Nevruz ve Paskalya

ABONE OL
19:06 - 01/10/2020 19:06
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

 Her iki bayramda İlkbahar’ın müjdesini verir, bu nedenle Mart ayına rastlar. Coğrafi anlamı 21-22 Mart’ta gece ile gündüzün eşitlendiği gün. Bilhassa yerküre kuzeyyarısında kışın yoğunluğu yaşandığı için  kışın bitişi bu gündür. Her iki bayramda ateş yakma gelenektir.

Yalnız insanın duygularının uyanışı değil, doğanın uyanışı baharı müjdeler. Dallar tomurcuk iken, çiçekler meyveye dönüşür, kuzular başını kaldırıp meler, bebekler anasütü emer.
Halı gibi yemyeşil  çayırlar üstünde kır çiçekleri, en erken açan aslanağzı ile gelinciktir. En ümitsiz olduğum anda bile bunlar bana güç verirler. Doğa elden gidiyor derken onlara bakınca tekrar bir cesaret gelir.. Nekadar dirençlidirler, hiç ummadığınız taşların arasında bile sapsarı, kıpkırmızı size gülücükler saçarlar.
Ençok sevdiğim şarkı “aslanağzı, aslanağzı, senin dişin de ısırır
mı?” (1) Bu şarkı öğrencilerimle söylediğim ilk bahar şarkısı idi.
Almanya’daki gelincikler açık kırmızı, Türkiye’dekiler koyu kırmızı, tohumları karıştırsak, Fakir Baykurt bunu Duisburg’ta farketti mi bilmiyorum.
gelincik.jpg
               Gelincikler (2)
       En olmaz bir toprağın üstünde
       Uyanmışlar gün ışığında
       Kaldırmışlar başlarını
       Salınışları çoşkuyla
 
       Üç yapraklı dört yapraklı yoncalara
       İnce çayırlara komşu
       Deli kırmızı gelincikler
       Dallarında uç uç böcekleri
 
       Durup baktım uzun uzun
       Dikilmişler yan yana can cana
       Ne mutlu çiçek bunlar dedim
       Hayran oldum uyanışlarına
 
NEVRUZ’un sözlük anlamı Yeni-Gündür. [İlk-Yaz] (3)
Bazı toplumlar siyasi eylemlerine araç ederler. Oysa 21 Mart’ın toplumsal, töresel, bilimsel gerçeği ve tarihi çok ilginçtir.
Efsaneye göre; Kafkasların Hükümdarı Cemşit, Nevruz sabahı güneşin doğuşunu görmenin sevinciyle günün törenlerle kutlanmasını buyurmuştur. Şah Celalettin Melikşah o günü yeni yılın başı sayarak  takvimleştirmiş ve bayram ilan etmiştir.
Çin Seddi’nden Tuna Boyları’na kadar tüm Türk kökenliler – Şaman veya tek tanrılılar-Nevruz’u Yeni Yıl’ın başlangıcı sayarak günlerce kutlarlar. O günlerde hediyeler verilir, sofralar donatılır semaver eşliğinde ziyafetler çekilir ve konuklara tatlılar ikram edilir.
Şii ve Alevi inançlılar Nevruz’u Hz. Ali’nin doğum günü olarak kutlarlar.
 
Yaşamlarını topraktan sağlıyanlarla, Türkmen Göçerleri, yeşeren doğa sevinciyle kıştan kurtuluşlarını bayram mutluluğuyla yaşarlar. Nevruz geleneği, Türk halklarının  topsumsal yaşamında, kültüründe, sanatında, ekonomisinde önemli bir yer tuttuğunu eski kuşaklar iyi bilirler.
Bu güzel Nevruz Bayramı kardeşlik ve barış günü bütün insanlara doğru yolu göstermesini diliyorum.
 
PASKALYA (4) hristiyanların en önemli bayramıdır. Hep hafta sonunda ilk bahar dolunay göründüğü gün yani 22 – 25 Mart arası İsa Peygamnerin çarmıha gerilip öldürülmesinden sonra yeniden dirilişini kutlarlar. Paskalya bayram anlamına gelir, İsa’nın yeniden dirilişi ile insanlığın hayatı aydınlanmış olduğunu anlatır. Doğudan yükselen güneşin öğleden önce ışınları güzel bir aydınlık verir, kıştan sonra hoş bir uyanış olur.
Yeşilperşembe (Gründonnerstag) Paskalya’dan önce İsa Peygamberin ona inananlarla yediği son akşam yemeği yediği gündür, Karcuma’sı (Karfreitag) bu nedenle yas günüdür. Ama Paskalya günü (Ostersonntag) “Diriliş Pazarı” ya da Diriliş Günü olarak adlandırılır.
Paskalya tüm hristiyanlar tarafından kutlanır. Yaygın olarak kiliselerde düzenlenen ayinlerin dışında, kutlandığı ülkeye göre değişik adetleri vardır. En yaygını Paskalya yumurtalarıdır.
Yumurta canlıların dünyaya gelişini simgeler, renk renk boyanıp Pazar diriliş günü kumaştan yapılmış tavşanlarla saklanıp, çocuklara aratılır, bulan çocuk o tavşan oyuncakla oynar, sert pişirilmiş yumurtayı yerler.
Bütün mağazalar, bahçedeki dallar rengarenk yumurtalar asılıp süslenir. Paskalya için özel yemekler, pastalar ve kurabiyeler yapılır. Ona göre sarının hakim olduğu yumurta desenleriyle sofralar süslenir.
Ne mutlu çok kültürlü yaşayan çocuklara. Okul tatil, dinlenin biraz. Sevinin çocuklar çifte bayramlar sizin. Torunumuz dedesine hediyem biraz büyük olabilir yakında Çocuk Bayramı geldiğine göre, birleştirebiliriz,diyor.
 
Frohe Ostern, nach 50 Tagen kommt Pfingsten, das Fest der Aussendung des Heiligen Geistes
 
İlter Gözkaya-Holzhey
Emekli Öğretmen
      

Inal

    Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.