0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kürt siyasetçiler tarafından 2018’de başvurusu yapılan ancak tüzüğündeki bazı maddeler nedeniyle kurulmasına izin verilmeyen İnsan ve Özgürlük Partisi (PİA) kuruldu. PİA, İçişleri Bakanlığı’nın izniyle değil başka bir partinin adının değiştirilmesiyle kurulmuş oldu.

Türkiye siyaset hayatının 133’üncü partisi olan Halkın Umudu Partisi (UMUD), 7 Ocak’ta 1.Olağan Kongresi gerçekleştirdi. Kongrede seçilen yeni yönetim dikkat çeken bir öneriyi delegelerin oylarına sundu. Partinin isminin İnsan ve Özgürlük Partisi (PİA) olarak değiştirilmesi önerisi oybirliğiyle kabul edildi.

Aslında siyasetle ilgilenenler PİA ismine yabancı değil. 2018 yılında İçişleri Bakanlığı’na başvuran bir grup siyasetçi İnsan ve Özgürlük Partisi (PİA) adıyla bir parti kurmak istedi.

Geçen yıl Temmuz’da kurulan UMUDPAR ilk kongresini Ankara’da gerçekleştirdi.

Ancak başvuru kabul edilmedi. Başvuru için yapılan tüm girişimler Bakanlık engeline takıldı. Bakanlık, partinin resmen kurulduğuna ilişkin evrakların kabul edildiğine dair belgeyi vermedi. Bakanlığın en son 2020 yılında parti kurucularına gönderdiği yanıtta, bunun gerekçeleri şöyle açıklandı:

“Parti tüzük ve programında Kürtlerin kendi tercihleriyle, özerklik, federasyon, bağımsızlık hakkının olduğu, Kürt halkının kendi geleceğini tayin hakkının, her halk için olduğu gibi, Kürtlerin de kendi karar ve onayına bırakılması gerektiğini savunacağına dair ifadelerinin Anayasa’nın 68’inci maddesine, siyasi partilerin tüzük ve programları ile eylemleri devletin bağımsızlığı ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı olamaz hükmüne aykırı olduğu tespit edilmiştir.”

Aradan geçen altı yılda olumlu bir yanıt gelmedi. Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuru henüz sonuçlanmadı. Ancak partiyi kurmak isteyen siyasetçiler bundan vazgeçmedi. Önce Halkın Umudu Partisi (UMUD) adıyla bir parti kuruldu. 28 Temmuz 2023’te kuruluş başvurusu yapılan partinin 7 Ocak’taki ilk kongresinde ismi İnsan ve Özgürlük Partisi olarak değiştirildi.

Eş başkanlık sistemi getirilen partide ilk kez iki erkek eş başkan oldu. Eş başkanlardan biri önceki dönemde HDP listesinden Diyarbakır’ın Ergani İlçe Belediyesi Eş Başkanı seçilen Ahmet Kaya oldu. Kaya, görevden alınarak yerine kayyum atanmıştı. Hakkında açılan davadan beraat eden Kaya, görevine iade edilmemişti.

“Partisiz siyaset yapamazdık”

PİA Eş Genel Başkanı Kaya VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, PİA’nın kuruluşunun engellendiğini söyledi. Yıllardır PİA ismiyle parti kurulmasına izin verilmemesi nedeniyle bu yola başvurduklarını dile getiren Kaya, siyaset yapmaya devam ettikleri için yeni bir partiye ihtiyaç duyduklarını söyledi.

Siyaset alanını boş bırakmak istemediklerini vurgulayan Kaya, “Biz bu bildirimi yapıp aslında kuruluşu fiilen yapılmış bir partiyi yıllarca resmileştirememenin sıkıntısını yaşadık. Dolayısıyla biz bu süreci işlettik. İlk kongremizde bu değişikliğe gitmemizin nedeni İnsan ve Özgürlük Partisi’nin kuruluşunu tamamlama, tabir yerindeyse kararlılığımızı ortaya koymaktı” dedi.

Programda değişiklik yapılmayacak

Kaya, kuruluşuna izin verilmeyen PİA ile ismi değiştirilen partinin program ve tüzüğünün aynı olduğuna dikkat çekerek, Kürt ve Alevi sorununa odaklanacaklarını ifade etti. Türkiye’de en önemli sorunların bu ikisi olduğuna değinen Kaya, şunları söyledi:

“Kürtlere ana dilde eğitim, ikinci bir resmi dil olarak kullanılması, coğrafyalarının Kürtçe isimleri, insanların kendine takmak istediği Kürt isimlerinin hepsinin serbest olması, kültürel faaliyetlerinin tamamen serbest olması istiyoruz. Bunun sadece Kürtler için değil, bütün kimlikler için de sağlanması gerektiğini savunuyoruz. Alevi meselesiyle ilgili de aynı şekilde diyoruz ki; Aleviler kendini bir inanç olarak mı tanımlamak istiyorum. Öyle göreceksiniz, bir din olarak mı tanımlamak istiyor? Öyle göreceksiniz. Talepleri olan kesimleri örgütleyerek, hatta hepsinin beraber taleplerini organize ederek bir bütün olarak hükümetin ilgili kurumların üzerinde baskı kurarak gerçekleştirmekle mümkün olacağını düşünüyoruz.

Kaya, iki eş başkanın da erkek olmasını ise zorunluluktan kaynaklandığını, önümüzdeki dönemde değişiklik yapacaklarını söyledi.

“Türkiye’de ilk kez bir partinin kuruluşu engellendi”

PİA’nın kuruluş çalışmalarını başlatan Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Diyarbakır Milletvekili Mehmet Kamaç ise bir partinin kuruluşunun engellenmesinin bir ilk olduğunu savundu.

VOA Türkçe’ye konuşan Kamaç, PİA’nın isim değişikliğiyle kurulmasının zorunluluktan kaynaklandığını söyledi.

PİA’nın kuruluşunun engellenmesinin siyasete müdahale olduğunu dile getiren Kamaç, “Biz de diğer siyasi partiler gibi İçişleri Bakanlığı’na dilekçemizi verdiğimizde, siyasi partinin resmiyetini kazanmasını isterdik ama maalesef bu mümkün olmadı. Bu bizim için aynı zamanda bir mücadele alanıdır. Sonuçta bir örgütlenme özgürlüğü mücadelesiydi” diye konuştu.

Kamaç, son genel seçimlerde, sonradan ismini Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) olarak değiştiren, Yeşil Sol Parti listesinden Diyarbakır Milletvekili seçildi. Hala DEM Parti’de siyaset yapan Kamaç PİA’ya geçip geçmeyeceğine iki partiyle yapacağı görüşmelerden sonra karar vereceğini sözlerine ekledi.

PİA 31 Mart yerel seçimlerine bürokratik eksiklikler nedeniyle katılamayacak. Bunu yerine adayların desteklenmesi ya da bağımsız adaylarla girilmesi seçeneklerinden biri tercih edilecek.

VOA tarafından geçilen Altı yıldır kurulmasına izin verilmeyen partiyi başka partinin adını değiştirerek kurdular haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Altı yıldır kurulmasına izin verilmeyen partiyi başka partinin adını değiştirerek kurdular haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan Altı yıldır kurulmasına izin verilmeyen partiyi başka partinin adını değiştirerek kurdular haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.