Dünden devam ediyorum… Sylt adasında tatildeyiz… Almanya’nın en kuzeydeki adası…  Danimarka’ya yakın… Boyu 38 km. eni en geniş yerde 13 km. ama bazı yerler birkaç km, hatta 320 metreye inen yerler var… Danimarkalılar adaya ‘Sild‘, Frizya kökenli adanın yerli halkı ise ‘Söl‘ diyor.

Günün her saatinde selamlaşmak için ‘Moin Moin‘ deniyor… Kuzey  Almanya’da kullanılan bir deyim… Frizceden gelen bir kelime… Buralar da vaktinde Frizlerden soruluyormuş… Tarımla da uğraşan Frizler, aynı zamanda denizci, tüccar bir halkmış, Orta Çağda kuzeybatı Avrupa’nın en büyük dokuma  sanayisine sahiplermiş…

Butik otele dönüştürülmüş küçük bir villada kaldık… Bilgi için… Kahvaltı hariç 250 Euro ödedik her gün için… Ada için mütevazi bir fiyatmış… Zaten odayı tutan erken gitmiş, onun için uygun fiyat yaptılar, gidenden de biraz almışlar sanırım…

Başka birkaç yere daha sormuştuk… Fiyatı yazmıyorum, dudak uçuklamasın…  Yakınımızda ünlü bir otel vardı… Önünden geçiyorduk… Ünlü diyorum çünkü 15 yıl kadar önce dönemin Alman Cumhurbaşkanı eşiyle bu lüks otelde kalmış…

Faturayı da ünlü bir film yapımcısının ödediği iddia edilmişti… Sonra daha başka bir sürü iddialar, karşı iddialar… Sonunda cumhurbaşkanlığı görevinden istifa ederek ayrılmak zorunda kalmıştı… Önünden geçerken aklıma geliyordu ister istemez… Söyleyelim, tabii iddiaların doğru olup olmadığı tam açıklığa kavuşmadan zaten istifa etmişti… Şimdi bir ayağı Türkiye’de…

Dalgalar kumları götürüyor, yok olma riski var… Bu yüzden özel gemiler açıktan kum alıp getirip sahile püskürtüyor… Kazıklar çakılıyor sahile… Bu iş için yılda en az 10 milyon Euro harcanıyor… İki şey galiba önemli… Med cezir olayı… Altı saatte bir gerçekleşiyor… Ve Sylt’te hava büyük ölçüde neredeyse batıdan esen ve gökyüzünü bulutlardan arındıran rüzgar tarafından belirleniyor…

Denizciler mutlaka bilir… Frizce  “Rüm Hart – Klaar Kimming” sözü Frizyalı denizcilere atfediliyormuş…“Rüm Hart” büyük veya geniş kalp anlamındaymış… Ona sahip olan herkes dünyaya açık demekmiş… “Klaar Kimming” geniş veya net ufuk anlamına geliyormuş… Frizyalı denizciler için ufuk açıkça görülebiliyorsa güvenli yolculukmuş… Ancak ufuk çizgisi belirsiz ve bulanıksa, deniz ve gökyüzü birbirine karışırsa yönünüzü hızla kaybedermişsiniz…

Merak edenler için… Adanın yatak kapasitesi 60 bin civarında… Yılda 850 bini aşkın ziyaretçi geliyormuş… Oraya buraya çadır kurmak, karavan park etmek, kamp merkezlerinin dışında karavanda gecelemek de yasak. Karavanlar ve çadır için 7 kamp varmış… 

Çok geniş otlak alanlar var… Binlerce koyun, kuzu serbestçe otluyor, ziyaretçilerle adeta içiçe yaşıyorlar. Dört-beş deniz feneri var adanın etrafında… İki yüz kilometreden fazla bisiklet yolu var… Otobüsle ulaşım var ama bisiklet kiralayarak adayı gezebilirsiniz…

Midye sever misiniz bilmiyorum… Deniz ürünlerini sevenlerin vazgeçemediği bir şey… Sylt’te midye üretiliyor… Yılda 2-3 milyon midye özel olarak üretilip, ‘Sylter Royal’ markasıyla satılıyor… Midyecilik yüzyıllardan beri süregelen bir gelenekmiş burada…

Adanın da önemli gelirlerinden biri… Diğer geliri de zaten turizmden… Yıllar önce tarım, denizcilik ve balina avcılığı önemliymiş ama artık yok… İşte böyle… Yüzyıllarca Danimarka’nın bir parçasıymış. 1864’teki Alman-Danimarka Savaşı ile Prusya’nın bir parçası olmuş… Versay Anlaşması sonrası 1920’de yapılan referandumda halk Almanya’nın bir parçası olarak kalmaya karar vermiş…