0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Tarihe koronavirüs yılı olarak geçen 2020 yılında, zaman zaman ABD Başkan seçimi haberlerde öne çıktı.

Dünya siyasetinde hâkim rolünde olan kıtada, gelişen politikayı tüm dünya merakla izledi. Dört yıl boyunca siyaset gelenekleri hiçe sayan eski başkan, halkı kutuplaştırdı. Popülist siyaseti güden iktidar sahipleri taraftar bulmak zorunda. Başka türlü iktidarda kalamaz. İhmal edilen gruplara hitap ederek muhalifi düşman yaparlar.

Eski başkan taraftarlarını kışkırttı. Kötü sözü kötü uygulamalara yön verdi. 6 Ocak 2021 tarihinde taraftarların

Kapitol’a saldırmasıyla son haddine ulaştı.

20 Ocak tarihinde yeni Başkan Josef R. Biden ve yardımcısı Kamala Harris görevi teslim alana kadar geçen zamanda, gerçekleşen olayların sonunda, yorum yapan gazeteci ve politikacılar Anayasa kazandı, dediler. Amerika anayasası 230 yaşında. Likyalılardan örnek alındığı yer Patara-Antalya-Kaş Berlinli kameraman Ali Olcay Gözkaya antik meclis binasının restore edilmesi ve açılışını gösteren belgesel (2016) yapmıştı. Türkiye ve Amerika başkanları seçim hazırlıkları dolayısıyla açılışa gelememişlerdi.

Amerika’da halkı kışkırtan, sosyal medyayı ve demokrasiyi kullanarak yasalara uymayan başkana değil, yasaya uyan hukuk işledi.

Geçmiş savunma bakanları bildiri yayınlayarak, orduya eski başkanın emirlerine uymamalarını istediler. Böylece içte ve dışarıda savaş tehlikesini önlemiş oldular.

Washington’da hakimler var, dendi. Eski başkanın, görevi bitmeden alelacele atadığı hâkim bile, yasaya uyarak karar verdi.

Yeni başbakana yalnız Avrupa’dan değil, tüm dünyadan barış özlemi, diyalog çağrısı geliyor. Her ülke gibi Amerika Başkanı da önce kendi ülkesinin çıkarları yönünde siyaset yapacak. Ama politikada dil etik kurallarına uyulacak. Devletler birbirlerine karşı saygı göstererek çıkarlarını koruyacaklar. Önce kıtada barış sağlama zorunda olan yeni başkanın dış politika için zamana ihtiyacı var. Hasta demokrasi tedavi edilecek. Başka partiden olana düşman gözüyle bakılmayacak. Bunun için bütün Amerikalıların başkanı olmayı başarması gerekecek.

Demokrasi kelimesi Yunancadan geliyor. Demos halk ve kratos iktidar kelimelerinden meydana gelen birleşik kelime.

Seçtiği vekiller vasıtasıyla halkın kendisini yönetmesi anlamına geliyor. Yunanistan’ ta finans krizi olunca, Avrupa’da gençler demokrasiyi onlardan öğrendik, yardım etmeliyiz, dediler. Çoğu Anadolu’da da eski antik Yunan tarihi olduğunu bilmez. Ayrıca o zamanki demokrasi övülecek bir sistem değildi.

Elite, tahsili olan küçük bir grubun seçme, seçilme ve söz hakkı vardı. Esir, köylü ve kadınların seçim hakkı, hatta vatandaşlık hakları bile yoktu.

Bugün anladığımız demokrasi idare şekli, 1789 Fransız ihtilâlinden sonra gelişmeye başladı.

Demokrasi yaşam biçiminde insana ve hakkına saygı duyulur. Halkı oluşturan bireyler karşılıklı birbirlerine özgürlük tanırlar. Birlikte yaşamanın temeli olan sorumluluk almadan kaçınmaz. Yalnız seçim zamanında seçme ve seçilme görevi ile demokrasinin yürümeyeceği bilincinde olan bireyler halkı meydana getirir.

En iyi başkan, iktidar en iyi iş bölümü yapandır. Her konuda uzman olanların konuştuğu ve görev yaptığı ülkede eşit paylaşım ve katılım demokrasiyi güçlendirir.

Haber almak yaşamak demektir. Basın ve söz hürriyeti demokrasinin temel taşlarından biridir.

ABD’de dört yıldır yaşananlar diğer ülkelerde de yaşandı. Sağcı partiler ülkenin tek sahibi gibi, diğerlerini bilhassa göçmenleri öteki yapıyor. Düşman yaratarak taraftar bulmaya çalışıyor.

Alman asıllı 45. Amerika Başkanı tarihe negatif anılarla geçecek. Halkı kışkırtan, nefret ve kin üreten, ırkçılığı ayrımcılığı teşvik eden bir başkan olarak iz bıraktı.

Dünyaya örnek demokrasi gösteren, tarihinden ders almış Federal Almanya’da bile demokrasi düşmanları meclis binasına saldırı düzenledi. Pandemi döneminde hükümetin aldığı kararlara karşı gelmeyi bahane eden göstericiler zarar veremediler.

Federal Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier sık sık konuşmalarında, halka demokrasiye sahip çıkmaya, korunmaya çağrı yapıyor.

Demokrasi neden tehlike içinde, bu duruma neden ve nasıl gelindi? Bu, ayrı bir araştırma konusu. Sosyal medyanın etkisi anlaşılırsa, önlemler ona göre alınabilir.

Demokrasi bazen yavaşlar, karmaşık görünür hatta hastalanır. Tedavisi zordur, ilacı sevgi ve saygıyla bireylerin aktif katılmasıyla iyileşir.

Hoşça kalın!

İlter Gözkaya-Holzhey

eMail: [email protected]

Bu konuda okuduğum makale:

Josef Joffe, Ende des Albtraums, DIE ZEIT, 14 Ocak 2021, s.1

Belgesel: Patara 2016, www.facebook.com Patara (2016)

Ali Olcay Gözkaya/Axel Koenzen, www.bing.com