0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yazım kuralları ile ilgili yaptığım bir çalışmayı burada sizlerle de paylaşmak istedim. Bu çalışmanın amacı, yazım kurallarını ders niteliğinde, bilimsel açıklamalarla ayrıntılara girerek değil de sonuç olarak nedir, nasıl kullanılmalıdır düşüncesiyle, anlaşılır ve yalın bir dille, kısa örneklerle aktarmaktır. Zaman zaman “Aman canım bu da mı sorun, bunu bilmeyecek ne var? Çok basit bir kural.” der geçeriz. Ama bu basit kuralları uygulama söz konusu olduğunda, nedense bildiğimizi sanıp söylediğimiz halde gereğini yaparak hiçbirine uymayız. Arkasına sığınılacak kendimizce pek çok bahanemiz vardır. Örneğin, acele yazdığımız için olmuştur. Ya da o anlık dalgınlığa gelmiştir. Belki de içeriği düşünürken yazım kuralları gözden kaçmıştır. Hatta bilgisayarınızda yeterli donanım olmayabilir. Kısacası bizim dışımızda suçlanacak pek çok etken vardır. Oysa bu kaçamak avuntuların hiçbiri gerçek neden değildir. Bu bahanelere sığınmanın gerekliliği de kurallara uymaktan daha kolay olmasındandır. Sonuç olarak acı ama gerçek olan şudur: Biliyoruz dediğimiz kuralları tam bilmiyoruz.
Bir zamanlar şöyle bir söz etmiştim “Birilerinden beklediğimiz saygı, dilimize gösterdiğimiz saygı ile aynı doğrultudadır. Bize gösterilen saygı dilimize gösterilenden asla fazla olmayacaktır.” Bunun aksini savunabilir misiniz? Bu mümkün mü? Eğer yanıtınız “Evet!” ise söylediklerim ve söyleyeceklerim sizin için pek fazla bir şey ifade etmeyecektir. Yazdıklarımı sonuna kadar okuyarak boşa vakit kaybetmeyiniz. Yok, “Çok doğru söylediniz, sizinle aynı görüşteyim.” diyorsanız gelin birlik olalım. Dilimize saygı gösterelim. Bunun ilk adımı, olmazsa olmazı da yazım kurallarını öğrenmek ve gerektiği gibi kullanmaktır. Bilenler bilmeyenlere aktarsın. Bilmediklerimizi çekinmeden sorup öğrenelim. Bildiklerimizi de ukâlalık etmeden ılımlı bir şekilde aktarmaya çalışalım. Bağırıp çağırmayla, “Bunu en iyi ben bilirim, en büyük benim, kimseler bana laf söyleyemez.” edasına bürünürsek, işte o zaman daha da itici oluruz. Öğretmeye çalıştıklarımızın da bir anlamı kalmaz. Ne demişler “Biliyorsan söyle âlim sansınlar, bilmiyorsan sus, adam sansınlar!”
BUGÜN DİLİMİZ İÇİN NE YAPTINIZ?
Bu soruyu her gün kendimize sormakla ne kaybederiz? Hiçbir şey. Gereğini yapıp, bir şeyler yaptığımızda ise hem gönül rahatlığı duyar hem de birilerine bir şeyler öğretmiş olmanın ya da birileriyle bir şeyler paylaşmış olmanın mutluluğunu yaşarız. Gece başımızı yastığımıza koyup günün değerlendirmesini yaptığımızda, en azından “Ben bugün dilim için şunu yaptım.” diyebilmenin onurunu da yaşarız. Bu, insan olmanın, paylaşmanın, üretimin temel ilkelerinden biri değil midir?
Eğer bugün henüz bir şey yapmadıysanız lütfen aşağıdaki kurallardan birini yakınlarınıza hatırlatınız. Uymalarını sağlayınız. Ya da bilmeyenlere öğretiniz.
YAZIM KURALLARI I. Bölüm
> Cümleler büyük harfle başlar ve nokta ile biter.
Herkesin bildiği, ama uygulamaya gelince maalesef pek çok kişinin önemsemediği, basit olmasına karşın çok önemli bir kural.

> mı (mi, mu, mü) soru eki her zaman ayrı yazılır ve cümlenin sonuna soru işareti (?) konulur.
Bu kitap mı? Hasta mısın? Geldi mi?
Ne demek istediğimi anladınız mı?
Ben gidiyorum, siz de geliyor musunuz?

> Özel adlar büyük harfle başlar.
Ankara İzmir Paris Türkiye Frankfurt
Ekrem Ayşe Arif Pakize Neriman

Sonlarına bir ÇEKİM eki geldiğinde kesme işareti (‘) ile ayrılır.

Ankara’da İzmir’i Paris’e Türkiye’nin Frankfurt’tan
Ekrem’e Ayşe’nin Arif’te Pakize’den Neriman’da

Dikkat: Sözcükler ek almalarına karşın gerçek anlamlarını yitirmiyor.

Sonlarına gelen YAPIM ekleri ve ÇOĞUL ekleri (-ler, -lar) kesme işareti (‘) ile ayrılmaz, BİRLEŞİK yazılır.

Türkçe Avrupalı Ahmetgil Türklük Araplar Müslümanlık

Dikkat: Sözcükler ek aldıktan sonra yeni bir anlam kazanmıştır.

Bunlardan sonra gelen ekler de ayrılmaz, BİRLEŞİK yazılır.

Türkçenin Avrupalılar Ahmetgilin Türklükten Müslümanlıkta
Konyalıdan Türkçülüğün Ahmetlerde Araplarca Türkçeleştirmek

> Genellikle yanlış yazılan bazı sözcükler:

YANLIŞ | DOĞRU | YANLIŞ | DOĞRU | YANLIŞ | DOĞRU
herşey her şey malesef maalesef anlıyamadım anlayamadım
pekçok pek çok Türkçe’de Türkçede söyliyemedi söyleyemedi
yalnış yanlış yanlız yalnız mütevazi mütevazı
hemde hem de yinede yine de herkez-herkeş herkes
yada ya da maaşallah maşallah yanısıra yanı sıra

> İnternet ortamındaki yazışmalarda harflerin hepsini (geçerli bir neden olmadığı sürece) BÜYÜK YAZMAK; BAĞIRIP ÇAĞIRMAK, HAKARET ETMEK anlamını taşıyacağından doğru değildir.

“Bana ne kardeşim ben bildiğim gibi ister büyük harflerle, ister küçük harflerle yazarım. Kimse karışamaz.” diyebilirsiniz. Evet, kimse karışamaz. Ama bu şekilde yazdığınız anda ilk bakışta eksi bir puan alarak işe başlamayı da kabullenmiş olduğunuzu bilmeniz gerekir. Hatta benim gibileri bu tür yazıları (eğer yazan kişiyi tanımıyorsa) hiç okumaz bile. Hatta içeriği ne kadar önemli olursa olsun anında yazışma ortamlarından silinmesine bile neden olabilir.

Aslında yazılı olarak böyle bir kural yoktur. Ama internet kullanımı ve süreç bu kuralı kendiliğinden oluşturmuş ve yürürlüğe koymuştur. İnternet kullanan, bunun nimetlerinden yararlanan herkes tekniğin önüne geçemeyeceği için kendiliğinden ortaya çıkmış olan bu kurala da uymak zorundadır. Bu kural bütün dünyada internet kullanıcıları tarafından benimsenmiştir. Eğer buna uymazsanız hâlâ bu sistemi gereğince tanımıyor, kullanımında yetersiz kalıyorsunuz demektir. En kötüsü de kurala uymamakla gülünç duruma düştüğünüzün farkında bile olmayışınızdır.

Gelecek hafta yeni kurallarla birlikte olmak üzere.

Saygılarımla

Tahsin MELAN