CORONA VE ÖTESİ

ABONE OL
11:27 - 23/10/2020 11:27
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

Yıllık grip salgını özellikle 65 yaş ve üstü erişkinlerde önemli mortalite ile sonuçlanır. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) atfedilen tahminler, 2005 de Birleşmiş Milletler (BM) “Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi Dünya Nüfus Beklentileri” bölümü hesaplarına göre 100.000 kişide 3,8–7,7 ölüm olayı tahmin edilmiştir. Bu da dünya çapında yılda 250 000-500.000 griple ilişkili tüm ölümlerin gerçekleştiğini göstermektedir. Bunların yaklaşık yarısı gripden kaynaklanan solunum yolu rahatsızlıklarının sebep olduğu ölümlerdir. Bu bağlamda 2013 de yayınlanan ve  2005 ve 2009 arası verilerine dayanan bir araştırmada her yıl 148.000-249.000 influenzadan kaynaklanan solunum yolu hastalıkları ölümünün meydana gelebileceğini düşündürmektedir.

Buna karşılık 2018 yılında yapılan aktuel bir araştırmaya göre bu sayının çok daha yüksek olabileceği tahmin edilmektedir. Bu araştırmaya göre yıllık griple ilişkili solunum yolu hastalıklarından kaynaklanan ölüm sayısı 65 yasından küçük insanlar için 100.000 kişi başına 0,1 ila 6,4 kişi, 65-74 yaş arası insanlar için 100.000 kişi başına 2,9 ila 44,0 kişi arasında değişmektedir ve 75 yasından büyükler için 100 000’de 17,9 ila 223,5 kişinin öldüğü tahmin edilmektedir. Bu sayılara göre dünya çapında her yıl 100.000 kişi başına 4,0–8,8, yani ortalama 291.243 ile 645.832 arası insanlarda mevsimsel griple ilişkili solunum yolu ölümü gerçekleştiği tahmin edilmektedir.

Yukarıdaki sayıları basitleştirecek olursak dünya çapında 290.000-650.000 kişi mevsimsel grip dolayısıyla solunum yolu hastalıklarından ölmektedir. Dünya çapında mevsimsel gripten ölen tüm hastaların sayısı ise 600.000 ile 1.200.000 kişi arasında olduğu tahmin edilmektedir. 65 yaş altındaki insanlara göre 65 ile 74 arası insanlarda gripten ölme riski 7 kat, 75 yaş üstündekiler için ise 35 kat daha yüksek olduğu varsayılmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü‘nün verilerine göre 22.01.2020 ile 17.03.2020 tarih arasında dünya çapında 173.344 kişi yeni Corona virüsüne (Covid-19) yakalanmış ve bunların 7.019‘u ölmüş. Ölüm sebepleri Corona virüsü mü yoksa başka bir nedeni mi var bilinmiyor, bilinen tek şey bu ölenlerin Covid-19 virüsü taşıyıcısı oldukları.

Şimdi bir perspektiv çizelim ve bu salgının dünya çapında 3 ay daha bu şekilde devam edeceğini ve alınan tedbirler sonucunda günde 10 bin artacağını varsayalım. O zaman toplamda 1 milyon ile 2 milyon kişi önümüzdeki 3 ay içinde bu virüse yakalanacak ve yaklaşık 50.000 ile 80.000 COVİD-19‘a yakalanan insan, sebebi COVİD-19 olup olmadığı bilinmemekle birlikte, hayatını kayıp edecek.

Oysa dünya çapında normal bir grip salgınında bu sayının değişik tahminlere göre en az 250.000 ile en çok 1.200.000 arası ölüm vakası olduğu varsayılmaktadır. Buna rağmen SARS-CoV-2 (Covid 19) yeni tür olduğu için bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ciddi sorunlara yol açabilir. Bu virüsün de ana bulaşma yolu tüm influenza (grip) virüslerinde olduğu gibi damlacık enfeksiyonudur. Bu, solunum yolunun mukoza zarları yoluyla veya dolaylı olarak kontamine eller yoluyla gerçekleşir. Bunlar daha sonra oral (ağız) veya burun mükozası ve konjonktiva (göz zarı) ile temas eder. Kendimizi ve özellikle de bağışıklık sistemi güçsüz olan ve risk grubuna dahil olanları enfeksiyona karşı kormak için yapmamız gerekenleri bilmemiz gerekiyor. İnfluenza ve diğer akut solunum yolu enfeksiyonlarında olduğu gibi,

  • öksürük ve hapşırma görgü kuralları (hapşırma / dirseğe öksürük),
  • iyi el hijyeni (30 saniye sabunlu şu ile yıkamak). Aşırısi ellerinizi tahriş edebilir
  • ellerinizi sıkça yüzünüze ve ağzınıza sürmemek
  • ağız gargarası (tuzlu su veya ağız gargara ilaçları)
  • grip taşıyıcısı olabileceğini düşündüğümüz insanlara mesafe (bir ila iki metre)
  • genel sosyal mesafe,
  • taşıyıcı değilseniz sosyal izolasyon gerekmez.
  • temiz hava iyi gelir
  • odanızı sıkça havalandırın (nemli hava virüsü tetikler)

Genel grip dalgası ile ilgili de bu önlemler her yerde ve her zaman dikkate alınmalıdır. Yeni Corona virüsü ateş, kuru öksürük ve yorgunluk gibi semptomlara yol açar. Etkilenen insanlarda nadir durumlarda bulantı, burun tıkanıklığı ve ishal görülebilir. Bazı hastalarda solunum problemleri, boğaz ağrısı, baş ağrısı ve vücut ağrıları ve titreme görülmüştür. Bağışıklığı zayıf veya kronik bir hastalığı olan yaşları 60 üzeri kişiler risk grubuna dahildir ve insanlarla temastan kaçınmalı ve hijyen önlemlerine uymalıdırlar (yukarıya bakınız). Bu hastalara genel olarak grip aşısı ve pnömoni (pnömokök) aşısı önerilir. Mevcut verilere göre, yeni Corona virüs enfeksiyonlarının çocuklarda genellikle hafif seyrettiği ve ciddi bir hastalığa yol açmadığı gözlemlenmektedir. Hamile olan kadınlar da hamile olmayanlara göre riski aynıdır. Hamilelerde virüsün bebeğe geçme durumu gözlemlenmemiştir. Şimdiye kadar ciddi hastalıklar ve ölümler özellikle yaşlılarda (70 yaş üstü) görülmüştür.

Dünya çapında alınan isolasyon kararları (okulların ve eğlence merkezlerinin kapatılması, toplantıların iptali, kimi ülkelerde sokağa çıkma yasağı) tedbir amaçlı siyasi merkezli kararlardır ve bazı özellikleri tanınmayan, aşısı olmayan yeni bir virüsün dağılımını, sayısı kısıtlı olan yoğun bakım ünitelerinin (Almanya çapında 28.000 yoğun bakım ünitesi bulunmakta) yetersiz kalmasını ve dolayısıyla da ölüm sayısını önlemek içindir. Aslında bir nevi zaman kazanma girişimleridir. Her ülkenin kendi iç dinamiklerine göre alınan bu kararlara vatandaşların srolumu uyması icap etmektedir.

Ama paniğe de gerek yoktur.

Inal

    En az 10 karakter gerekli
    Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.