Yaz Rüyaları

ABONE OL
19:05 - 01/10/2020 19:05
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

 Bazı Berlin’li okurlarım geçen yaz seyahat edememişlerdi. Bu nedenle yazdığım yazılarda sanki tatil yapmış gibi bir duyguya kapıldıklarını söylemişlerdi.

Yaz her zaman neşe getirmiyor. Orman yangınları çok üzücü. Bazı insanlarda sanki kurallara uymama adeta bir spor. Didim’de tüm sahillerde mangal yakılmaz yazılı levhalar olduğu halde mangal yakmaya devam ediyorlar. ARTE-Televizyon kanalında izgaralı piknik türk kültürüne konu alan yayını kaçırdım. Bu yayında bunun çok eskiye Ortaasya’dan gelen göçmen kültürüne dayandığı açıklanmış.
Ama ben hüzünden değil, tam aksine büyük şehirlerin hızlı temposundan uzaklaşmak ve doğa ile kucaklaşmaktan bahsetmek istiyorum. Çalışmaktan boğulan, aynı hayatı yaşayıp robotlaşmaktan bizi kurtaran yaz rüyaları.
Etrafında rengarenk çiçeklerle dolu bahçeleri görünce insanın yüzüne bir gülümseme geliyor. Her sabah komşularımla eşsiz denizde yüzerken cenneti öbür dünyada bulmayı beklemeden bulursak yaşamalıyız, derken çok mutlu oluyoruz. Aynı anda çeşitli mavileri görüyoruz, bir de günün her saatinde daha değişik mavileri seyretmekten doyamıyoruz.
Derken şu anda bu satırları önünde yazdığım Doğal Şemsiye’ye gözüm takılıyor, tatilin sembolü.
Düşüncelerim klinikte kaldığım bir zamana gitti. Ses telleri ile sorunu olanları tedavi eden görevli, bir ağaç gibi dimdik durmayı, köklerinin ne kadar derinlere indiğini hayal ederek sağlam durmamızı öneriyordu. Ben de ama palmiyenin kökleri derine inmiyor, buna rağmen dimdik ayakta duruyor, demiştim. Bunun üzerine ertesi gün ansiklopedide palmiye hakkında bilgi aradığını söylemişti.
Palmiyeler yüzeysel olarak beslendikleri için besinleri yüzeyden vermek gerekiyor. Kökleri toprak yüzeyine yakın olduğundan hava koşullarından etkilenirler.
 
ilter-gh-13-07-a1.jpg
 
Ağaçsı bir gövdeye sahiptirler, Dünya’da üç bin farklı türü ile bu zengin aileden altmış metreye kadar yükselenleri vardır.
Çoğu türünün yaprakları, el ayası veya yelpaze şeklindedir. Hindistan cevizi, arap hurması ve Afrika yağ palmiyesi en ekonomik değeri olanlarıdır.
Palmiyeler yalnızca süs bitkisi değil, aynı zamanda iyi ticari kaynaklardır. Tropik bölgelerde duvar ve çatıları palmiye yaprakları ile yaparlar. Bizim sitede araba garajları üstleri örtülüyor.
Saplarından çanta, şapka ve kâğıt yapılıyor. Gövdeleri inşaat malzemesi olarak işe yarıyor. Yerliler gövdeden elde edilen sıvıyı besin maddesi olarak değerlendiriyorlar.
Gövdesinden çıkan sıvıdan alkollü içki yapılıyor. Yağ palmiyesinden elde edilen yağ kozmetik sanayinde kullanılıyor.
Yağı ile Çin’de yemek pişiriliyor.
Yatak odası penceresinden kuşları cıvıl cıvıl müzik yaparken dinliyor, görüyorduk. Geçen yaz kuruyan palmiye yaprağı kesilince güvercin yavrusu güneşte kaldı, ailece komşunun armut ağacına taşındılar.
Buna rağmen bir güvercin ailesi şimdi bizim bahçeye devamlı su içmeye geliyor. Kediler gibi herhalde güvencinler de doğdukları yeri unutmuyorlar.
Geçirgen toprağı seven palmiyeler erken gelişme dönemlerinde düzenli sulanmalıdır. Türkiye ılıman iklim kuşağında olduğundan seçim ona göre yapılmalıdır.
 
ilter-gh-13-07-b.jpg
 
Didim Belediye Başkanı’nın Mısır’dan getirttiği palmiyeler Didim’in caddelerini süslüyor. Biraz pahalıya geldiği için eleştirenler bile, şimdi gölgesinde mutlu. Yetişmiş büyük ağaçlarla neticeye çabuk ulaşıldı. İklim değişikliğinden olsa gerek, Afrika’dan getirilen palmiyeler Türkiye’de gelişebiliyor. Yakında Afrika’da yetişen palmiyeler Türkiye’de de dikilebilecek.
Kemal Kurt, bir masalında nesnelerin gölgesini paketleyip, Avrupa’da ihtiyaç olmadığından Afrika’ya gönderiyor. İyi ki Kemal Kurt gibi yazarlarımızın kitapları derslerde okunuyor.
Böylece öğrenciler fantazileriyle sınırları genişletebiliyorlar.
Palmiyeyi dikmek için çukur bir metre derinlikte bir metre eninde açılır. Bu çukur önce su ile doldurulacak. Çekmiyorsa dip kısmına mıcır ve kum döşenmelidir. Humuslu toprağa torf ilâve edilir. Yavaş eriyişli gübreyi köklere değdirmemelidir. İlk yıllarda rüzgâr gibi olumsuz etkenlere karşı gövdeyi korumak gerekir.
Asya, Amerika, Afrika kıtalarında ve Büyük Okyanus Adaları’nda yaygındır.
Türkiye’de park ve bahçelerde süs ağacı olarak dikiliyor. Fotoğraflar çiçekli, meyvalı palmiyeleri kökleriyle gösteriyor. Her üç palmiye de yirmibeş yaşlarında.
Son yıllarda iklim değişimiyle birlikte Kırmızı Palmiye Böceği tahribatının önüne geçme zorlaşıyor.
Bayraklarında palmiye resmi olan ülkeler vardır. Palmiye hem Kuran-ı Kerim de hem de İncil’de yer alıyor. Palmiye deyip geçmeyin, yakında olanlar durup iyice bakmalıdır.
Güneşi bulanlar gölge arıyor. Hele bu gölge Doğal Şemsiye tarafından yapılıyorsa tadına doyum olmuyor.
Güzel yaz rüyaları dileğiyle.
 
İlter Gözkaya – Holzhey 
Emekli Öğretmen
 
 
Kaynak:
Ev Bahçe Dergisi. Sayı 7/2009, Doğan Burda Yayıncılık, İstanbul.  
 

Inal

    Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.