0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türk Lirası’nın ABD Doları karşısındaki kayıpları devam ediyor. Gün içinde 17,20’yi gören Amerikan parası piyasa kapanışında 17,12 seviyelerinden işlem görüyordu. Böylelikle doların TL karşısındaki kazancı yıl başından bu yana değer kazancı yüzde 30’u aşmış oldu.

Geçtiğimiz yıl 7 Haziran’da 0,12 olan Türk Lirası/ABD Doları kuru ise aradan geçen bir yılda 0,058’e geriledi. Türk parasının Amerikan parası karşısındaki değer kaybı yüzde 50’ye yaklaştı.

Kur Korumalı Mevduat’tan sonra Enflasyon Korumalı Devlet Tahvili çıkarılacağı iddialarının gerçeklik kazanmaması ve FED’in faiz arttırımı sonrası Merkez Bankası’nın bu yıl beşinci kez faizi sabit tutmasıyla harekete geçen döviz kurları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Pazartesi günkü kabine toplantısı sonrası ‘‘Kimse bizden şunu beklemesin; Bu iktidar faizi artırmayacaktır. Tam aksine biz, faizi düşürmeye devam edeceğiz’’ açıklamasının ardından 17 lirayı aştı.

Her ne kadar Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, geçtiğimiz hafta Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı yüzde 2,98’lik aylık enflasyonla birlikte enflasyonun düşme eğilimine girdiğini söylese de birçok ekonomist Türk Lirası’ndaki değer kaybının enflasyonu tetikleyici etkisi olacağı görüşünde.

Şengül: ‘‘Enflasyon Ekim hatta Eylül ayında tepe yapar’’

Ekonomi yönetiminin turizm gelirleri kaynaklı dövizdeki gevşeme beklentisinin gerçekçi olmadığını savunan ekonomist Özlem Derici Şengül, kış aylarına kalmadan döviz ve enflasyonda ciddi yükselişler olabileceği görüşünü dile getirdi.

VOA Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Şengül, ‘‘Ben de yaz aylarında döviz ve enflasyonun stabil olabileceğini düşünüyordum ama artık o fikrim değişti. Kur Korumalı Mevduat’ın (KKM) ilk altı aylık mevduat dönüş nedeniyle Temmuz’da bir döviz talebi olacak. Şirketler bir daha girmek ister mi bilmiyorum. Zira yükümlülükleri artıyor. Bu nedenle yaz ayları daha önce öngördüğümüz sakinlikte olmayacak gibi görünüyor. Açıkçası ben turizm gelirlerine bağlı iyimserliğimi kaybettim. Tabii Amerikan Doları’nın 17’lere veya 18’lere gitmesi KKM nedeniyle Hazine üzerine daha da büyük bir yük bindirecek. Ben son çeyreği tehlikeli görüyordum ama an itibariyle enflasyon Ekim hatta Eylül ayında tepe yapar diye düşünüyorum’’ dedi.

‘‘Kış oldukça ağır geçecek sonbaharda erken seçim ihtimal dahilinde’’

Türkiye normal şartlarda 2023 yılının Haziran ayında seçime gidecek. Muhalefetin zaman zaman gündeme getirdiği erken seçim talebine Cumhur İttifakı üyeleri Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi ‘‘zamanında önce erken seçim yok’’ açıklamalarıyla soğuk yaklaşıyor. Ancak Özlem Derici Şengül, ekonomide son yaşanan gelişmelerden sonra bu yıl sonbaharında bir erken seçimin imkan dahilinde olduğu görüşünde.

Şengül, ‘‘Kiraya bir tavan belirlendi. Enflasyonda aylık yüzde iki gösterilerek enflasyonun düşme eğiliminde olduğunu söylemek gerçekçi değil. Enflasyon ve hayat pahalılığı hissedildikçe asgari ücret zammı da kaçınılmaz olacak gibi görünüyor. Bu da bütçeye ekstra bir yük daha bindirmek demek. Tüm bunlar sonbaharda erken seçim ihtimalini arttırıyor. Çünkü bu koşullarda kış oldukça ağır geçecek. Hem dolar daha da yükselecek hem de enflasyon’’ diye konuştu.

Dr. Akman: ‘‘İktidar seçime yeni seçim yasasını uygulamadan gidemez’’

Bir başka ekonomist Cüneyt Akman da sonbahar ve kış aylarının çok zor geçeceğinden şüphe duymadığını belirtiyor. Ancak Dr. Akman’a göre seçim yasasında yapılan değişikliklerin yürürlüğe gireceği 2023 yılının Nisan ayından önce bir erken seçim iktidar için ‘‘siyasi bir intihar’’ olur.

VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Dr. Akman, ‘‘Sonbahar ayları Türkiye’de her zaman en netameli aylardır. Dış borç ödemeleri Haziran’da başlar Eylül ve Ekim’de ise yığılma olur. Bakın istikrar tedbirlerine; 24 Ocak kararları, 4 Nisan kararları hep sonbaharda başlayan bozulmayla gündeme gelmiştir. Bir de tabii şu var. İktidar seçime yeni seçim yasasını uygulamadan gidemez. Bunu yaparlarsa hayatlarında görmedikleri bir yenilgi olur. O yüzden bence 2023 yılının Nisan ayından önce bir seçim siyaseten mantıklı değil. Peki seçim yasasında değişiklik yapacak yasanın kullanımını mümkün kılacak anayasal değişiklik yapabilir mi? Buna da ayrıca bakmak gerekir’’ dedi.

‘‘Şiddetli bir kur şoku yaklaşıyor’’

Mayıs ayının son haftasında piyasa beklenti anketini yayınlayan Merkez Bankası piyasa aktörlerinin yıl sonunda dolar kurunu 17,57 olarak yukarı yönlü revize ettiklerini ortaya koydu. Cüneyt Akman Merkez Bankası’nın kısa vadeli olarak kuru bir miktar geriye çekme imkanına sahip olduğunu söylese de mevcut konjonktürde kalıcı bir düşüşün mümkün olmadığını savunuyor.

Dr. Akman, ‘‘Merkez Bankası kurları bugün ya da yarın düşürmek isterse düşürür. Ancak bu kalıcı olamaz. Çünkü swaplar kullanıldı, rezervler erozyona uğradı. Amerikan Doları yeniden 17 liranın üzerinde. Dış ticaret açığı veriyor oluşumuz. Bütçe nakit dengesi fena değil o da enflasyon dolayısıyla artan dolaylı vergiden kaynaklanıyor. Yakın zamanda orada da bozulma olacak. Hazine yükü var onların hepsi açığa çıkmaya başlayacak. Döviz bu seviyelerde kalabilir mi? Bazı kuruluşların tahminlerinde 20’ler 24’ler konuşulmaya başlandı. Şiddetli bir kur şoku yaklaşıyor. Enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ortamda, üretici fiyatları ile tüketici fiyatlarının bu kadar farklı açıklandığı bir ortamda dövizi kontrol etmek mümkün değil’’ dedi.

OECD: ‘‘Büyüme de enflasyon da artacak’’

Bu arada OECD bugün yayınladığı ‘‘Ekonomik Görünüm’’ raporunda, Türkiye için yaptığı 2022 yılı tüketici fiyatları tahmini yüzde 23,9’dan yüzde 72,0’ye çıkartırken cari denge/GSYH tahminini bu yıl yüzde -1,7’den yüzde -4,8’e düşürdü.

OECD, 2022 yılı için işsizlik oranı beklentisini yüzde 12,5’ten yüzde 11,8’e çekti.

Uluslararası kurum Türkiye için büyüme tahminini ise yüzde 3,3’ten yüzde 3,7’ye yükseltti.

Yüksek emtia ve gıda fiyatları ile birlikte destekleyici para politikasının tüketici enflasyonunu 2022’de ortalama yüzde 70’in üzerinde tutacağını belirten OECD, ortalama enflasyon beklentilerinde yukarı yönlü sert bir revizyona gitti. Buna göre, ortalama 2023 yılı tahmini yüzde 21,7’den yüzde 38,9’a çıkarıldı.

Manşet enflasyona paralel olarak çekirdek enflasyon tahminlerinde de artış görüldü. 2022 yılı için gıda ve enerji hariç tüketici fiyatları beklentisi yüzde 21,6’dan yüzde 58,9’a, 2023 yılı için yüzde 21,4’ten yüzde 38’e geldi.

Cari denge/GSYH için tahmin bu yıl yüzde -1,7’den yüzde -4,8’e, gelecek yıl yüzde -1,6’dan yüzde -4,4’e revize edildi.

VOA tarafından geçilen ABD Doları’nın TL Karşısındaki Kazancı Sürüyor haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. ABD Doları’nın TL Karşısındaki Kazancı Sürüyor haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan ABD Doları’nın TL Karşısındaki Kazancı Sürüyor haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.