‘‘RTÜK Kararı Anayasa Mahkemesine Götürülebilir’’

 ‘‘RTÜK Kararı Anayasa Mahkemesine Götürülebilir’’

ABONE OL
11:07 - 04/07/2022 11:07
 ‘‘RTÜK Kararı Anayasa Mahkemesine Götürülebilir’’
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

 

Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) 30 Haziran’da yaptığı başvuruyu değerlendiren Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği aynı gün VOA Türkçe ve Deutsche Welle için erişim engelleme kararı aldı.

Birçok gazetecilik örgütü ile Türkiye’den ve dünyadan birçok siyasetçi bu yasaklamaya tepki göstermiş olsa da dört gündür uluslararası yayın yapan iki kurumun internet sitelerine normal yollardan Türkiye’den erişim sağlanamıyor.

Uzun yıllardan beri yalnız gazeteciler ve internet medya kuruluşlarının değil, internet ve ifade özgürlüğü alanında hak ihlallerine uğrayan vatandaşların da adalete erişim süreçlerinde, hak odaklı hukuki destek sağlayan İfade Özgürlüğü Derneği kurucusu Yaman Akdeniz, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun erişim engelleme kararını 9 Şubat’ta verdiğini ve normal şartlarda bu kararı 72 saatte uygulaması gerektiğini hatırlatıyor.

‘‘Biden-Erdoğan görüşmesinin hemen ardından bu kararın ortaya çıkması biraz şaşırtıcı’’

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi, erişim engelleme kararının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uzun zamandır bir araya gelmek istediği ABD Başkanı Joe Biden’la Çarşamba günü İspanya’nın başkenti Madrid’de görüşmesinin hemen ardından gelmesine dikkat çekiyor.

VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Profesör Akdeniz, ‘‘RTÜK tarafında süreç Şubat ayının içinde başlatılmıştı. 72 saatlik sürenin dolmasının ardından neredeyse beş ay geçti. Zamanlaması şaşırtıcı olmakla birlikte beklenmedik bir aşamada bu kararın geldiğini düşünüyorum. Gerçekten sürpriz. Hatta Joe Biden’la Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmesini hemen ardından bu kararın ortaya çıkması biraz şaşırtıcı. Burada geri planda ne olduğunu DW ve VOA Türkçe ile bir iletişim oldu mu olmadı mı bunu bilemekle beraber en sonunda gecikmeli olarak RTÜK Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurmuş hem Amerika’nın Sesi hem de DW’nin tamamına Türkiye’den erişim engellenmiş durumda’’ dedi.

‘‘DW ve VOA Türkçe haber sitelerini topyekun Türkiye’den erişime engellemesi ancak sansür olarak değerlendirilebilir’’

İfade Özgürlüğü Derneği kurucusu, yayınlarını internet üzerinden sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılarının RTÜK’e ücret ödeyerek yayın lisansı ve yayın iletim yetkisi almasını zorunlu kılan “Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkındaki Yönetmelik”in 1 Ağustos 2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesinden çok önce kamuoyunu bu konuda uyardığını dile getirdi.

Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi, ‘‘Bu düzenleme yürürlüğe girmeden taslak haldeyken Meclis tartışmaları devam ederken AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) için hazırladığım bir raporda DW ve VOA Türkçe gibi haber sitelerinin de RTÜK’ün kontrolü altına girme tehlikesi altında olduklarından bahsetmiştim. Bu sadece gecikmeli bir uygulama. Fakat şunu da söylemek gerekir. RTÜK yaptığı açıklamada bunu teknik bir sorun gibi, ‘lisans başvurusu yapmadılar görsel işitsel veya ses dosyaları sekmelerinin yer almasından dolayı bizim yetkimiz altındadır’ gibi sunuyor. Gerek DW gerek VOA Türkçe hibrit siteler olmakla birlikte daha çok bizim geleneksel olarak bildiğimiz haber siteleri olmalarında dolayı RTÜK’ün himayesi altında olmaması gereken haber platformları. RTÜK’ün açık anlamda gazetecilik yapan DW ve VOA Türkçe haber sitelerini topyekun Türkiye’den erişime engellemesi ancak sansür olarak değerlendirilebilir’’ diye konuştu.

‘‘DW ve VOA gibi kurumları RTÜK’le masaya oturtmaya zorlamak için bu aksiyon alınmıştır’’

Türkiye’de son yıllarda iktidar üyelerinin sosyal medya ve dijital medyaya yönelik ‘‘dezenformasyon’’ ve ‘‘yalan haber’’ suçlamalarının ardı arkası kesilmiyor. Kamuoyunda ‘‘dezenformasyon yasası’’ olarak bilinen ‘‘sosyal medya düzenlemesi’’ de Ekim ayında yeniden TBMM’nin gündemine gelecek. Profesör Yaman Akdeniz, VOA Türkçe ve DW’ye verilen erişim engelleme yasağını bu çerçevede değerlendiriyor.

‘‘DW ve VOA Türkçe gibi yurtdışından bağımsız gazetecilik yana ve Türkiye odaklı çalışan haber sitelerini bir nevi zapturapt almak için bu engelleme yoluna gidilmiştir. Aslında bu engellemelerle DW ve VOA gibi kurumları RTÜK’le masaya oturtmaya zorlamak için bu aksiyon alınmıştır.’’

‘‘İnternette lisanslama ihtiyacı yok, RTÜK gibi kurumlar içeriğe müdahale etmek istiyor’’

70’li yıllardan itibaren ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerde yaşanan radyo ve televizyon yayıncılığı patlamasının ardından spektrum darlığı nedeniyle lisanslama faaliyetlerinin gündeme geldiğini hatırlatan Prof. Akdeniz, sonsuz imkana sahip internet ortamında haber yayıncılığına yönelik bu düzenlemenin asıl amacının içerik kontrolü sağlamak olduğunu vurguluyor.

İfade Özgürlüğü Derneği kurucusu, ‘‘ 70’li yıllarda spektrum kıtlığı yaşanırken radyo ve televizyonlar için kısıtlı kanal vardı. O zaman bir ihtiyaçtı. Sonrasında internet çağında dijitalleşme ile bu ihtiyaçlar azaldı. İnternetten yayın yapmak için herhangi bir spektrum sıkıntısı olmamakla birlikte lisanslama ihtiyacı kalmamıştır. RTÜK gibi kurumlar lisans var mı yok mu takip etmeyip aslında içerik düzenlemesi yapan dolayısıyla içeriğe müdahale eden kurumlar olarak karşımıza çıktığı için ve sıklıkla Türkiye’de tekil örneklere baktığımızda muhalif haber kanalarına ceza kestikleri bilinmekte” diye konuştu.

‘‘Karara itirazdan sonuç alınamaz, Anayasa Mahkemesi’ne başvurmak mümkün’’

VOA Türkçe ve DW’ye yönelik erişim engelleme kararının yargıya taşınmasının mümkün olduğunu düşünen Profesör Akdeniz’e göre, asıl adres Anayasa Mahkemesi olmalı.

‘‘Tabii ki bu bir tedbir kararı. Buna itiraz etmek mümkün. Ben ilk aşamada yapılan itirazlardan bir sonuç alınamayacağını düşünüyorum. Türkiye’de sulh ceza hakimlikleri tarafından verilen erişim engelleme kararlarına yapılan itirazların kapı komşusu sulh ceza hakimlikleri tarafından reddedildiğini biliyoruz. İtiraz sürecinin tamamlayarak Anayasa Mahkemesi’ne başvurmak mümkün. Tabii ki Anayasa Mahkemesi’nin söz konusu engellenen platformlar internet siteleri olduğu için öncelikli olarak ele alması beklenir bu başvuruları. Ancak Oda TV, Jin News ve Independent Türkçe için 20220 yılında yapılan başvuruların henüz sonuçlandırmadığını biliyoruz. Sendika org gibi haber sitelerinin başvurusunun anayasa mahkemesi tarafından ancak beş sene sonra ele alındığını ve ihlal kararı verildiği unutmamak gerekir. Meselenin çok ciddi bir siyasi boyutunun olduğunu ve meselenin basit bir mesele olmadığını akılda tutmak gerekiyor.’’

VOA tarafından geçilen  ‘‘RTÜK Kararı Anayasa Mahkemesine Götürülebilir’’ haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur.  ‘‘RTÜK Kararı Anayasa Mahkemesine Götürülebilir’’ haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan  ‘‘RTÜK Kararı Anayasa Mahkemesine Götürülebilir’’ haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.

Inal

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.