhalif mesaj yayınladıklarını ileri sürdü.

Mesajı AP’ye yönlendiren kişi gözaltında

2017 yılında Çin’den kaçan Uygur aktivist Tahir Emin, Şincan’da bilgiye erişimin oldukça kısıtlığı olduğunu hatırlatarak, bu videoların baskı yoluyla, devlet tarafından kaydettirildiğini savunuyor. Şincan’da yaşayanların çoğunluğunun Pompeo’nun kim olduğunu ya da ne tür açıklamalarda bulunduğunu dahi bilmediğini belirten Emin, “Mike Pompeo’nun Uygurlar’la ilgili ne dediğini nereden bilebilirler?” dedi.

AP haber ajansı, yerel yetkililere gönderilen yazılı mesajı doğrudan elde edebilmiş değil. Ancak habere göre, Firdavs Drinov adlı Uygur, yazılı mesajın ekran görüntüsünü alarak AP’ye yönlendirdi. Firdavs Drinov’u yakından tanıyanlar, Drinov’un bu mesajı, Karamay yerel yönetiminde bir aile ferdinin çalıştığı bir arkadaşından temin ettiğini belirtti.

Şincan yönetiminden gönderilen bir faksta ise, Drinov’un “yalan bilgi yayma ve cahil grupları zehirleyerek bölücülük yaptığı” suçlamasıyla gözaltına alındığı belirtildi. Mandarin dilindeki adı Chen Haoyu olan Drinov’un cezaevinde tutulduğu ve “hakları yasal çerçevede korunarak yargı karşısına çıkacağı” da faks yoluyla gönderilen mesajda yer alan ayrıntılar arasında.

Mesajda, Drinov’un AP’ye yönlendirdiği ekran görüntüsünden bahsedilmiyor.

VOA tarafından geçilen “Çin Bu Kez de Uygurlar’a Zorla Video Kaydı Yaptırıyor” haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. “Çin Bu Kez de Uygurlar’a Zorla Video Kaydı Yaptırıyor” haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan “Çin Bu Kez de Uygurlar’a Zorla Video Kaydı Yaptırıyor” haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.