BENCİL GENÇLİK
Son zamanlarda yapılan araştırmalar basın ve medyaya bu başlıkla yansıyor. Ayrıntılara girmeden açıklanan test sonuçlarında genelleme önce dikkat çekmeye yarıyor. İkinci bakışta bir grubu negatif, zan altında bırakıyor.
Küresel gelişmelerde yalnız Avrupa’da görülmeyen, çocukları yuvadan başlıyarak bencil yetiştirme sorunu hakim.
Genç çok materyale sahip olma, meslekte kariyer yapma telaşında ve politika ile ilgilenmiyor. Sorumlu olan eğitim, öğretim ve kültür bakanlıkları tutuluyor. Bütçede çocukların geleceğinde kısıntıya gitme zarar veriyor. Bilhassa ailede destek bulamayan öğrenciler başaramıyor.
Birçok ülkede bilhassa sosyal demokrat düşünürleri toplumu ve sorumlu politikacıları sık sık uyarıyor. Halkın barış ve huzur içinde yaşaması herkese aş ve iş imkânı olursa mümkün olur. Şiddet uygulayan gençlerin şiddet gördükleri, baba ve ailede diğer erkek büyüklerden aldığı kötü denemeyi gelecek nesillere verdiği artık tartışılmayacak bir konudur.
Henüz açıklanmamasına rağmen bir çocuğun ilerde kriminel olacağı muhtelemen genlerden geçmiyor. Çoğunlukla sosyal yaşam ve eğitimde yapılan yanlışlıklardan kaynaklanıyor. Grupta, sınıfta, okulda ve daha sonra toplumda hor görülen, aşağılanan çocuk gençliğinde eline silah alıp, cinnet geçirilebiliyor.
Öğrenim bütçesinde harcanmayan paranın en az iki katı hapishanelere yatırılıyor. Şiddetten zarar gören kurbanlar ya hayatını kaybediyor, ya da yaralanıp hastahanelere düşüyor. Bir kısmı ise iyileşemeden bir ömür özürlü yaşamak zorunda kalıyor. Yuva eğitim programında kendine güvenen, karar veren çocuklar yetiştirme yer alıyor. Nerede oturacağı, ne oynayacağına, kiminle oynayacağına çocuk kendi karar verecek. Üç yaşındaki bir çocuk onun ayağı takma, öteki siyah olduğu için yanına oturmam diyorsa onun keyfine bırakılacak.
Bilhassa batı eğitimi ideoloji olmuştur. Her yaptığını aferinle ödüllendirilen çocuklar meslek hayatında eleştiriyle karşılaşınca bocalıyor. Genellikle ortasınıf aileden gelenler ileride üniversite sıralarında oturacak çocuklar ailede tek çocuk. Her isteği maddi, manevi yerine getirilen, böylece şımartılan çocuklar.
Ailede tek çocuğu olanlar için yuvada eğitim çok önemli. Araştırmalarda Almanya’da göçmen çocuklarında görülen sosyal, yardımsever, paylaşmak, büyüklere saygı küçüklere sevgi, bencil yetişen tek çocuklu Alman ailelerinin çocuklarında noksan olduğu tespit edilmiştir. Zira göçmen ailerinde tek çocuğa rastlanmıyor, bu aileler arasında zengin, varlıklı aile çok az. Yani ailede sevgi ve paylaşmayı öğrenen çocuklar yuvadan başlayarak etik ve empati duyguları gelişmiş oluyor.
O halde çoğunluk toplumu teşkil eden gruplar birbirinden çok şey öğrenebilir. Buna ulaşmak öğretmen ve eğitmen tahsilinde düzeltmeyle mümkün olur. Bütün mesleklerde çok kültürlü gruplara açık olmaya, renkleri yalnız siyah beyaza indirgemeden yaşamanın zenginliğinin insan ufkunu açtığına inanarak paylaşmayı öğretmek gerek. Ötekini zayıf görerek küçük düşürmek, hor görmekten kaçınmalıdır.
Merhaba dergisinde yazdığım Almanca makalelerde kırk yıllık deneyimimi kâğıda döktüm. Bu makalelerde web sayfamda ulaşan öğretmen adayları olduğunu duyarak seviniyorum.
İki Almanya’nın birleşmesinden sonra kaldırılan bir proje, uyguladığım çok sayıda projenin en iyisiydi.
Geçiş basamağı (Eingangsstufe), bir anaokulu bir ilkokul öğretmeni iki yıl birlikte bir sınıfı yürütüyordu. Sınıfı iki gruba ayırarak ayrı iki dershanede ders yapılıyordu. Birgün kiminle o gruba gitmek, hangi öğretmende ders yapmak istiyorsun, diye soruyorsak, ertesi gün ne yapmak istiyorsun, diye soruyorduk. Bir grup manzara resmi yaparken, öbür grup noel baba resmi yapacak. Çocuklar öğrenirken sosyal, insan ilişkileri eğitimini ihmal etmeden, eğitim öğretimi birlikte yürütüyorduk. Bu sınıfı ilkokul öğretmeni en az üçüncü sınıfa kadar götürmek zorundaydı.
Çok erken yaşta bilinçli, kendine güvenen çocuklar yatiştirirken sınırı aşmadan, bencil yapmadan bağımlı yerine hür öğrenci yetiştirme bir sanattır. Ama politikanın desteklemesi gerekir. Otuz öğrencinin bir sınıf öğretmeniyle yerine getirilmesi çok zordur.
Topluma faydalı insan yetiştirmeye yuvada başlamak uygundur. Bir derste başarılı olan bir öğrenci zayıf olan arkadaşına bildiğini öğretirse kendisi bilgisini pekiştirir, diğer öğrenciye dirsek çevirmek yerine yardım etmiş olur. Böylece sınıfın ortalama başarısı yükselir.
Aileler hergün çocukları okuldan gelince konuşmayı alışkanlık haline getirmelidir. Birey ile toplum arasında ilişkinin sağlam olması sorularımızla sağlanabilir. Okulda bugün ne yaptın, sorusunu hemen kiminle oynadın, sorusu takip etmeli. Öğretmen okulda kendinden bahset derken, ailesini ihmâl etmemelidir.
Bencil yetişen ortasınıf çocukları ile paylaşmayı sevgiyi, etik ve empati kültürü gelişmiş, ama varlığı daha az olan aile çocukları çok küçük yaşta birbirinden çok şey öğrenebilir.
Hoşça kalın!
İlter Gözkaya-Holzhey
Emekli Öğretmen
Bu konuda okuduğum makale:
Heide Keller, Me, myself and I, Wie wir unsere Kinder zu Egoisten erziehen, DIE ZEIT Nr. 48 vom 20.11.2014, S.11
Merhaba dergisinde Almanca yazdığım makalelere ulaşmak için web-adresim: www.iltergh.de
