Berlin-Avrupalı Türkler İnisiyatifi (BATI) çok önemli toplantılara imza atıyor. Konuları Batı-Avrupa ve Türkiye ilişkilerinden seçiyor. Avrupa evinde yaptığı toplantılarda alman katılımcılar oldukça çok.

Son yaptıkları paneli Rathaus Charlottenburg’ta düzenledi. Toplantıda alman katılımcı çok azdı, fakat çok sayıda Türk gençleri vardı. Sorularını Prof. Dr. Justin McCarthy’e İngilizce sordular.

Konu, 1914 – 1915 yıllarında Ermeni İsyanı ve buna karşı Osmanlıların Tutumu, idi. Konunun içeriğini Türk basınında takip ettik.

Dünya Türkiye’yi adeta çepçevre kuşatıp, politik baskı altına alırken, tarihçilere söz hakkı verme bakımından bu toplantının önemini vurgulamak istiyorum.

Moderatörlüğünü BATI yönetim kurulu adına Cem Alışık’ın yaptığı bu paneli Berlin Atatürkçü Düşünce Derneği (BADD) üyelerine duyurarak candan destekledi.

Prof. Dr. Götz Aly’nin en belirgin olarak işaret ettiği nokta bu konunun, o zaman Almanların Türkiye’deki rolü ve etkisinden bahsetmeden anlatı ve verilerin yarım kaldığıdır. O halde araştırmacı ve tarihçilere alman arşivlerine başvurmaları önerilir.

Bu toplantıdan sonraki düşünceme göre bir şeye karşı çalışmanın, savunmaya geçmenin çok zor olduğudur. Önyargıları yok etmenin, atomu parçalamadan zor olduğunu biliyoruz. Bu nedenle salonda bulunan gençler bana çok mutluluk ve enerji verdi. O halde biz bu gençleri organize edip bilgilendirmeliyiz.

Bazı gençlere yeni kurulan Atillâ İlhan Kültür Merkezi’nden bahsettim. Henüz duyulmamış, bir başka yazımda bundan daha etraflı bahsedeceğim.

T.C. Millî Eğitim ve Öğretim Bakanı iken Doç. Dr. Hüseyin Çelik Türkiye karşıtlarına karşı çalışmayı diğer bakanlara bırakmış olacak ki, nesnel güzel bir şey için çalışmış ve CD’si ile birlikte bir kitapçık hazırlatmış.

iltergh-29-03-a.jpg

Bir Şiirdir Çanakkale oldukça duygusal, bu kitapçığı okurken annelerin yanına gözyaşlarını silmek için mendil almaları gerekiyor, bilhassa CD’yi dinlerken. Hüseyin Çelik amacını şöyle açıklıyor:

 

“Amacımız, tarihten ders alıp bugünkü insanlığın savaştan

Değil, barıştan yana tavır takınmasına katkıda bulunmak,

Millî Kurtuluş Harekâtının başladığı yer olan Çanakkale’den

Başlayarak, bu toprakları bize vatan olarak armağan eden

Ecdadımızın vermiş olduğu onurlu mücadeleyi çocuklarımıza

Öğretmek, onların bu anlamlı sevinci yaşamasını sağlamaktır.

 

… Ulu önder Atatürk, bu dostluğun ifadesi olarak 1934 yılında Yeni

Zelandalı ve Avustralyalı annelere aşağıdaki mesajı

Göndermiştir:

Uzak memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar!

Burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükûn içinde

Uyuyunuz. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar!

Gözyaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bizim bağrımızdadır.

Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır.

Bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlâtlarımız

olmuşlardır.”

Bu sözleri doğrulayan gerçek hikâyelere yer verilmiş kitapçıkta. Kendisine kurşun isabet edeceğini bile bile bir Türk askerinin bir İngiliz subayının yarasını sardığı gibi.

Ah vur ataşı gâvur sinem ko yansın

Arkadaşlar uykulardan uyansın

Uzun olur gemilerin direği

Çatal olur efelerin yüreği

Ah yanık olur anaların yüreği

Mehmet’in yanık ağıtını anlamasalar da her gece ay ışığında dinleyen İngiliz, İskoç, Fransız, Aznak, Senegalli, Hintli ve Nepali’li askerler neden bu hafta ezgi dinlemediklerini kâğıda yazarak, taşla atıp haberi bekliyorlar. O arkadaşımız geçen hafta şehit düştü, yazısını yine taşa bağlayıp atarak bildiriyorlar.

Karşıt siperdeki askerlerin çoğunluğu sömürge ülkelerden getirilmiş Müslüman askerlerdi.

 

Çanakkale içinde aynalı çarşı,

Ana ben gidiyom düşmana karşı,

Of gençliğim eyvah.

 

Çanakkale içinde uzun bir selvi,

Kimimiz nişanlı kimimiz evli.

Of gençliğim eyvah.

Çanakkale’den geçerken aynalı çarşıyı ve uzun selviyi arıyorum.

Kollarımızı kaldırıp halk oyunu olarak oynarken şu türkünün Kınalı Ali’nin hikâyesi olduğunu düşünmeyiz.

Hey on beşli on beşli,

Tokat yolları taşlı.

Onbeşliler gidiyor,

Kızların gözü yaşlı.

Daha on beş yaşında olan bu askerin hikâyesini doğru öğrenmek gerek. Anası askere giderken kına yaktığı için Ali’nin adı Kınalı Ali olmuş. Oğlunun mektubu okunurken annesi şöyle hıçkırıyor:

Eledim eledim höllük eledim,

Aynalı beşikte canan bebek beledim.

Büyüttüm besledim asker eyledim,

Gitti de gelmedi canan buna ne çare,

Yandı ciğerim de canan buna ne çare.

Anasından gelen cevabı alamadı Kınalı Ali, mektubun aslı Çanakkale Müzesi’nde bulunuyor.

Her sene Eceabat’tan feribotla Çanakkale’ye geçerken dağa yazılmış

Dur Yolcu yazısını okuyorum. Her gün feribotla gidip gelenler bakmıyorlar herhalde. Ve ben müzik eşliğinde bu şiiri orada sesli okumak istiyorum:

Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın,

Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.

Eğil de kulak ver bu sessiz yığın

Bir vatan kalbinin attığı yerdir.

Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda,

Gördüğün bu tümsek Anadolu’nda

İstiklâl uğruna, namus yolunda,

Canveren Mehmet’in yattığı yerdir …

Necmettin Halil Onan

Anafartalar Komutanı, Miralay (Albay) Mustafa Kemal’in yangın yeri Çanakkale Savaşı’nı anlatısından bir kesinti ise şöyle:

 iltergh-29-03-b.jpg”Karşılıklı siperler arasındaki mesafe 8 metre… yani ölüm

muhakkak… Birinci siperdekilerin hiç biri kurtulamamacasına

düşüyor, ikinci siperdekiler yıldırım gibi onların yerini

alıyor. Fakat ne kadar imrenilecek bir soğukkanlılık ve

tevekkülle bilebiliyor musunuz? Öleni görüyor, üç dakikaya

kadar öleceğini biliyor, ama en ufak bir çekinme bile

göstermiyor. Sarsılmak yok! … İşte bu, Türk askerlerindeki

ruh kuvvetini gösteren hayret ve tebrike değer bir örnektir.

Emin olmalısınız ki, Çanakkale Muharebeleri’ni kazandıran bu

yüksek ruhtur.”

Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker!

Gökten ecdad inerek öpse o pak alnı değer…

 

Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?

Gömelim gel seni tarihe desem, sığmazsın…

Mehmet Akif Ersoy, 1919

Dış İlişkiler Genel Müdürü Prof. Dr. İbrahim Özdemir’in dediği gibi, barış ve huzur dolu bir geleceği birlikte kurmak dileğiyle.

Hoşça kalın!

 

İlter Gözkaya – Holzhey 

Emekli Öğretmen

 

 

Kaynak:

Bir Şiirdir Çanakkale ve CD, 2008

Proje: Prof.Dr. İbrahim Özdemir

ISBN: 978-975-11-3034-1

Not: Bütün dış temsilciliklerinde bu kitapçığı tedarik edebileceğiniz kitapçıkta yazılı. Bize bahsettiğim toplantıda verildi.

Kitap tavsiyesi:

Buket Uzuner, Gelibolu, Uzun Beyaz Bulut (roman)

Everest Yayınları 2008

ISBN: 975-289-029-6