ÇÖZÜM LÂİKLİK

ABONE OL
18:14 - 01/10/2020 18:14
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

ÇÖZÜM LÂİKLİK


Mayıs ayında Yahudileri ölüme mahkûm eden toplama kamplarının kurtarılışı anıldı. Yetmiş yıldan sonra Almanya kendi tarihi ile hesaplaşıyor. Kurtarılan insanların neler yaşadığını anlatmaları için son şans. Zira en genci 80 yaşında. Bu ayda tarih dersleri için çok detaylı materyal hazırlandı. Televizyonda görsel kaynak, belgesellerden başka çok etraflı kitaplar yazıldı.
Lâik devletin en belirgin gelişmiş ülkesi Avrupa’da Fransa’dır. Almanya bu konuda geri kalıyor. Kilisenin devletle yaptığı antlaşma kanunu çok eskiye dayanıyor (Reichskonkordat, 30.07.1933).
Din konu olunca yapılan tartışmalar da Almanya’da din ile devlet işlerinin ayrılmasında daha alınacak yol olduğunu gösteriyor. Türkiye’de de parti liderleri her fırsatta seçimden önce dini konu yapıyorsa, demek ki lâik devlet tam yerleşmemiş.
Eski, 2006 yılında vefat eden Yahudi Cemaati Başkanı Paul Spiegel, Yahudi İnanç – Yahudi Yaşam, kitabinde Yahudi inancına sahip olanların hepsinin aynı yapılamayacağını anlatırken gruplara ayırmada oldukça zorluk çekiyor.
Bu gruplardan liberal Yahudiler kavramını bu yazımda liberal Müslümanlar anlamına uyarlayarak tartışmaya açmak istiyorum. Hukuk devletiyle uyarlı, insan haklarına saygı gösteren bir inanç. İnancını mutlaka dış görünüşüne yansıtmayan, kadın erkeğin aynı değerde, eşit haklara sahip olduğu bir cemaat. Cenaze törenlerinde kadınları arka plâna atmayan, kadın erkek birlikte dua edebilen, icabında kadın imamın öne geçebilmesi. İslâm konu olunca göze görülen, söz sahibi kadınlar inancını kıyafeti ile vurgulayanlar ancak basın ve medyada gösteriliyor. İslâm konferansına yalnız dinî ad taşıyan dernek ve kuruluş temsilcileri davet ediliyor.
Liberal kelimesi de lâiklik kavramı gibi Fransızcadan birçok dillere girmiştir. Ekonomideki anlamını bir kenara bırakırsak, bu yazımda liberalizm, insanın haksız ya da gereksiz sayılan bütün zorlamalara ve baskılardan kurtarılmasını savunan öğreti olarak kullanıyorum.
Aslında modern İslâm anlayışını liberal kavramı yerine Euro-İslâm adı altında reform edilmesi gerektiğini Almanya’da ilk ortaya atan Prof. Dr. Bassam Tibi’dir.
Okullarda dinler hakkında bilgi veren etik dersi, aynı zamanda insan ilişkilerine açıklık getirir. Küsme, barışma, ahlâk bu derste işlenir.

Böylece dinlerin birleştirici yönleri öğrencilere öğretilir. Uygulamalı din dersi insanları ayırır, herkes kendi dininin daha iyi, daha üstün olduğunu savunur.
Üçüncü sınıfta bir öğrencimin sınıfa girer girmez ilk yaptığı iş başörtüsünü çıkarmak olurdu. Teneffüslerde avluya çıkınca babası görür korkusuyla başını tekrar örterdi.
Sosyal Demokrat Partisi (SPD) Berlin Eyalet Milletvekili ve mecliste parti grup başkanı Read Saleh, Müslümanlar için cami vergisi teklif ediyor. Argümanı çok inandırıcı, böylece ülke dışından dini güç kullanılmasın, Almanya kendi kararlarını hür bir biçimde uygulasın.
Bu durumda liberal anlayışı inancında olanlara karşı haksızlık olur. Hem demokratım, hem de dini inancım var, diyen Müslümanlar içinde çoğunluğu teşkil eden bu grup sesini çıkartmalıdır. Bunlardan Türkiye’den gelen göçmenler lâik devlet anlayışında eğitim, öğretim gördükleri için susuyorlardı. Din Tanrı ile kul arasındaki özel inançtır. Ama bu kadar çok tartışılan zamanı doğru kullanmak gerekir.
Geri gelmeyen iki şey vardır; ağızdan çıkan söz, geçen zaman.
   İlgi duyan ve şimdiye kadar susan, ama tahminime göre çoğunluğu teşkil eden sesler ortaya çıkmalı. Bilim insanları, din bilimcileri, eğitmen öğretmenlerin sesi çıkmalı diye düşünürken Lâle Akgün’ün radyoda sesini işittim.
Çocuklarımızın, öğrencilerimizin geleceği için liberal iman anlayışında olanların artık susmadan organize olması gerekiyor. Bu grubun katılmadığı bir öğrenim programı noksandır. Geçenlerde bir dost bayan okurum cenaze törenlerine gitmediğini söyledi. Bir rüyam var, kadın erkeğin eşit muamele gördüğü törenler olsun.
Bir kişi rüya görürse, rüya olarak kalır. Ama çok kişi aynı rüyayı görürse, gerçek olur.
Kuran’da inançta zorlama yoktur, diyor. Buna uyarak Batı’da yaşanan modern yaşamda Müslümanların da yaşayamayacağı hiç bir kural yoktur. Şiddet uygulanmadığı müddetince her insan kendi inancını hür olarak yaşayabilir.

Hoşça kalın!


İlter Gözkaya-Holzhey

Bu konuda okumaya devam ettiğim kitap:
Paul Spiegel, Jüdischer Glaube – Jüdisches Leben, liberales Judentum, sayfa 24-33, Ullstein – Verlag 

ISBN 3-550-07575-8

Dinlediğim ve okuduğum radio programı (arşiv):
Deutschlandfunk, 15.05.2015 saat 9:35 ve 18.05.2015 saat 9:35 Gesprächreihe Aus Religion und Gesellschaft,

Lâle Akgün, Welchen İslâm wollen wir? Teil 1+2
Okunması gereken kitap:

Bassam Tibi, Euro-İslâm, Wissenschaftliche Buchgesellschaft 
ISBN 978-3-896-78651-7-

Inal

    Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.