SPOR PSİKOLOGU KİMDİR VE KİMLERLE ÇALIŞIR?

ABONE OL
11:52 - 23/10/2020 11:52
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

SPOR PSİKOLOGU KİMDİR VE KİMLERLE ÇALIŞIR?


Psikolojik antrenman, daha iyi bir performansa ulaşmak için uyarıcı/uyarıcı maddesi almaksızın ulaşmada etkili bir yöntemdir. Ülkemizde de giderek daha fazla kabul gören, gelişmiş ülkelerde ise uzun zamandır yararlanılan bir bilim ve eğitim alanıdır.

Birçok bayan ve erkek performans sporcusu;  en uygun düzeyde hazırlık ve iyi yarışma ortamlarının olmasına rağmen, genellikle yarışmalarda bir “son vuruşun” eksikliğini hissettiklerini ve bu durumdan şiddetle şikâyet ettiklerini söylüyorlar. Çoğu yüksek performans sporcusu işte bu nedenle fiziksel performans rezervlerini daha iyi ve doğru noktalarda serbest kullanabilmelerini sağlamak için psikolojik antrenmanı kullanmaktadırlar ve oldukça büyük deneyimler ve verimler kazandıklarını belirtmektedirler.
Spor psikologu; özellikle üç farklı alandan gelen (psikiyatri, psikoloji ve spor bilimleri) alanlarında eğitimini almış olan ve Dünyada da olduğu gibi ülkemizde de bazı kişilerin çalışma yaptıkları başıboş bir alandır. Başıboş olmasının temel edeni, henüz bir çatı altına oturtulmuş, kurumsal bir yapıya ulaşmamış olmasından kaynaklanmaktadır.

Spor Psikologları, her ne kadar öncelikle sporcularla (atletlerle) çalışıyor olsalar da; Antrenör, Hakemler, Spor çalıştırıcıları, Kulüp yöneticileri ve Ebeveynlerle de oldukça önemli ve yakın çalışmalar yapmaktadırlar.

Sporcuların antrenman, yarışma, okul, aile, çevre ve daha pek çok sorun ya da açmazları olabilir. Bu tür sorunlarla boğuşurken sportif performans ile ilgili sorunlarının üstesinden gelebilmeleri çok zordur. Bu nedenle dışarıdan bir yardım almaları ve bu ağır yükün altından kalkmaları gerekmektedir. Aksi halde sporculuk yaşamları sekteye uğramaya başlar ve bu kez daha olumsuz koşullar onları bekler.

Spor Psikologları sporcuların genellikle başarı ve başarısızlıklarının nedenleri ve çözümleri üzerinde yoğunlaşırken, bunlara yönelik hedef belirleme, ilgili planlamalar ve analizler yapmalarına yardımcı olur. Sporcuların içinde bulunduğu kaygı ve stres sorunlarına çözüm üretir, gerektiğinde zihinsel antrenman tekniklerinin kullanılmasını sağlar. Performanslarının artırılmasına yönelik isteklendirme yöntemleri ve psikolojik yöntemleri kullanır.

Antrenörler ile yapılan işbirliği çalışmalarında ise; onların sporcuları ile olan ilişkilerinde, sporcularına karşı tutum ve davranışlarında, sporcularının başarı ve başarısızlıklarını etkileyen faktörler karşısında nasıl bir yol izlemesi gerektiğine, konusunda çalışırlar.

Ancak ülkemizde spor psikologu denilince genellikle akla farklı duygu ve düşünceler gelmektedir. Genel olarak spor psikologu denilince çoğu sporcu ve spor ile ilgili kişilerin çekingen ve temkinli davrandığı bir çalışma alanı ve uzmanlığı akla gelmektedir. Çoğu zaman ve çoğu yerde “aman boş ver spor psikologu da kim” veya  “bana ne yararı var” ya da “biz ruh hastası falan değiliz ki” gibi konuşmalara tanık olmak mümkündür. Bu alanda çalıştığım dönemlerde “biz hasta mıyız ki, neden psikolog getiriyorsunuz” diyen futbolculara rastladığımı belirtebilirim.

Üstelik tüm bu olumsuz önyargıya ve bilinçsizliğe ilaveten ülkemizde bu alanda çalışmalar yapan çoğu meslektaşımın da hatalı ve yanlış tutumları nedeniyle bu alandaki çalışmaların gelişmesi olumsuz yönde etkilenmiştir. Ayrıca ilgili kişi ve kurumların da yeterli desteğinin sağlanamamış olunması sporcuların başarılı olabilmelerinde spor psikologlarının yeterince katkı sağlamaları mümkün olamamıştır.
Bu alanda çalışmış birisi olarak söylemeliyim ki; bu alandaki arkadaşlarımızın yeterli düzeyde bir eğitimden geçmemeleri sonucunda çok yanlış uygulamalar yapılmıştır. Uzun yıllar emek vermiş ve bu alanda belli düzeye gelmiş birisi olarak kendimde hala bir eksiklik olduğu ya da olabileceği düşüncesiyle, belli bir yaşta olmama rağmen üşenmeyip yurtdışında bu işin uzmanları nasıl bir çalışma yapıyor diye merak ederek yeni bir eğitimden geçtim! Yurtdışında “Spor Psikolojisi” uzmanlık alanı eğitimini başarı ile bitirmiş olmanın mutluluğunu da burada siz değerli okurlarımla paylaşmak isterim.

Daha önceleri çok farklı kulüplerde ve değişik sporcularla/atletlerle yaptığım çalışmalarda yaşadıklarım ve deneyimlerime almış olduğum bu eğitimimi de katınca, bu alanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anlamış bulunmaktayım. Çünkü sporda başarıyı ve başarısızlığı öncelikle o sporu yapan sporcular yaşarlar ve bilirler. Onların dışındakiler sadece yol gösterirler ve genellikle sporcularının kazanmasını isterler. Çünkü sporcularının kazanması diğer yönüyle de kendilerinin kazanması anlamına gelmektedir. Bu yüzden de çoğu zaman gereğinden fazla kazanma amacıyla ilgili etkileme/yükleme yaptıkları bilinen gerçeklerdendir. Fiziksel problemlerimiz olduğunda nasıl ki Spor Hekimine ihtiyaç duyuyorsak, psikolojik sorunlarımızın üstesinden tek başımıza çözüm getiremiyorsak o zaman mutlaka bir spor psikologuna ihtiyacımız vardır.

Bu yük genellikle; Antrenör, yönetici, anne, baba ve hatta bazen de takım arkadaşları tarafından öylesine bilinçsiz bir şekilde gerçekleşir ki, bu yüzden bazı sporcular hiç tahmin etmediğimiz ölçüde başarısız olabilirler ve hatta spor yaşamlarına son verebilirler. Sporcuların başarısız olmalarının altında yatan en önemli faktörlerden birisi söz konusu bu psikolojik yükü taşıyamamalarıdır. Bu konuda bilgili, deneyimli Spor Psikologları sporcuların bu tür baskı ve yüklerini azaltmaya yönelik yardımda bulunurlar.

Gerektiğinde kendisi başta olmak üzere, antrenörü, anne ve babası, kulüp yöneticileri ile yakın bir çalışma içinde olurlar.
Spor Psikologu kimdir? Nelerle uğraşır? Sporun geleceği ve başarıda rolü nedir? Sorularının kısa ve özet cevapları bunlardır. Ülkemizin sporun her alanıyla ilgili olarak uluslararası düzeylerde bulunmasının koşullarından birisi de bu tür çalışmaların önemli ve değerli görülmesiyle mümkündür. Sporcuların çocuk yaşlardan itibaren spor psikologları ile birlikte olmalarında onların geleceği açısından büyük yararlar vardır.

Bu konuda daha detaylı açıklama ve yazılar yanı sıra sorularınıza verilecek cevaplar ile birlikte olabilmek dileği ile.
Saygılarımla

Prof. Dr. Seyhan HASIRCI

Inal

    En az 10 karakter gerekli
    Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.