0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sahip olunan her şey kolayca atıldığı için, doğada var olan enerji kullanıldı. Gezegen plastik çöpten geçilmez olduğu gibi, atmosfer kirletildi. Nefes alacak hal kalmadı.

Korona krizinde karikatürlere konu olan tuvalet kâğıdı kuyruğundan sonra, araba kuyrukları söz konusuydu.

Evde kalınca vakit vardı, zemin kat deposu, kullanılmayan eşyayla doluydu. O halde belki bir gün ihtiyaç olur, diye atılmayan eşyaları temizlemek için bir fırsat doğdu.

Ekonomi politikası kapital sisteme hizmet etmeli. Sistem öyle güçlü ki, küresel işleme konuldu.

Doğal kaynakları eken, biçen, toplayan, derleyen ve endüstri ülkelere gönderen fakir ülkelerde, işçiler karın tokluğuna çalışıyor. Gelişmiş zengin ülkelerde ise alışveriş yapmak can sıkıntısı gideren hobi, uğraşı haline gelmiştir.

Can dost bir arkadaşım anlatıyor. İlk elbisem Öğretmen Okulu giriş sınavlarında, on iki yaşımda alınmıştı. O zamana kadar ablalarımın elbiseleri eskiyince atılmazdı. Kalan sağlam yerlerinden bana elbise dikilirdi. Annemin iki giysisi vardı. Birini her gün evde giyer, diğeri gezmeye, düğüne giderken giyilirdi.

Şimdi ise dolu dolaplarımın önünde duruyor, ne giyeceğimi çokluktan seçme zorluğu çekiyorum.

Tamir sanatı deyince, Didim’de terzim Zahide Atabey’i anıyorum. O becerikli elleriyle mucizeler yaratıyor. Dar giyecekleri güzel parça kumaş ilâve ederek genişletiyor, bol giysileri daraltıyor.

Elektrik cihazları öyle imal ediliyor ki, tamir edilmesi mümkün olmasın. Amaç at yenisini satın al. Yenisini imal ederken, eskiye benzemesin. Elbette bu arada daha modern yapılıyor. Daha sessiz, az enerji sarf ediliyor.

En iyi reklâm yapan firma, en çok satan oluyor. Önemli olan insanları etkilemek, daha fazla satın almalarını sağlamak.

Büyük şehirlerde araba park edecek yer kalmadı. Çevreyi korumayı mücadele eden gençler, bisiklet yollarını çoğaltarak gezegeni kurtarmaya, gelecek nesillere su, hava gibi doğal kaynakları bırakmayı umut ediyorlar.

Tüketim hırsı insan ilişkilerini olumsuz etki ediyor. Yaşlı bir anne kızına, evlâdım ben sizin işinize aklım ermiyor. Daha dün arkadaş oldunuz, bugün ayrıldık, diyorsun. Nesneleri tüketirken, dostluğa insan ilişkilerine de etki ediyor, kolayca terk ediliyor, ayrılıyor insanlar.

Ailede şiddet varsa eşlerin boşanması çocuklar için daha sağlıklı oluyor. Ama geçimsiz olan eşler, bir kere daha düşünmeli, ayrılmaya karar vermeden önce. Çünkü boşanmalarda en fazla çocuklar olumsuz etkileniyor.

Psikologlar, tamir sanatını yeniden öğrenmemizi tavsiye ediyorlar. Empati duygusunu geliştiren insanların çok fazla satın almaya ihtiyacı yoktur.

Her şeyin aşırısı zararlıdır, çok satın almak yerine, gerçekten ihtiyaç olduğu kadar alınırsa, sosyal iş yapan kuruluşlara para yardımında bulunmak topluma daha faydalı olur.

Böylece doğa kaynaklarını koruyarak, gelecek nesillere de yaşam mümkün olur. Belgesel filmlerde her gün yeni bir hayvan veya bitki türünün yok olduğunu duyuyoruz.

Karar mekanizmalarında sözü geçen politikacılar, siyasal görevlerinde çevreyi koruyacak kanunları çıkarmada daha aktif kararlar almalıdır.

Tatile gidenler, Türkiye’de şehirlerde belediyelerin çöp konusunda çok duyarlı olduğunu sosyal medyada yazıyorlar. Fakat piknik yapılan, halka açık güzelim sahillerin utanılacak durumda çöp, plastik torba ve şişe atıklarıyla dolu olduğunu yazıyorlar.

Gayret edip çöp toplayanlar var, önemli olan atmamak, kullandığın yediğin içtiğin eşyaların atıklarını geri arabanla götürmek olmalıdır.

Küresel sistemin olumlu tarafı, ülkelerin birbirinden öğrenmesidir Almanya’da sokak ve ormanlara artık çöp atılmıyor. Zamanın Çevre Bakanı, plastik şişe ve diğer kutulara depozit koydurdu. Atılsa bile ihtiyacı olanlar topluyor ve harçlık yapıyorlar. Bu örnek Türkiye’ye de gelirse, çok sevindirici olur. Ayrıca bir defa kullanılıp atılan bütün plastik tabak, bardak, çatal kaşık tüm Avrupa Birliği üye ülkelerinde yasak edildi.

Doğa kaynaklarından bir nebze gelecek nesillere bırakmak, her insanın sorumluluğu olmalı. Küçük adımla başlansa bile hedefe ulaşmak için çaba gösterilmelidir.

Çarelerin en önemlisi tamir sanatını yeniden güncelleştirmektir. İnternette herkes, adresine en yakın tamir evleri bulabilir. Kazanç sağlamadan ziyade, çevreye hizmet amacıyla açılan yerler var. Bozulan eşyaları hemen atmadan, tamir imkânları aranması, en doğru bir işlevdir.

Hoşça kalın!

İlter Gözkaya-Holzhey

eMail: [email protected]

Şu anda bu konuda okuduğum kitap:

Wolfgang Schmidbauer, Die Kunst der Reparatur, ein Essay,

oekom-Verlag, München, 2020

ISBN 978-3-96238-183-7