Azerbaycan’da Yeni Basın Yasası Endişe Yaratıyor

Azerbaycan’da Yeni Basın Yasası Endişe Yaratıyor

ABONE OL
22:38 - 26/05/2022 22:38
Azerbaycan’da Yeni Basın Yasası Endişe Yaratıyor
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

 

Azeri gazeteciler zorlu koşullarda çalışmaya alışkın olsa da bu yılın başlarında yasalaşan bir basın düzenlemesi birçoğunun durumunu daha da kötüleştirdi.

Milletvekilleri henüz yasaya uyulmaması halinde verilecek cezaları belirlemedi. Ancak uzmanlar, yasadaki, medya kuruluşlarının ve gazetecilerin devlet tarafından kayıt altına alınması gibi maddelerin, özellikle serbest çalışan veya bağımsız gazeteciler için çalışma şartlarını daha zor hale getireceğini söylüyor.

Birden fazla basın kuruluşuna çalışan Nigar Mubariz, Azerbaycan’daki gazetecilerin her zaman engellerle karşılaştığını söylüyor. Mubariz, bu yasadan sonra gazetecilerin daha dikkatli olmaları gerektiğini vurguluyor.

VOA’ya konuşan Mubariz, “Çalıştığım yerler yasa çıktıktan sonra bile beni sansürlemedi. Ne yazık ki, gergin koşullarda çalışmaya alışığız. Ancak şimdi bu gerilim arttı ve haklarımızı korumak zorundayız” dedi.

Mubariz, kayıt altına alınma zorunluluğunun bazı gazetecilerin resmi kaynaklara erişmesini zorlaştıracağını düşünüyor; bu zorunluluğun kendisi gibi serbest gazetecileri gazeteci olarak kabul etmeyebileceğinden endişeleniyor.

Yasada objektiflik ve tarafsızlığa dair bazı maddeler de ülkedeki eleştirel haberciliğin önüne geçmek için kullanılabilir.

Azeri gazeteci, “Bu yasa sadece gazetecilerin işini engellemekle kalmıyor, aynı zamanda halkın doğru bilgiye ulaşmasını da önlüyor” dedi.

Mubariz, yeni yasanın, Azerbaycan anayasasının bilgi edinme ve yayma hakkını güvence altına alan 50’inci maddesiyle de “doğrudan çeliştiği” görüşünde.

Basına kısıtlamanın hem gazetecilere hem de topluma zarar verdiğini belirten Mubariz, yasanın “ülkede gelecekteki sorunların ve sosyopolitik süreçlerin haberleştirilmesini ve topluma doğru bilgilerin sunulmasını engellediğini” söyledi.

Azeri milletvekilleri yasanın medya ve devlet arasındaki ilişkileri iyileştirmenin bir yolu olduğunu savunuyor. Ayrıca milletvekilleri tasarı halindeyken yasanın, gazeteciler dahil geniş kesimlerce tartışıldığını söylüyor.

İktidardaki Yeni Azerbaycan Partisi üyesi Aydın Mirzazade bu yılın başlarında VOA’ya, “Yasa medya bağımsızlığını, ifade özgürlüğünü koruyor ve herhangi bir yaptırım veya kısıtlama getirmiyor” demişti.

Mirzazade ayrıca, yasanın Azerbaycan Anayasası’na ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğu iddialarını reddetmişti.

Yasanın Azerbaycan’da halihazırdaki baskıcı ortamı arttırdığı yorumları yapılıyor.

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, Azerbaycan’ın basın özgürlüğü sicilinin kötü olduğuna ve Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ndeki 180 ülke arasında 154’üncü sırada yer aldığına dikkat çekiyor.

RSF, son yirmi yılda Azerbaycan’da “medya yasalarının giderek daha baskıcı hale geldiğini” ve yetkililerin bağımsız ve eleştirel gazetecileri hapis cezalarıyla yıldırdığını söylüyor.

Bu zorluklara rağmen, ülke medyası büyük sorunları haber yapmak ve ifşa etmeye çalışıyor. Araştırmacı muhabir Hatice İsmailova geçen yıl, casus yazılımların siyasetçileri, sivil toplumu ve kendisi dahil medya çalışanlarını nasıl hedef aldığını inceleyen Pegasus projesinin bir parçasıydı.

Öte yandan yasa için bazı gazeteciler bekle ve gör yaklaşımını benimsiyor. Gazeteciler, Azeri yetkililerin yasayı nasıl uygulamayı planladıklarını görmek için bir yandan beklerken işlerine her zamanki tempolarında devam ediyorlar.

Serbest gazeteci Parvana Gurbanlı, uluslararası ve profesyonel basın için mevcut kuralları takip ettiğini söyledi.

Gurbanlı, “Bu ilkeyle çalışmaya devam etmek istiyorum. Ancak yasa uygulanmaya başladıktan sonra ne kadar başarılı olacağımı bilmiyorum. Tüm bağımsız gazeteciler aynı hızda devam ederse yeni yasa zamanla gücünü kaybedecektir” dedi.

Yasanın ifade özgürlüğü ve bilgi edinme hakkıyla ilgili sözleşmeleri ihlal ettiğini düşünen Gurbanlı, kayıt altına alınma zorunluluğunun gazeteciliği hükümet kontrolu altına alacağından endişe ediyor.

Gurbanlı, “Medya kuruluşları ve çalışanları kayıt zorunluluğuna tabii tutulacak. Yeni yasaya göre bağımsız gazeteciler gazeteci sayılmayacak” diye konuştu.

Bağımsız Turan haber ajansı için çalışan Farid Gahramanov, kayıt sürecinin nasıl işleyeceğiyle ilgili soruların halen yanıtlanmadığını söyledi.

Ülkenin resmi medya denetleyicisinin süreçten sorumlu olması beklense de Gahramanov, “Bu konuda netlik yok” dedi.

Gahramanov, “Denetleyici kurum medya kuruluşlarını ne kadar sürede kayıt altına alacak? Hangi durumlarda ret olabilir? Ret gelmesi durumunda nasıl bir açıklama gelecek? gibi sorular var” dedi.

Gahramanov, “Yasayı çiğneme tehlikesi gazetecileri devlete sadık olmaya zorlayacaktır” diyor ve kayıt zorunluluğunun otosansüre yol açabileceğini düşünüyor.

Bazı yetkililerin basın kartı sahiplerine sunulacağını söylediği potansiyel ayrıcalıkların da sorunlu olabileceğini söyleyen Gahramanov, “Objektifliği ve tarafsızlığı sağlamak için bir gazetecinin devletten, siyasi kurumlardan ve ticari kuruluşlardan bağımsız olması gerekir. Tek ayrıcalıkları bilgiye hızlı bir şekilde ulaşabilmek olmalıdır” ifadelerini kullandı.

Gahramanov, devletin gazetecilere yardım etmesinin en iyi yolunun ise güvenliği güçlendirmek olduğunu savundu ve ”Gazetecilere karşı işlenen suçların hızla soruşturulması, medya temsilcilerine karşı işlenen suçların cezalarının sertleştirilmesi gerekir” dedi.

VOA tarafından geçilen Azerbaycan’da Yeni Basın Yasası Endişe Yaratıyor haberinde ha-ber.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi yoktur. Azerbaycan’da Yeni Basın Yasası Endişe Yaratıyor haberi web sayfamıza otomatik olarak VOA sitesinden geldiği şekliyle yer almaktadır. Bu alanda yer alan Azerbaycan’da Yeni Basın Yasası Endişe Yaratıyor haberinin hukuki muhatabı haberi geçen web siteleri ve ajanslardır.

Inal

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.