0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

SPORTİF PERFORMANS, DİNLENME VE DOPİNG

Genellikle spor dallarında (özellikle futbolda) devre arası ve sezon sonunda sporcuların doğal olarak en az iki hafta süreyle serbest (aktif dinlenme) kalmaları istenir. Bunun temel nedeni; bir yıllık ağır yarışma ve yüklenme döneminden sonra vücudun ve zihnin dinlenmeye ihtiyacı olmasıdır. Aksi takdirde o sporcu yeni sezona optimal olarak hazırlanmakta zorlanır ve bu da o sporcunun yeni sezonda performansını olumsuz şekilde etkiler.

Bu dinlenme sürecinde sporcular kesinlikle yaptıkları spor branşına özgü her hangi bir aktivitede bulunmazlar. Tatillerini eş ve dostlarıyle sınırsız bir şekilde birlikte olmayı ve yoğun hazırlık dönemine başlamadan önce morallerini optimal düzeye çıkarmayı hedeflerler. Yüksek performans sporcularının bir yıllık faaliyet proğramları öylesine yoğun ki, işte bu kısa geçiş dönemlerini mutlaka spordan uzak, iyi dinlenebilecekleri ve mutlu olabilecekleri kişi ve ortamlarda geçirmeleri şarttır.

Sportif performansı kişisel yetenekleriyle geliştiremeyen şahıslar ise maalesef farklı yöntemlere başvurarak, akılları sıra (başta kendilerini aldatarak) başarılı olacaklarını düşünürler. Bu günkü yazımda dopinge değinmeye çalışacağım.

DOPİNG
Doping’in Romalılar’a kadar dayanan tarihsel bir geçmişi vardır. Romalılar döneminde atlı araba yarışlarında atların daha süratli koşmalarını, daha dayanıklı olmalarını temin için onlara bal ile su karışımından ibaret ‘’Hydromel’’ denilen sıvı içecek verilmiştir. Doping’in tarifi çeşitli araştırmacılar ve kuruluşlar tarafından değişik biçimlerde yapılmıştır. Örneğin, Prof.Dr.La Cava; Yarışma esnasında verimi yapay olarak arttırmak amacıyle verilen besinsel olmayan, uyarıcı veya ergojenik maddelere ‘’doping’’ adını vermiştir. Prof. Chailey Bert ise: ”Yarışmadan önce veya yarışma esnasında bireyin verimini arttırmak amacıyla verilen yabancı maddelerin, aksiyonların kullanılması’’ diye tarif etmiştir.

Sonuç olarak tanımı ne olursa olsun insan organizmasına sportif verimini arttırmak amacıyle dışarıdan verilen her türlü yabancı madde.maddeler hem yasaktır hem insan sağlığını tehdit eder ve hemde Fair-Play’e uymayan, yani etik olmayan bir durumdur. Artık sizler doping kullanan bir insanın neleri çiğnediğine kendiniz karar verebilirsiniz!

Doping konusunda hazırladığım bu şemada doping’in genel anlamda fızyolojik etkilerini görebilirsiniz.

Aşağıdaki şemada sol taraftaki bölümde organizmanın sportif yüklenmelerdeki genel durumunu, sağ taraftaki bölümde ise organizmanın % lik yüklenmelerdeki fizyolojik zorlanma sınırlarını göstermektedir.

prof-seyhan-hasirci-15-06.jpg
Her ne kadar her yıl Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nce hazırlanan doping maddelerini çeren listeler, tüm ülkelerin olmpiyat komitelerine gönderilse de genel anlamda doping maddesi olarak kabul edilen maddeler aşağıda olduğu gibi sınıflandırılmıştır.

I. Farmasötik Droglar
a. Uyarıcılar
b. Narkotikler
c. Anabolizan steroidler
d. Beta adronejik bloke ediciler
e. Diüretikler
f. Peptid hormonlar ve benzerleri

II. Doping Metodları
a. Kan dopingi
b. Farmakolojik, kimyasal ve fiziksel manipülasyonlar

III. Bazı Kısıtlamalar İçeren Droglar
a. Alkol
b. Marihuana
c. Lokal anastezikler
d. Kortikosteroidler

Tüm sporcularımıza dopingsiz başarılı bir yeni sezon diliyor, saygılar sunuyorum.