ALMANYA’DA İZ BIRAKANLAR (2): Dr. SAMİ ÖZKARA ve AYDINLAR SEMİNERİ

ABONE OL
19:33 - 04/02/2022 19:33
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kaplan
Best

24-26 Mayıs 1985 ile 30 Ekim 1988 tarihleri arasında yapılan “Aydınlar Semineri” veya “Extertal Seminerleri”

Nerede ve hangi ülkede yaşarsa yaşasın insanın kendi başına çözebileceği, ama içinde yaşadığı toplumda yalnız kaldığı, çözemeyeceği ve benzer sorunları yaşayan insanlar da vardır. Bu sorunlar kendiliğinden çözülmez. Çözülmesi için önce, o sorunları yaşayanların bir araya gelerek neler olduğunu saptamaları ve çözüm yollarını araştırmaları ve belirlemeleri gerekir. Çağdaş toplumlarda dernekler, kooperatifler, vakıflar hatta siyasal partiler bu gereksinimden dolayı kurulmuşlardır. 1980’li yılların başından itibaren Türkiye kökenli toplumun Türkiye’ye geri dönme eğilimlerinin azalması ve Almanya’da yerleşmeye başlaması ile bu gereksinim daha da artmıştır. Almanya’da yaşayan insanlarımızın gün be gün artan siyasal, sosyal, kültürel, hukuksal, eğitsel, dinsel, toplumsal, konut, dışlanma, yabancı ve Türklere karşı düşmanlık gibi… sorunları yoğunluk kazanmaya başlamıştır. Şimdi bu sorunların ayrıntılarının saptanması, çözüm yollarının öneri ve istem haline getirilmesi gerekmektedir. Bu da yetmez çözülmesi için öneri ve istemleri siyaset kurumuna, yani hükümete ve bakanlıklara sunacak ve hatta onları bu sorunları çözmeye ikna etmek ve zorlamak için meşruiyeti olan yapılanmalara, örgütlere gereksinim vardır.

İşte bu dönemde Türkiye kökenli göçmenlerin Almanya düzeyinde sorunlarının saptanması, çözümü ile ilgili görüş, öneri ve istemlerinin oluşturulması konusunda Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti’nin Extertal-Lindenhofe kasabasında “Aydınlar Seminerleri” adıyla yapılan dizi seminerlerin büyük katkısı olmuştur. Bu seminerlerin tümüne katılanlardan biri olarak bu konuyu anlatarak gelecek kuşaklara neler yaptığımız konusunda bilgi vermenin yararlı olacağını düşünüyorum.

Türkiye kökenli bilim insanlarının, yazarlarının, öğretmenlerinin, sendikacıların ve sosyal danışmanların, gazetecilerin Federal Almanya’daki yabancıların ve özellikle Türkiye kökenlilerin durumları, sorunları ve yabancılar ve entegrasyon politikasına ilişkin görüşleri ile ilgili federal düzeyde 24 Mayıs 1985 tarihinden 30 Ekim 1988 tarihine değin 12 Hafta Sonu Semineri yapılır. Bu seminerler dizisinin nasıl başladığını ve sürdürüldüğünü, bu seminerlerin baş girişimcisi ve düzenleyicisi sosyal bilimci Dr. Sami Özkara şöyle anlatıyor:

“Son yıllarda bilhassa 1982’den beri Türk meslektaşlarımla yaptığım konuşmalardaki izlenimlerim, bende de olduğu gibi, birçok arkadaşımın kendi aralarındaki bilgi ve deneyim alışverişi eksikliğini ortaya koyuyordu. Birçoğu zaman zaman seminerlerde buluşuyorlar, fakat bu insanların kendi aralarında buluşmaları bu inisiyatifin meydana gelişine kadar mümkün olmamıştı. Görüşüme göre göçmen işçi ve ailelerinin sorunlarının teorik ve pratik olarak tartışılması belirli arkadaşımızın ihtiyacı olduğu gibi, böyle bir tartışmanın göçmenlerin sorunlarının çözümünde yararlı olacağına inanıyorum.”

Dr. Sami Özkara’nın davetiyle Federal Almanya düzeyinde Türk bilim insanlarının, yazarlarının, öğretmenlerinin, sendikacıların ve sosyal danışmanların vd. 24-26 Mayıs 1985 tarihleri arasında Eifel’de başlattığı ilk Hafta Sonu seminerine çağırılan 60 kişiden 48’i katılır. (Bak Türkische Migranten in der Bundesrepublik Deutschland Band II/Federal Almanya’da Türk Göçmenler Cilt II, S. 16 ve devamı, Sami Özkara, Hrsg./Derleyen, Köln Önel-Verlag 1990).

Dr. Özkara yaptığı açılış konuşmasında özetle: “Tüm Avrupa’da Yabancı düşmanlığının kendini, yaşamın her alanında hissettirdiğini, Almanya’da Yabancılar Yasası Taslağı, Göçmenlerin Ülkelerine Geri Gönderilmelerindeki zorlamalar ve sınır dışı etmeler, yabancıların siyasal çalışmalar yapmalarının kısıtlanması, Göçmen İşçi çocuklarının ve gençlerinin sorunlarının artması, velilerin karmaşık Alman eğitim ve öğretim sistemini kavrayamadıkları için çocuklarına yardımcı olamadıklarını, kuşaklar arası çelişkilerin arttığını, Alman bilim insanlarının göçmenlerle ilgili yaptıkları bilimsel araştırmalarının sayısal bakımdan doğru olsa da, araştırmayı yapanların konumları gereği, Türk göçmenlerinin sorunlarını derinlemesine anlamalarının güç olduğunun” altını çizer.

Türk bilim insanları ve uzmanlarının ise çok küçük bir bölümünün Türk göçmenlerinin sorunlarıyla ilgilendiklerini, diğerlerinin ise bu konu ve sorunlarla pek ilgilenmediklerini belirtir.

Bu konuşmadan sonra katılımcılar bu konularla ilgili söz alarak görüşlerini dile getirirler ve bu girişimin genelde çok yerinde olduğunu belirtirler. Girişimin sağlıklı yürüyebilmesi için aşağıdaki görüşler saptanır:

Bu çalışmaların ileride örgütlü mü örgütsüz mü devam edeceği uzun uzun tartışılır. Ancak katılımcıların çoğunluğu örgütsüz olarak devamını uygun görür.

Bu girişimde çeşitli nedenlerle ilgilendikleri halde haber verilemeyen ya da gelemeyenlere daha sonraki toplantıda haber verilmesi ve toplantılara katılımlarının sağlanması kararlaştırılır.

Bu tartışmalardan sonra aşağıdaki çalışma gruplarının kurulur:

  • İşyeri sorunları çalışma grubu
  • Kadın sorunları
  • Göçmen işçilerin sağlık sorunları
  • Eğitim Sorunları
  • Yabancı nüfusun konut sorunları
  • Yasal haklar ve politik katılım

Değişik dünya görüşlerini savunan ve siyasal örgütlerde çalışmalar yapan bilim insanları, yazarlar, eğitimciler, sendikacılar, sosyal danışman ve sanatçıların federal düzeyde bir araya gelirler. Ancak uzun yıllar Almanya’da yaşayanlar ile 12 Eylül 1980 askeri faşist darbesinden sonra Almanya’ya gelen değişik görüşlerdeki siyasal mülteci konumunda olanlar arasında sorunların saptanması ve çözüm yolları konusunda çok farklı yaklaşımların ve zaman zaman sert tartışmalar olur. Bu tartışmalara karşın Türkiye kökenli göçmenlerinin konumu ve sorunlarının çözümü konusundaki araştırma yapmaları ve çözüm önerileri geliştirmeleri gerçekleşir. Bu seminerlerin sonuçları ileride gerçekleşebilecek ve kurulacak örgütlerin bilimsel dayanaklarını, istem ve önerilerinin temelini ve yönelimine katkı sağladığı kuşkusuzdur.

İkincisi hafta sonu semineri 15-17 Kasım 1985’te Extertal’da, “Hotel Zur Burg Sternberg”te yapılır. Bu seminerde, üçüncü seminere kadar bir platform yazısı hazırlanması için Sami Özkara, Hakkı Keskin ve Safter Çınar görevlendirilir. 11.03.1986 tarihli seminer için görevlendirilen bu üç arkadaş aşağıdaki konular hakkında taslaklar sunarlar: Yasal çerçeve, Alman sendikalarının yabancılar politikası, Yabancı (Türk) düşmanlığı, Eğitim sorunları, Kültür ve din sorunları, Kadın sorunları, Kültür sorunları, Konut sorunları, Çok kültürlü toplum, sosyal işler, Geri dönüş sorunları.

Bu hafta sonu Seminerlerinin tümü Extertal’da gerçekleştirilir. Bu seminerlerin kamuoyunda ve katılımcılar arasında “Aydınlar Semineri” ya da “Extertal Seminerleri” olarak adlandırılmasının nedeni de bu olsa gerek. Seminerlerde sunulan konuşmalar ve tartışmalar daha sonra Sami Özkara tarafından derlenerek “Friedrich-Ebert-Vakfı”nın katkıları ile iki dilli kitaplar olarak yayınlanır.

Bu kitaplarda Dr. Sami Özkara’nın Federal Almanya’da Türk Göçmenler, Cilt I ve Cilt II (Türkische Migranten in der Bundesrepublik Deutschland Band I und II) kitaplarına yazdığı ve toplantılarda sunduğu “Konu ve Kitap hakkında Giriş – Türk Aydınları Göç Sorunlarını Tartışıyor konuşma ve yazıları dışında aşağıdaki konuların uzmanlarınca şu sunumlar yapılır ve katılımcılarla tartışılır:

  1. Federal Almanya’da Göçmenlerin Yasal-Politik Yaşam Koşulları ve Geleceğe Yönelik Alternatif Bir Göçmen Politikası: Hakkı Keskin
  2. Federal Almanya Sendikal Hareketinin Göçmeler Politikası: Safter Çınar
  3. Federal Almanya’da “Yabancı Düşmanlığı” Yok mudur? İbrahim Halil Özak
  4. Yeni Teknoloji ve Yabancı Emekçiler: Yılmaz Karahasan
  5. Yabancılar için Sosyal Hizmetlerin Gerekliliği – Yabancıların İşlerine Bakan Sosyal Danışmanların Mesleki Aşamalarına İlişkin Düşünceler: Sami Özkara
  6. Federal Almanya’daki Türklerin Konut Sorunları: Yusuf Hasancebi / Sami Özkara
  7. Federal Almanya’daki Türklerin Sağlık Sorunları: Gönül Göhler
  8. Federal Almanya’da Yaşayan Türk Kadınlarının konumu ve sorunları: Gönül Göhler / Sami Özkara

  1. Türk Anne ve Babaların, Çocuklarının Okul ve Mesleki Eğitimiyle ilgili Düşünceleri-Federal Almanya’daki Türk Çocuklarının Eğitim Sorunları: Sami Özkara
  2. Federal Almanya’da Yaşayan Türk Göçmen Topluluğunun Kültür Sorunları: Hüseyin Hasancebi / İsmail Bulan
  3. Dinin Türkiye’de ve Federal Almanya’daki İşlevi: Ahmet Sezer
  4. Kültür Üzerine ve Resim Sanatının Kültürümüzdeki Yeri: Aydın Karahasan
  5. Federal Almanya’da Çok Kültürlü bir Toplumun Oluşumu – 90’lı Yıllara Bakış: Deniz Kavukçuoğlu
  6. Göçün Öteki Yüzü: Geri Dönüş – Teoriler, Araştırmalar, Bulgular, Sorunlar, Öneriler: Oya Baydar-Engin.

Almanya’daki Türkiye kökenli bilim insanlarının, yazarlarının, eğitimcilerinin, öğretmenlerinin, sendikacıların ve sosyal danışmanların katıldığı bu seminerler dizisinde şöyle bir çalışma sistemi uygulanır:

  • Her toplantının sonunda gelecek seminer için bir veya iki konunun işlenmesi kararlaştırılıyor. Her konu için de bir veya iki arkadaş konuşmacı olarak görevlendiriliyor.
  • Her konu üç bölümde işleniyor: 1. Bölümde Konu ile ilgili o zamana değin yapılmış olan araştırmaların (literatür) sonuçları değerlendiriliyor. 2. Bölümde konuşmacının konuya bakış açısı ve 3. Bölümde de önerileri yer alıyor.
  • Konuşmacının sunumundan sonra, konu seminere katılanların tartışmasına ve katkılarına sunuluyor. Yapılan tartışma ve öneriler de sunuma eklenmiş oluyordu.

Bu sunumlar ve eklemeler seminere katılmaları için davetiye gönderilen arşivde adı yer alan 405 ilgiliye gönderiliyordu.

Bu seminerlerden birine katılanların bir bölümü ile yemekten sonra yapılan gezi

Toplam olarak 15 konun işlendiği bu seminerler Dr. Sami Özkara tarafından derlenerek birincisi 1988 yılında Dağyeli Yayınevi, ikincisi 1990 yılında Önel Verlag tarafından iki dilde Almanca ve Türkçe kitap olarak yayınlandı. Bu seminerlerin ve Türkische Migranten in der Bundesrepublik Deutschland Band I und Band II / Federal Almanya’da Türk Göçmenler Cilt I (190 Sayfa) ve Cilt II (321 sayfa)’nin adıyla yayınlanan bu kitapların Türkiye kökenli göçmenlerin konumlarının, sorunlarının saptanmasına ve çözüm öneri ve istemlerini oluşturulmasına çok büyük katkı sağladığı kuşkusuzdur.

Bu girişim 80’li ve 90’lı yıllarda Alman kökenli bilim insanlarının büyük bir bölümünün göçmenleri ve özellikle Türkiye kökenli göçmenleri yalnızca araştırmalarının konusu, objesi/-nesnesi olarak görmeleri, bu konularda federal düzeyde araştırma yapacak özneler, süjeler olamayacakları savlarının, tıpkı Berlin’de eyalet düzeyinde oluşturulan İGİ GİRİŞİMİ gibi, ne denli yanlış olduğunu ortaya koyması açısından da çok önemlidir.

Bu seminerlerde toplam 15 konuda sunumlar yapılmış birinci kitapta yer alan seminerlere 351, ikinci kitaptaki seminerlere de 384 bilim insanı, yazar, sendikacı, eğitimci, öğretmen ve sosyal danışman katılmıştır.

Bu katılımcılar Almanya’daki Türkiye kökenli toplumun kendi kültürel kimlik ve değerlerini geliştirerek, içinde yaşadıkları çoğunluk toplumu ile eşit hak ve uygulamalara ulaşmaları yolunda yol göstererek katkı sağlamışlardır. 

Bu çalışmalara öncülük yapan ve kitap halinde yayınlanmasını sağlayan değerli bilim insanı ve romancı Dr. Sami Özkara’yı Almanya’daki Türkiye kökenli toplumun bir üyesi olarak saygı, sevgiyle anıyor, ona minnet ve teşekkür borçlu olduğumuzu insanlarımızın hiçbir zaman unutmayacağını düşünüyorum. 

Aşağıda Dr.Sami Özkara’nın yazdığı bilimsel kitapların bir listesini bulacaksınız:

  • Zusammenarbeit mit ausländischen Eltern, Universität Essen 1984
  • Türkische Arbeiterbewegung 1908 im Osmanischen Reich im Spiegel der Botschaftsberichte, der volkswirtschaftlichen und politischen Entwicklungen, Frankfurt 1985
  • Gegenwärtige soziale Struktur der türkischen Gesellschaft, Duisburg 1981
  • Darstellung Deutschlands in türkischen Schulbüchern und Schulwesen in der Türkei, Duisburg 1982
  • Die Aufgabenstellung ausländischer Lehrer im deutschen Bildungssystem Köln 1990
  • Zwischen Lernen und Anständigkeit. Erziehungs- und Bildungsvorstellungen türkischer Eltern, Frankfurt 1988
  •  Federal Almanya`da Türk Göcmenler / Cilt 1 – Türkische Migranten in der Bundesrepublik  Deutschland- Band 1(Hrsg),  Frankfurt Dağyeli Verleg, 1988
  • Federal Almanya`da Türk Göcmenler, Cilt 2 / Türkische Migranten in der Bundesrepublk Deutschland Band 2 (Hrsg) , Köln Önel Verlag 1990
  • Bilanz der 30jährigen Migration aus der Türkei, Universität Essen 1991
  • Bilanz einer 35jährigen Migration aus der Türkei, Saarbrücken 1997.

 

 

 

 

Inal

    En az 10 karakter gerekli
    Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.
    Tüm Yorumlar (1)
    • Hidir Karademir

      Degerli dostum Ertekin, yaziyi keyifle okudum. Bu seminerlerden gercekten büyük keyf aliyordum. O günleri özlem ve sükranla yad edecegim. Almanyada yasayan Türkiye toplumuna senin katkilarin ve emegin inkar edilemez. Saglikli ve uzun ömür diliyorum. Kendine iyi bak.

      Yanıtla
      +0
      -0