Müslüm Gürses hayatını kaybetti

Sanatçı Müslüm Gürses, İstanbul’da
tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.

Geçen yıl kasım ayında geçirdiği
by-pass ameliyatının ardından yoğun bakımda tedavisi devam eden
sanatçı Müslüm Gürses, tedavi gördüğü Memorial Şişli
Hastanesi’nde 60 yaşında yaşamını yitirdi.

Zor bir süreçti

Memorial Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Deniz Şener, Müslüm
Gürses’in vefatıyla ilgili hastanede gazetecilere yaptığı
açıklamada, şunları söyledi:

”Müslüm Baba’yı maalesef kaybettik. Ailesinin, dostlarının,
tüm sevenlerinin, Türkiye’nin, hepimizin başı sağolsun. Zor bir
süreçti. Bu sabahleyin tansiyonu düştü. Kalp durması gelişti.
Yapılan müdahalelere rağmen, maalesef sabah saatlerinde kaybettik.
Muhterem Hanım’a başsağlığı dileklerimizi iletmek için
kendisini bekledik. Ona başsağlığı dileği ilettikten sonra da
size bu açıklamayı yapıyoruz. Bu uzun süreci birlikte yaşadık.
Söyleyecek bir şey yok. Allah sevenlerine sabır versin ve
hepimizin başı sağolsun.”

Şener, sabah 08.30 sıralarında problemlerin başladığını
kaydederek, ”Tansiyon düşmesi ve müdahaleler başladı. Yaklaşık
1 saat kadar önce de kaybettik maalesef. Allah rahmet eylesin”
dedi.

Şarkılarıyla gönüllerde yaşayacak

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Müslüm Gürses’in vefatı
dolayısıyla yayımladığı mesajda şunları kaydetti:

”Değerli
sanatçı Müslüm Gürses, sesi, yorumu, şarkıları ve renkli
kişiliğiyle hafızalarda yer edinmiş, geniş kitlelerin kalbinde
taht kurmuştur. Müziğimize uzun yıllar emek veren Müslüm
Gürses, şarkılarıyla gönüllerde yaşamayı sürdürecektir.”

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, ”Sanat dünyamızın değerli ismi
Müslüm Gürses’in vefatından büyük üzüntü duydum. Yaptığı
müziği ve şarkılara getirdiği yorumuyla kendine özgün bir
tarzı olan merhum Gürses, halkımızın gönlünde özel bir yer
edinmiştir.Dinleyenleri için bir ekol olan ve bir dönem tarihinin
simge ismine dönüşen merhum Gürses’in bıraktığı izlerle hep
yaşayacağına inanıyorum” dedi.

Erdoğan üzüntüsünü dile getirdi

Balıkesir’de sivil toplum temsilcileriyle bir araya gelen
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Müslüm Gürses’in hem kendi
nesillerini hem de genç nesli derinden etkileyen, şarkılarıyla
sevginin, kardeşliğin ve dayanışmanın şiirini yazmış değerli
bir sanatçı olduğunu söyledi, ”Allah taksiratını hasenata
tebdil etsin. Ailesine, yakınlarına, tüm sevenlerine sabır ve
başsağlığı diliyorum” dedi.

Erdoğan, şarkısının sözlerini okuduğu sanatçının tüm
Türkiye’ye, bütün insanlığa şu mesajı verdiğini söyledi:

”Sev bütün insanları, say bütün insanları/Kin gütme, unut
gitsin geçmişte olanları/Dürüst ol, insancıl ol düşün öbür
dünyayı/Bir karıncayı bile incitme sakın evlat/Geçmişten
geleceğe yaratılmış ne varsa/Unutma ki hepsinin de bir sahibi
var/Kul kaderini yaşar bahtına ne çıkarsa/
Düşmez kalkmaz
bir Allah unutma sakın evlat.”

Milyonlara ulaşıp, onlardan biri olmayı  bildi

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik de yayımladığı
mesajda, Müslüm Gürses’in sanat yaşamı boyunca kendine has
tarzıyla milyonlara ulaşıp, onlardan biri olmayı bildiğini ifade
etti.

Şarkılarındaki
gibi bir hayat yaşadı

Müslüm Gürses, yoksul bir ailenin
çocuğu olarak başladığı hayat serüvenin sonunda, kendisine
”Müslüm Baba” diye seslenen çok sayıda sevenini gözü yaşlı
bıraktı.

Tedavi gördüğü hastanede bugün vefat eden Müslüm
Gürses, şarkılarındaki gibi ”hüzünlü”, ”acı”,
”ızdırap”, ”kader” denilebilecek olaylarla dolu bir yaşam
geçirdi.
Kariyerinin büyük bölümünde ”kenar mahalle”,
”varoş” müziği yaptığı yönünde eleştirilere maruz kalan
Gürses, hemen her türden müzisyenin ve müzikseverin saygısını
kazanmış güçlü bir yorumcu, bir ”fenomen” olarak hayata veda
etti.

Müslüm Akbaş olarak doğdu

Gerçek adı Müslüm Akbaş olan Müslüm Gürses, 7 Mayıs
1953’te Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesinin Fıstıközü köyünde,
tarım işçileri Mehmet ve Emine Akbaş çiftinin ilk çocuğu
olarak dünyaya geldi. Bir erkek ve bir kız kardeşi daha olan
Müslüm Gürses’in ailesi, bir süre sonra Adana’ya göç
etti.
İlkokuldan sonra eğitime devam edemeyen Gürses, terzilik
öğrenmesini isteyen babasının karşı çıkmasına rağmen 15
yaşındayken Adana’da bir aile çay bahçesinde düzenlenen ses
yarışmasına katılarak, birinci oldu. Müslüm Gürses, Halk
Eğitim Merkezi’nde müzik derslerine katıldı.
Kendi deyimiyle
”İşler iyi gitmediği için” çay bahçesinde türkü söylemeyi
bırakan Gürses, terzi ve ayakkabı tamir atölyesinde çalışmayı
sürdürdü. Bir arkadaşının referansıyla Adana’daki bir gazinoda
yeniden türkü söylemeye başlayan sanatçı, mikrofonu bu kez bir
daha bırakmadı. Müslüm Gürses, aile çay bahçelerinin yanı
sıra Adana’da pavyonlarda sahne aldı.

İki trajedi

Şöhret basamaklarını tırmanmak için hazırlanan Müslüm
Gürses, o günlerde annesi Emine Akbaş ile kardeşi Ahmet Akbaş’ı
toprağa verdi. Öldürülen annesinin katili babası Mehmet
Akbaş’tı. Müslüm Gürses, cezaevine giren babasıyla bir daha
görüşmedi. Sanatçı, hayatının bu noktasıyla ilgili röportaj
vermemeyi tercih ederken, cezaevinden çıkan babası Şanlıurfa’da
yeni bir hayat kurdu. Müslüm Gürses, 2010 yılında 75 yaşında
vefat eden babasının cenazesinde taziyeleri kabul etti.

İlk plağı ”Emmioğlu-Ovada Taşa Basma”

TRT-Adana-Çukurova Radyosu’nda her hafta cumartesi günü canlı
olarak türküler söylemeye başlayan Gürses, 1968 yılından
itibaren piyasaya ilk 45’liklerini çıkarmaya başladı. İlk plağı
1968 tarihli ”Emmioğlu-Ovada Taşa Basma” plağı oldu.
İstanbul’a
giden Gürses’in, burada kaydettiği ”Sevda yüklü kervanlar” adlı
şarkısı geniş kitlelere ulaştı. Akbaş olan soyadı ”Gürses”
olarak değişirken, sanatçı, ikinci çıkışını, 1971 yılında
”Ben insan değil miyim?” ile yaptı.

Ağır trafik kazası geçirdi

Gürses’in, 1978 yılında Tarsus’tan
Adana’ya dönerken geçirdiği trafik kazasında, kendisinin içinde
bulunduğu otomobili kullanan sürücü öldü. Öldüğü düşünülen
Müslüm Gürses hastanede yaşama tutundu. Hayatı boyunca izlerini
taşıyacağı kazada Gürses’in alnı ciddi biçimde zedelendi ve
başına beynini koruyacak plaka takıldı. Bu kazadan dolayı koku
alma duyusunu neredeyse tamamıyla yitirdi. İşitme duyusu da ciddi
biçimde zarar gördü.

Filmleri ağlattı

İlk kez ”İsyankar” 1979 yılında çekilen filmle kamera
karşısına geçen Gürses, dönemin şarkılı filmlerine uygun bir
çok uzun metrajlı filmde rol aldı. 
”Adam öldürmeye
hazırım ama cinayet işleyemem”, ”Yumurtaya can veren Allah’ım
yeşil biberi nasıl yarattın?” gibi repliklerin de olduğu bu
filmlerde Müslüm Gürses, suça sürüklenen, alkolizmin batağına
saplanmış gençleri, acı dolu hayat hikayelerini
canlandırdı.
Kariyerinin son döneminde de bir çoğu komedi
türündeki filmde, yardımcı oyuncu olarak göründü.

Muhterem Nur’la evlendi

Müslüm Gürses’in, sinema oyuncusu Muhterem Nur ile
birlikteliği, kendisi için dönüm noktası oldu. 1982 yılında
Adana turnesinde ilk tanışmalarında, ”Sahneye ilk kim çıkacak”
kavgası eden çiftin yolları, bir daha ayrılmadı.
Gürses,
”Esrarlı gözler” isimli şarkısını Muhterem Nur için
beslediği söylendi. Muhterem Nur ise eşinin isteğiyle sanat
yaşamını sonlandırırken, Müslüm Gürses’in en büyük
destekçisi oldu.

Müslümcüler

Acıların olgunlaştırdığı Müslüm Gürses, ”Müslüm
Baba” lakabıyla anılırken, arabesk dünyasında, ”Ferdiciler”,
”Orhancılar” gibi, ”Müslümcüler” ismiyle anılan, kendisine
tutkuyla bağlı bir dinleyici kitlesi edindi.
Müslüm Gürses,
şarkılarında, kendisini umutsuz, çaresiz hissedenlerin hislerine
tercüman oldu. Bir röportajında Orhan Gencebay ile arasındaki
farkı, ”Orhan abi bizim pirimizdir. Orhan Gencebay, ‘Böyle gelmiş
böyle gitmez’ diyor bizse ‘Böyle gelmiş böyle gider’ diyoruz”
diyerek ifade etmişti.
Müslüm Gürses ve dinleyicileri,
akademisyenler Caner Işık ve Nuran Erol’un, ”Arabeskin anlam
dünyası ve Müslüm Gürses örneği” isimli tez çalışmasına
da konu oldu.
Gürses, 80’li yıllardan itibaren hemen her yıl
birden fazla albüm çıkararak sevenlerini mutlu etti. ”Benim
meselem”, ”Biz babadan böyle gördük”, ”Esrarlı gözler”,
”Usta”, ”Şu dağlarda kar olsaydım”, ”Tanrı istemezse”
şarkılarının yer aldığı kasetler büyük beğeni
topladı.
Konserlerine, zaman zaman kendilerini jiletle kesen
marjinal grupların da görüntüleri yansıdı. Bursa’daki bir
konserinde bıçaklanan Gürses, kendisini bıçaklayan hayranını
affetti.

Kariyerinin son dönemi

Geçmişte arabesk şarkıların dışında, ”Ötme bülbül”,
”Şu diyarı gurbet elde”, ”Haydar haydar” gibi türkü ve
deyişleri, ”Seni ben ellerin olsun diye mi sevdim?”, ”Söyleyemem
derdimi” gibi şarkıları kendi tarzında yorumlayan Müslüm
Gürses, kariyerinin son döneminde, müzikal altyapılarına sadık
kalarak seslendirdiği, pop ve rock şarkılarıyla geniş kitlelere
ulaştı.
Güçlü yorumuyla, Bülent Ortaçgil’in ”Sensiz
olmaz”, Nilüfer’in ”Olmadı Yar”, Teoman’ın ”Paramparça”,
Yeni Türkü’nün ”Olmasa Mektubun”, Tarkan’ın ”İkimizin
Yerine”, Kenan Doğulu’nun ”Tutamadım zamanı”, Sezen Aksu’nun
”Vazgeçtim”, ”Belalım”, Fikret Kızılok’un ”Gönül”,
Hümeyra’nın ”Sessiz Gemi”, Şebnem Ferah’ın ”Sigara” isimli
şarkıları seslendirdi. 
Müslüm Gürses, kendisine saygı
ve sevgiyle yaklaşan yeni dinleyici kitlesiyle, ”Rock İstanbul
2004” festivalinin de aralarında bulunduğu açık hava
konserleriyle biraraya geldi. 
Yazar Murathan Mungan’la ”Aşk
Tesadüfleri Sever” isimli albüme imza atan Müslüm Gürses, bu
albümde, Mungan’ın Türkçe sözler yazdığı, David Bowie’den
Garbage grubuna, Leonard Cohen’den Björk’e birçok yabancı
müzisyenin bestesini başarıyla seslendirdi.

Polemikler ve Müslüm Gürses

Kendisine yönelik ”Şarkıları
insanları umutsuzluğa sevk ediyor” eleştirilerine, ”Ne demişiz
biz, bugün batarsa güneş yarın yeniden doğar”, ”İnsanın
hayatında neşenin yeri olduğu kadar hüznünde yeri olacaktır”
diyerek bu görüşe karşı çıktı.
”Sınıf atladı”
eleştirileri karşısında, sadık dinleyicilerine ”Değişmedik.
Özümüzde aynıyız. Müsterih olsunlar” şeklinde mesaj
verdi.
Sanatçı Fazıl Say’ın arabesk kültürü hedef alan
sözleri karşısında uzatılan mikrofona, Müslüm Gürses,
”Sanatçı sevgili, saygılı olur. Asil azmaz, bal kokmaz, kokarsa
yağ kokar, onun da aslı ayrandır” dedi.
Sanatçı Fazıl Say
ise Müslüm Gürses’in hastalığı duyulduğunda, ”En sert
tartışmalarda en ağır sözleri karşılıklı söylemiş olsak
bile, bu hayatta bambaşka müzik kulaklarımız, bambaşka gelecek
hayallerimiz olsa bile, sonuçta bütün kavgalar da insanidir, bir
insanın yaşama dönmesini istemek de insanidir, sonuçta insanız,
ölümden değil, yaşamaktan yanayız, hayata dön Müslüm Baba”
şeklinde mesaj yayımlayarak üzüntüsünü dile getirmişti.

ha-ber.com