0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

BM ve Batılı ülkeler, İran’ı Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’nin denetçilerinden birinin ülkeden ayrılmasına izin vermemesini kınadı.

ABD’nin Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi nezdindeki temsilcisi, denetçinin gözaltına alınarak ülkeden çıkmasına izin verilmemesinin İran tarafından yapılan büyük bir provokasyon olduğunu ve kabul edilemeyeceğini söyledi.

Reuters haber ajansı Çarşamba günü İran’ın bir denetçiyi gözaltına aldığını ve seyahat belgelerine el koyduğunu duyurmuştu.

Bu, İran’ın 2015’te uluslararası nükleer anlaşmaya imza atmasından sonra yaşanan bir ilk oldu.

İran da Çarşamba günü denetçilerden birinin Natanz’daki ana uranyum zenginleştirme tesisine girişini engellediğini doğruladı. Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi Perşembe günü yaptığı açıklamada denetçilerinden birinin geçici olarak ülkeden ayrılmasına izin verilmediğini kaydetti.

İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi Temsilcisi gazetecilere yaptığı açıklamada denetçinin tesise girerken durdurulmasının nedeninin girişte yapılan güvenlik kontrolunda üzerinde patlayıcı madde kalıntısı bulunması olduğunu belirtti.

Denetçinin tuvalete gitmesinin ardından testin sonucunun negatif çıktığını belirten temsilci bu durumun da daha fazla şüpheye yol açtığını kaydetti.

İran yaptığı yazılı açıklamada denetçinin tuvalete gitmek için gözden kaybolduğunu, tuvalette ve tuvalete bağlı boruda patlayıcı madde kalıntısı tespit ettiklerini kaydetti.

Reuters’a göre denetçi 30 Ekim’de İran’dan ayrıldı.

İran Ferda nükleer tesisinde uranyum zenginleştirmeye başladı

Öte yandan İran, Perşembe günü yeraltı nükleer tesisi Ferda’da uranyum zenginleştirmeye yeniden başladığını bildirdi. Böylece İran ABD’nin geçen yıl Mayıs ayında çıktığı uluslararası nükleer anlaşmanın yükümlülüklerinden bir adım daha uzaklaşmış oldu.

Anlaşma Ferda nükleer tesisinde nükleer malzeme üretilmesini engelliyordu. Ferda yeraltı nükleer santrali 2009 yılına kadar İran tarafından gizli tutulan oldukça hassas bir üretim merkeziydi.

Ancak İran’ın uluslararası nükleer anlaşmayla gelen yükümlülüklerini yerine getirmekten geri adım atmasının ardından hava saldırılarına karşı korunaklı olması için bir dağın içine oyulmuş olan bu tesis artık araştırma santrali yerine aktif üretim santrali statüsüne girmiş oldu.

İran Atom Enerjisi Dairesi, Ferda’da santrifüjlere uranyum gazı enjekte edilmesi sürecinin başladığı açıklamasını yaptı. Açıklamada tüm sürecin BM gözlemcileri tarafından takip edildiği belirtildi.

İran Atom Enerjisi Dairesi Sözcüsü Behruz Kamalvandi, uluslararası denetçilerin tesisi yeniden ziyaret edecekleri Cumartesi gününe kadar buradaki uranyum zenginleştirme oranının yüzde 4,5’e çıkacağını bildirdi.

Yüzde 3 ila 5 arasında zenginleştirilmiş uranyum sivil elektrik üretimi için kullanılabiliyor. Uranyum zenginleştirme oranı yüzde 90’a çıktığındaysa artık nükleer bomba yakıtı elde edilebiliyor.

ABD 2018 yılının Mayıs ayında İran’la varılan uluslararası nükleer anlaşmadan çıkmıştı. ABD, İran’ın balistik füze denemeleri ve Ortadoğu’da teröre verdiği desteği de önleyecek bir anlaşma yapmak için Tahran’ı yeniden müzakere masasına oturtmak istiyor. Ancak İranlı yetkililer ABD’yle masaya oturmanın tek şartının yaptırımların kalkması olduğunu söylüyor. Tahran bu durumda anlaşmanın diğer taraflarıyla birlikte ABD’yle masaya oturabileceğini belirtiyor.

Washington, Ferda nükleer tesisinde uranyum zenginleştirmeye başlanmasını kınadı ve diğer ülkelerden de İran’a bu konuda baskı yapmasını istedi. Dışişleri Bakanı Mike Pompeo “İran’ın devam eden sayısız nükleer provokasyonuna artık yanıt verilmeli” ifadelerini kullandı.

Trump yönetiminin İran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokması ülkenin petrol sanayisine büyük darbe vurdu. İran ekonomisi için hayati önem taşıyan ham petrol ihracatı yüzde 80 azaldı.

İran’ın Ferda nükleer tesisini devreye sokması İngiltere, Almanya, Fransa, Rusya, Çin ile Avrupa Birliği’nin (AB) ABD’nin çekildiği anlaşmayı kurtarmasını zorlaştırıyor.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Tahran’ın anlaşmayı ihlal eden adımlarının ABD’nin yaptırımları kaldırması ve anlaşmaya geri dönmesi halinde geri alınabilir nitelikte olduğunu her fırsatta söylüyor.

Amerika’nın Sesi tarafından geçilen tüm haberlerde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Haberler web sayfamızda otomatik olarak haber sitelerinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan haberlerin hepsinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.